Aleksander Michałowski (pianista)

Aleksander Michałowski
Ilustracja
Aleksander Michałowski
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1851
Kamieniec Podolski

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

17 października 1938
Warszawa

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista, kompozytor i pedagog

Aktywność

1869–1938

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Grób Aleksandra Michałowskiego na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Aleksander Michałowski h. Jelita (ur. 17 maja 1851 w Kamieńcu Podolskim, zm. 17 października 1938 w Warszawie) – polski pianista, kompozytor i pedagog.

Życiorys

Był synem Konstantego oraz Róży z Regulskich. Od szóstego roku życia uczył się gry na fortepianie. W latach 1867–1869 studiował w Konserwatorium Lipskim u Teodora Cocciusa, Ignaza Moschelesa (fortepian) oraz Carla Reinecke (kompozycja). Tam też debiutował jako pianista w 1869, wykonując koncert e-moll Chopina w sali lipskiego Gewandhausu. Repertuar Michałowskiego w tym czasie był niezwykle obszerny. Obejmował wszystkie preludia i fugi z Das Wohltemperierte Klavier Johanna Sebastiana Bacha (potrafił transponować je do dowolnych tonacji), wszystkie sonaty Ludwiga van Beethovena i wiele utworów m.in. Chopina, Moschelesa, Ferenca Liszta.

Studia muzyczne kontynuował w 1870 w Berlinie u Karola Tausiga oraz w 1871 Galicyjskim Towarzystwie Muzycznym u Karola Mikulego, ucznia Chopina.

W 1874 przeprowadził się do Warszawy, gdzie zadebiutował rok później. Do końca życia był związany z tym miastem, gdzie koncertował niemal do śmierci wyjeżdżając na koncerty po Polsce, Niemczech, Austrii i Rosji.

Uprawiał również kameralistykę, partnerując skrzypkowi Stanisławowi Barcewiczowi, tworząc wraz z nim oraz wiolonczelistą Aleksandrem Wierzbiłłowiczem trio.

W 1874 rozpoczął działalność pedagogiczną w Warszawie. W latach 1874–1917 prowadził klasę fortepianu w Instytucie Muzyki w Warszawie (od 1891 jako profesor), od 1918 w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie.

Zasłynął jako wykonawca dzieł Chopina oraz znakomity pedagog. Jest uważany za jednego z twórców polskiej szkoły pianistycznej przełomu XIX i XX wieku. Do jego najbardziej znanych uczniów należą Róża Etkin, Jerzy Lefeld, Wanda Landowska, Heinrich Neuhaus (niektórzy tego nie potwierdzają), Jerzy Żurawlew, Władysław Szpilman i inni.

Zainicjował tradycję recitali chopinowskich w dniu śmierci Chopina (17 października).

W 1883 ożenił się ze Stefanią Władysławą Kunegundą Załęską h. Prus i miał z nią piątkę dzieci: Aleksandrę, Konstantego, Władysława, Pawła, Stanisława.

Aleksander Michałowski został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 207-4-21)[1].

Kompozycje (wybór)

  • Berceuse Des-dur op. 1 na fortepian
  • Etude d'après l'Impromptu As-dur de F. Chopin op. 2 na fortepian
  • Feuille d'album D-dur op. 3 na fortepian
  • Gavotte g-moll op. 4 na fortepian
  • Mazurek fis-moll op. 5 na fortepian
  • Mazurek cis-moll op. 6 na fortepian
  • Mazurek f-moll op. 7 na fortepian
  • Menuet es-moll op. 8 na fortepian
  • Prélude b-moll op. 9 na fortepian
  • Romance C-dur op. 10 na fortepian
  • Valse triste op. 11 na fortepian
  • Mélodie E-dur op. 12 na fortepian
  • Valse brillante As-dur op. 13 na fortepian
  • Prélude a-moll op. 14 na fortepian
  • Menuet G-dur op. 15 na fortepian
  • Mazourka As-dur op. 16 na fortepian
  • Mazurek cis-moll op. 17 na fortepian
  • Mazurek F-dur op. 18 na fortepian
  • Mazurek e-moll op. 19 na fortepian
  • Gavotte b-moll op. 20 na fortepian
  • Impromptu Des-dur op. 21 na fortepian
  • Romance Des-dur op. 22 na fortepian
  • Valse A-dur op. 23 na fortepian
  • Rêverie A-dur op. 24 na fortepian
  • Pensée fugitive a-moll op. 25 na fortepian
  • Capriccietto (quasi polka) As-dur op. 26 na fortepian
  • Berceuse As-dur op. 27 na fortepian
  • Valse-impromptu G-dur op. 28 na fortepian
  • Valse mélancolique b-moll op. 29 na fortepian
  • Ballade op. 30 na fortepian
  • Mazurek h-moll op. 31 na fortepian
  • Cinq Préludes op. 33 na fortepian
  • Quatre Valse op. 34 na fortepian
  • Deux Bagatelles op. 35 na fortepian
  • Polonez gis-moll op. 36 na fortepian

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER MICHAŁOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2022-03-31].
  2. M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 96 „za wybitną działalność artystyczną i pedagogiczną”.
  3. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 27.
  4. M.P. z 1929 r. nr 52, poz. 99 „za zasługi na polu pracy artystycznej, pedagogicznej i kompozytorskiej”.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Aleksander Michałowski grób 02.JPG
Autor: AldraW, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Aleksandra Michałowskiego na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim