Aleksander Płonczyński
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 20 marca 1820 Kraków |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 12 lipca 1858 Kraków |
| Miejsce spoczynku | Cmentarz Rakowicki |
| Zawód, zajęcie | Malarz |
| Miejsce zamieszkania | Kraków |
| Narodowość | Polska |
Aleksander Płonczyński (ur. 20 marca 1820 w Krakowie, zm. 12 lipca 1858 tamże) – polski malarz, pejzażysta, rysownik, pedagog, uczestnik powstania z 1846 i 1848.
W latach 1839–1844 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Jana Nepomucena Głowackiego. Już w okresie studiów brał udział w wystawach organizowanych w Krakowie i w Warszawie. Od 1847 uczył rysunku i malarstwa w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, będąc równocześnie wykładowcą w SSP. Stworzył nowoczesną szkołę pejzażu, wprowadził zajęcie w plenerze. Do jego uczniów należeli między innymi: Aleksander Kotsis i Stanisław Bryniarski.
Płonczyński tworzył jasne, nasycone światłem pejzaże tatrzańskie np. „Droga do Kościelisk” z 1845. Widoki Krakowa np. „Dworek dr. Brodowicza” z 1844, „Ogród przy klinice na Wesołej”. W latach 1855–1856 malował widoki Wawelu. Pozostawił rysunki i akwarele wyburzanych za jego czasów murów miejskich w Krakowie, które wraz z rysunkami miasta po pożarze w 1850 mają dziś wartość dokumentalno-historyczną. Malował romantyczne pejzaże z ruinami, kapliczkami i cmentarzami np. „Ruiny zamku w Tęczynku” z 1854, „Zamek w Lanckoronie” z 1841, „Krzemionki z mogiły Kraka” z 1855, „Pejzaż z Czernej” z 1852. W 1842 opublikował album z autorskimi rycinami pt. Groby i pomniki królów oraz sławniejszych mężów w świątyniach krakowskich.
Pejzaż z kamiennym mostem z 1841 roku
Widok Bramy Mikołajskiej w Krakowie
Grób Aleksandra Płonczyńskiego na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie
Bibliografia
- „Encyklopedia Krakowa” wyd. PWN Warszawa-Kraków 2000
- Czesława Piatkowa – „Malarstwo Aleksandra Płonczyńskiego” [w:] „Rocznik Krakowski”, tom 45, wyd. 1974
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Niezachowana Brama Mikołajska i Baszta Rzeźników w Krakowie. Akwarela autorstwa Aleksandra Płonczyńskiego (1820-1858), poł. XIX wieku. (APKr, Zbiór Ambrożego Grabowskiego, sygn. E-22 ryc. 537)
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Grób Aleksandra Płonczyńskiego - Krakowskiego malarza na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.