Aleksander Michaux

Aleksander Adam Michaux
Ilustracja
Imię i nazwiskoAleksander Michaux
Data i miejsce urodzenia28 listopada 1839
Warszawa
Data i miejsce śmierci22 kwietnia 1895
Warszawa
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukipoezja
Epokaparnasizm
dekadentyzm
neoromantyzm
Nagrobek rodziny Michaux na Starych Powązkach w Warszawie

Aleksander Adam Michaux[1], ps. Miron (ur. 28 listopada 1839 w Warszawie, zm. 22 kwietnia 1895 tamże) – polski poeta pochodzenia belgijskiego, przedstawiciel parnasizmu.

Życie

W latach 1868-1874 współtworzył i współredagował „Kurier Warszawski”. Tłumaczył m.in. wiersze Byrona, Heinego i Musseta.

Miron zadebiutował w 1861, publikując swoje wiersze w Pszczole. W ciągu swojego krótkiego życia ogłosił drukiem tylko jeden tom Poezyj (1884). Był również autorem słów do Dziewczęcia i ptaka Moniuszki. W latach 1866-1867 pisywał felietony pt. Listy z ulicy X. Jako poeta zamilkł pod koniec lat 70. XIX wieku.

Współpracował z rozmaitymi pismami, m.in. „Przeglądem Tygodniowym”. W latach 1867-1874 był współwłaścicielem i współredaktorem „Kuriera Warszawskiego”.

Michaux uznawany jest za jedną z najtragiczniejszych postaci polskiej literatury. Zamożny, cieszący się powodzeniem u kobiet mężczyzna szybko popadł w alkoholizm, stracił majątek, co doprowadziło go do choroby psychicznej. Jan Tomkowski pisze w swoim eseju: Wiktor Gomulicki, niestrudzony obrońca „wyklętych”, przekazał potomnym słynną relację ze swojego ostatniego spotkania z Mironem. Doszło do niego w Warszawie, na Placu Bankowym. Poeta – daleki już wówczas od stanu równowagi psychicznej – wlókł za sobą potężną gałąź wierzby, którą brał za cyprys. Być może w marzeniach znajdował się wtedy zupełnie gdzie indziej – na przykład w krainie bardziej życzliwej zabłąkanym poetom[2].

Jego żoną była Julia Höhr (wdowa, z domu Karczewska), z którą miał syna Juliana (1867-1925), szermierza i olimpijczyka.

Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 5, rząd 6, miejsce 3)[3].

Twórczość

W swojej twórczości czerpał z mitologii greckiej i Biblii, którą często łączył z atrybutami współczesności, np. z koleją żelazną. Pewien znawca podsumował twórczość Mirona słowami: piewca brudnych szyldów, latarni „jak pijaka źrenice”, upiornych szynków, typów spod ciemnej gwiazdy, wszechobecnej brzydoty[2]. Stałym motywem tej poezji jest gorzki krytycyzm, zwątpienie w sens życia, trwałość sztuki i w przyszłe losy człowieka. Mirona zalicza się dzięki temu do grona prekursorów Młodej Polski. W swoich literackich przekonaniach znacznie odbiegał od światopoglądu pozytywistów, toteż jego osiągnięcia nie spotkały się z zainteresowaniem współczesnych mu czytelników, rychło popadając w zapomnienie. Dopiero późniejsza krytyka literacka (m.in. Aleksander Brückner czy Piotr Chmielowski) zwróciła uwagę na jego talent i znaczenie dla literatury okresu schyłku pozytywizmu; nie pomogło to jednak w zdobyciu dla Mirona należnego miejsca w świadomości czytelniczej potomnych.

Przypisy

  1. Marta Barańska, Twórczość Aleksandra Michaux (Mirona) wobec prądów ideowych i artystycznych XIX wieku, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2016, s. 188., 2016.
  2. a b J. Tomkowski, Don Juan we mgle, 2005.
  3. Cmentarz Stare Powązki: ANTONINA MICHAUX, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2015-06-21].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Aleksander Michaux grób.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób poety Aleksandra Michauxa na Starych Powązkach w Warszawie