Aleksander Połujański

Aleksander Połujański, 1865 r.

Aleksander Połujański (ur. 5 marca 1814 w Wilnie, zm. 26 maja 1866 w Warszawie) – leśnik, popularyzator wiedzy leśnej. Rządowy Komisarz Leśny w Królestwie Polskim.

Życiorys

Syn Kazimierza i Eleonory ze Skirmuntów[1].

Pochodził z Wileńszczyzny. W 1837 r. ukończył studia w Instytucie Leśnym i Miernictwa w Petersburgu, próbował sił na Akademii Medyko – Chirurgicznej w Wilnie i Uniwersytecie Moskiewskim. Karierę zawodową w rządowej służbie leśnej Rosji rozpoczął jako leśniczy w guberni kazańskiej. Po kilku latach pracy, m.in. w guberniach: wołogodzkiej i moskiewskiej. W 1847 roku przybył do Królestwa Polskiego.

W latach 1849–1850 sekretarz w Oddziale Leśnym w Rządzie Guberni Warszawskiej, 1850-1851 adiunkt leśny w Służbie Leśnej Zewnętrznej Wydziału Dóbr i Lasów Rządowych Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, 1853–1854 sekretarz w Sekcji Dóbr i Lasów Rządowych Wydziału Skarbowego Rządu Gubernialnego Warszawskiego, 1855-1859 asesor nadleśny w Sekcji Dóbr i Lasów Rządowych Wydziału Skarbowego Rządu Gubernialnego Augustowskiego, 1859-1866 komisarz leśny w Służbie Leśnej Wydziału Dóbr i Lasów Rządowych Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, 1859–1866.

W 1860 r. uzyskał rangę radcy honorowego. Odznaczony Orderem Św. Stanisława 3 klasy i medalem za 15 lat nieskazitelnej służby[2].

Zmarł 26 maja 1866 roku w Warszawie[3].

Był założycielem jedynego z pierwszych w Królestwie Polskim czasopism poświęconego sprawom leśnym – „Rocznika Leśniczego”, który ukazywał się w latach 1861–1865. Jego kontynuacją był „Goniec Leśny i Wiejski” wychodzący tylko do czerwca 1866 roku. Był autorem kilkaset artykułów do prasy fachowej, ogłaszanych w prasie codziennej, czasopismach i kalendarzach oraz licznych szkiców historycznych i etnograficznych.

Był encyklopedystą, jednym z autorów haseł do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859–1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii[4]. Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1858-1866)[5].

Dnia 9 stycznia 1851 r. ożenił się z Henryką Aleksandrą Niedzieską h. Pogoń[6], córką Jakuba, obywatela ziemskiego, właściciela dóbr Kraśnicza Wola w guberni warszawskiej[7]. Z tego małżeństwa przyszło na świat czworo dzieci.

Grób rodziny Połujańskich znajduje się na warszawskich Powązkach[8].

Wybrane publikacje

  • „Opisanie lasów Królestwa Polskiego i guberni zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego pod względem historycznym, statystycznym i gospodarczym” (tom 1-4, 1854-1855)
  • „Wędrówki po guberni augustowskiej w celu naukowym odbyte” (Warszawa 1859)[9]
  • „Listy historyczno-statystyczne o guberni augustowskiej” (1856-1857)
  • „Leśnictwo polskie” (1862-63)
  • „Bukiet literacki” (zbiór poezji, Warszawa 1851)[10].

Przypisy

  1. ↑ USC Warszawa-Św. Jana, ślub 1/1851.
  2. ↑ Alicja Kulecka (red.), Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów. Wpisy z bazy danych, Warszawa 2019, poz. 11788 i 11789.
  3. ↑ USC Warszawa-Nawiedzenia NMP, zgon 276/1866.
  4. ↑ „Encyklopedia Powszechna”, tom I, wyd. Samuel Orgelbrand, Warszawa, 1859.
  5. ↑ Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1858, s. 250; 1859, s. 267; 1860, s. 270; 1861, s. 402; 1862, s. 414; 1863, s. 425; 1864, s. 434; 1865, s. 447; 1866, s. 462.
  6. ↑ Elżbieta Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa 2000, s. 471.
  7. ↑ USC Warszawa-Św. Jana, ślub 1/1851.
  8. ↑ Cmentarz Stare Powązki: HENRYKA POŁUJAŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-12-16].
  9. ↑ Aleksander Połujański, Wędrówki po gubernji augustowskiéj w celu naukowym odbyte, Warszawa 1859.
  10. ↑ Aleksander Połujański, Bukiet literacki, Warszawa 1851.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Aleksander Połujański (cropped).jpg
Aleksander Połujański, 1865 r.