Aleksander Omiljanowicz

Aleksander Omiljanowicz Aleksander Paweł Omiljanowicz
porucznik
Data i miejsce urodzenia	8 maja 1923 Remieńkiń
Data i miejsce śmierci	6 kwietnia 2006 Barczewo
Przebieg służby
Lata służby	1945–1949
Formacja	Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Jednostki	PUBP w Suwałkach WUBP w Olsztynie PUBP w Iławie PUBP w Nidzicy
Stanowiska	refrent PUBP starszy referent PUBP p.o. szefa PUBP[1]

Aleksander Paweł Omiljanowicz (ur. 8 maja 1923 w Remieńkińi^[1], zm. 6 kwietnia 2006 w Barczewie) – polski pisarz, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL.

Życiorys

Syn Piotra i Bronisławy Omiljanowiczów^[1]. Był więźniem hitlerowskich obozów koncentracyjnych. W 1946 pełnił obowiązki szefa III sekcji do walki z bandytyzmem w suwalskim Urzędzie Bezpieczeństwa. Na podstawie jego dokumentów skazano na karę śmierci 4 osoby. Szef Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Iławie i Nidzicy. Później pracował m.in. jako redaktor „Głosu Koszalińskiego”, „Gazety Białostockiej” i „Niwy”. Autor wielu książek opisujących zdarzenia z II wojny światowej, a także powojenne walki partyzantów antykomunistycznych.

W 2005 sąd oddalił odwołanie się Omiljanowicza od wyroku skazującego go na 4,5 roku pozbawienia wolności za zbrodnie przeciwko ludności w latach 1946–1947. Sąd w Suwałkach uznał go za winnego „bezprawnego zatrzymywania, bicia i znęcania się nad członkami organizacji niepodległościowych, głównie ugrupowania Wolność i Niezawisłość”.

Proces sądowy wykazał również, że był on współpracownikiem sowieckiego wywiadu wojskowego Smiersz. Penetrował polskie podziemie, a także donosił na oficerów Wojska Polskiego o poglądach antysowieckich. Za swoją działalność miał pobierać pieniądze od Rosjan.

Od września 2005 odbywał karę więzienia w Białymstoku, po pogorszeniu stanu zdrowia w Barczewie. Ze względu na konieczność operacji onkologicznej uzyskał kilkumiesięczne zwolnienie, do więzienia wrócił w marcu 2006. Ubiegał się bezskutecznie o kasację wyroku i ułaskawienie prezydenta RP. Zmarł w kwietniu 2006 w zakładzie karnym w Barczewie koło Olsztyna.

Wybrana bibliografia

• V-Mann „Karol 32" (1960) z serii wydawniczej Biblioteka Żółtego Tygrysa nr. 11/1960
• Było to nad Czarną Hańczą” (1960)
• Listy spod gilotyny (1964)
• Barykada (1968)
• Duch Białowieży (1971)
• Stalowy szlak (1972)
• Tropiąc cienie” (1975)
• Gustaw (Moskwa 1978)
• Znikające echa (1979)
• Cienie powracają (1982)
• Argentyńska mozaika (1984)
• Szpiegowski nokturn (1985)
• Azyl w dżungli (1989)
• Duch zemsty (1991)
• Przed wyrokiem: rozmowy z gestapowcem (1998)
• Wyrok
• Kryptonim tajne

Przypisy

Linki zewnętrzne

• http://wiadomosci.onet.pl/kiosk/kraj/sprawiedliwosc-czy-odwet,1,3331693,wiadomosc.html – artykuł podający inną datę śmierci: 4 kwietnia
• http://www.doomedsoldiers.com/augustow-roundup.html – artykuł zawierający fotografię Omililjanowicza w mundurze UB
• Niewinni sędziowie nie od Boga, czyli stalinizm nierozliczony. Nowe Państwo. [dostęp 2012-11-10].