Aleksander Mikołaj Tomaszewski
![]() Aleksander Tomaszewski (drugi rząd, pierwszy z lewej) wśród członków komendy Głównej POW | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
Aleksander Mikołaj Tomaszewski[a] ps. „Wysocki” (ur. 6 grudnia 1890 w Warszawie. zm. w 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, szef sztabu Polskiej Organizacji Wojskowej w 1914 i 1915 roku, dyrektor Gimnazjum Państwowego im. Władysława IV w Warszawie w latach 1923–1939, doktor filozofii.
Życiorys
Urodził się 6 grudnia 1890 w Warszawie, w rodzinie Floriana i Weroniki z Wysockich[2]. Członek Drużynach Strzeleckich w latach 1911–1914, potem w I Brygadzie Legionów Polskich. Od 1918 roku w sztabie gen. Edwarda Rydza–Śmigłego, następnie w 1 pułku piechoty Legionów. W 1922 roku został zwolniony z wojska. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego w 1931 roku.
8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 43. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3][4]. Posiadał przydział w rezerwie do 1 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie[5][6][7]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 10 Pułku Piechoty w Łowiczu[8].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[9]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7081 – 17 maja 1922[10][11]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 12 marca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12][13]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[14]
Zobacz też
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- Zbrodnia katyńska
Uwagi
- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Aleksander I Tomaszewski”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie Aleksandra II Tomaszewskiego[1].
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 126, 305, 427, 467.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 562.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 467.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 410.
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 299.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 126.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 122.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 7, 429.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 8.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-24]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-24]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-24]..
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Alicja Bełcikowska, Polska Organizacja Wojskowa: zarys dziejów, Warszawa 1939, s. 8-9.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Media użyte na tej stronie
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.Orzełek legionowy
Komenda Naczelna Polskiej Organizacji Wojskowej w roku 1914. Od lewej, widoczni: podporucznik Al. Tomaszewski (stoi pierwszy z lewej), D. Zawistowski (siedzi pierwszy z lewej), podporucznik Konrad Libicki (siedzi drugi z lewej), podporucznik Marian Zyndram Kościałkowski (stoi drugi z lewej), porucznik Tadeusz Żuliński (siedzi drugi z prawej), podporucznik Wacław Jędrzejewicz (stoi pierwszy z prawej), podporucznik Bogusław Miedziński (siedzi pierwszy z prawej).
Uwaga: W czasopiśmie Panteon Polski nr 1/1925 rok zdjęcie podpisano jako Batalion Warszawski POW w 1915.
Autor: Olerys, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowe
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).