Aleksander Moldenhawer

Aleksander Moldenhawer

Imię i nazwisko urodzenia	Aleksander Konstanty Edward Moldenhawer
Data i miejsce urodzenia	4 lutego 1840 Warszawa
Data i miejsce śmierci	29 kwietnia 1909 Kraków
Przyczyna śmierci	udar mózgu
Miejsce spoczynku	cmentarz Powązkowski w Warszawie (kw. 207–VI–25/27)
Zawód, zajęcie	prawnik, sędzia
Rodzice	Edward Ludwik i Józefa Kamilla z Krzyżanowskich
Małżeństwo	Amalia Aniela Ostrowska h. Dąbrowo-Korab
Dzieci	Józef Moldenhawer i Konstanty Moldenhawer
Krewni i powinowaci	Adolf Pawiński (szwagier)

Grób Aleksandra Moldenhawera na warszawskich Powązkach

Aleksander Konstanty Edward Moldenhawer (ur. 4 lutego 1840 w Warszawie, zm. 29 kwietnia 1909 w Krakowie) – polski prawnik, sędzia, działacz społeczny, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Życiorys

Pochodził z rodziny norweskiej, przybyłej do Polski w XVIII wieku; był synem Edwarda Ludwika (urzędnika skarbowego) i Józefy Kamilli z Krzyżanowskich. Kształcił się w Instytucie Szlacheckim w Warszawie, w latach 1857-1863 studiował prawo na uniwersytetach w Petersburgu i Moskwie; na uniwersytecie petersburskim uzyskał stopień kandydata praw (1863). Pracował jako asesor Sądu Policji Poprawczej w Warszawie (1867-1874), podprokurator Sądu Apelacyjnego w Warszawie (1874-1876), sędzia rosyjskiego Sądu Okręgowego w Warszawie (od 1876). Współpracował z "Gazetą Sądową Warszawską".

Od 1908 był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Należał także do Międzynarodowego Związku Prawa Karnego (od 1889), Towarzystwa Prawniczego w Warszawie (1907 członek założyciel), Societe Generale des Prisons w Paryżu. Uczestniczył w Międzynarodowym Kongresie Penitencjarnym w Rzymie w 1885. Działał w organizacjach społecznych, był współzałożycielem Towarzystwa Osad Rolnych (1870) i prezesem Towarzystwa Opieki nad Dziećmi.

Zainteresowania naukowe Moldenhawera obejmowały prawo penitencjarne i prawo karne. W obszernej publikacji O przeprowadzeniu odosobnienia w zakładach więziennych (1866-1870, 3 tomy) przedstawił uzasadnienie konieczności odosobnienia więźniów dorosłych i niepełnoletnich oraz wskazywał na zadania wychowania i kształcenia zakładów karnych. Interesował się problematyką przestępczości nieletnich. Wprowadził pojęcie "kary użyteczności publicznej" w odniesieniu do kar krótkoterminowych. Badał statystyki sądowo-karne Królestwa Polskiego. Był zdecydowanym przeciwnikiem kary śmierci i stosowania kar cielesnych.

Życie prywatne

W 1886 ożenił się z Amalią Anielą Ostrowską h. Dąbrowo-Korab i miał z nią dwóch synów: Józefa (1886–1941) – prawnika, sekretarza Zarządu Głównego Zjednoczenia Notarialnego RP i Konstantego (1889–1962) – profesora botaniki, wykładowcę Uniwersytetu Jagiellońskiego i Poznańskiego. Szwagrem Moldenhawera był Adolf Pawiński.

Aleksander Moldenhawer zmarł na udar mózgu w wieku 69 lat. Spoczywa w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 207–VI–25/27)^[1].

Publikacje (wybór)

• O zakładach karnych dla nieletnich przestępców i dzieci potrzebujących opieki (1871)^[2]
• Della sorveglianza della polizia in Polonia (1881)
• O opiece u nas nad dziećmi (1890)^[3]
• Kilka uwag z powodu książek i broszur, dotyczących nieletnich (1892)
• Prawodawstwo porównawcze kryminalne (1893)
• O stowarzyszeniu generalnem więzień i jego biuletynach (1898)
• Dzieci opuszczone i występne w Hollandyi (1903)
• Metody zarządu więziennego w Stanach Zjednoczonych (1905)

Przypisy

Bibliografia

• Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt : K-O (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1984
• Zmarli: Aleksander Moldenhawer. „Tygodnik Ilustrowany”. 19, s. 384, 9 maja 1909. [dostęp 2013-03-15]. 

Linki zewnętrzne

• Publikacje Aleksandra Moldenhawera w bibliotece Polona