Aleksander Rummel

Aleksander Rummel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1908
Petersburg

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 1993
Warszawa

Miejsce spoczynku

Powązki, kw. 113-6-26

Zawód, zajęcie

konstruktor samochodów

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Wojska, czterokrotnie
Grób inż. Aleksandra Rummla na Starych Powązkach w Warszawie

Aleksander Rummel (ur. 28 lutego 1908 w Petersburgu, zm. 2 sierpnia 1993 w Warszawie) – polski inżynier i konstruktor.

Życiorys

Pochodził ze starej rodziny szlacheckiejpochodzenia niemieckiego. Był synem Juliana Rummla (1878–1954), inżyniera budowy okrętów, współtwórcy idei Gdyni, inicjatora polskiego sektora żeglugowego. Po ukończeniu studiów w Wyższej Szkole Technicznej Wolnego Miasta Gdańska (niem. Technische Hochschule Danzig na kierunku budowy samochodów w 1934 wystąpił o pracę w Biurze Studiów Państwowych Zakładów Inżynierii w Warszawie[1].

W styczniu 1935 po pozytywnym rozpatrzeniu podania podjął pracę w w/w. Biurze Studiów. Pracował w zespole, który opracowywał konstrukcję samochodu osobowego LS z ośmiocylindrowym silnikiem. W trakcie prac otrzymał wezwanie do odbycia jednorocznej obowiązkowej służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, podczas której od 16 maja do 9 czerwca 1936 przebywał na kursie w Modlinie w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie. Po kursie został przydzielony do I batalionu pancernego w Poznaniu, w którym pozostał do zakończenmia rocznej służby wojskowej[1].

1 października 1936 powrócił do poprzedniej pracy. Oprócz dalszych prac nad samochodem osobowym LS zrealizował zwiększenie mocy silnika Polski Fiat 122B i przystosował go do zastosowania w kołowo-gąsiennicowym ciągniku artyleryjskim C4P. W 1937 przeszedł do Zakładów Mechanicznych Lilpop, Rau, Loewenstein S.A. w Warszawie, gdzie prowadził prace konstrukcyjno-badawcze[1][2].

Podczas Kampanii wrześniowej z grupą żołnierzy miał udać się do Konstancy i przyprowadzić stamtąd kompanię czołgów Renault R-35, przysłanych z Francji. Z powodu sytuacji na frontach przekroczył granicę węgierską z 10 Brygadą Kawalerii. Po krótkim casie zdecydował się na powrót do kraju i dzięki dobrej znajomości języka niemieckiego jako cywil przez Wiedeń, Wrocław i Łódź powrócił do Warszawy, gdzie w styczniu 1940 podjął ponownie pracę u Lilpopa[1][3].

We wrześniu 1940 wstąpił do ZWZ z wcieleniem do grupy artyleryjskiej, nazwanej później „Granat". Wykonywał dla niej tzw. strzelnice zmniejszone służące do ćwiczeń w strzelaniu dla artylerzystów. 23 lipca 1943 został aresztowany przez Gestapo. Po przesłuchaniach 24 sierpnia 1943 został wysłany do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, z którego w listopadzie 1943 zostal przeniesiony do obozu w Mauthausen, a następnie do jego podobozu na podwiedeńskie lotnisko Schwechat. Po zbombardowaniu go przeniesiony do podobozu w Mödling, z którego 1 kwietnia 1945 z grupą ok. 2000 więźniów w asyście strażników pomaszerował do obozu w Mauthausen. Podczas przemarszu strażnicy zastrzelili ok. 200 więźniów niezdolnych do dalszego marszu. Po oswobodzeniu obozu przez armię amerykańską 5 maja 1945 przez krótki czas był tłumaczem do 18 maja, kiedy podjął decyzję powrotu do Polski[1][4].

Po powrocie do kraju rozpoczął pracę jako kierownik działu transportu w zarządzie wojewódzkim spółdzielni ,„Społem" w Radomiu. W czerwcu 1946 składa wniosek do Centralnego Zarządu Przemysłu Metalowego o utworzenie zakładu doświadczalnego przemysłu motoryzacyjnego, którego po uzyskaniu zgody, zostaje kierownikiem. Jest współtwórcą pierwszych polskich samochodów ciężarowych Star, m.in. samochodu Star 20 i jego pochodnych - podwozi: autobusu, wywrotki i ciągnika siodłowego. Za pracę nad samochodem Star 20 otrzymał wraz z pięcioma współpracownikami Nagrodę Państwową[1][5].

Od 1948 prowadził zajęcia w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Warszawie. W 1951 objął stanowisko kierownika działu silników w Centralnym Biurze Konstrukcyjnym Silników Spalinowych głównie pracując nad sinikami okrętowymi. W połowie lat 50. praca dydaktyczna i naukowa zaczyna dominować w jego działalności. W 1957 rozpoczyna pracę na Politechnice Szczecińskiej, której został profesorem. Zajmował się mechaniką pojazdową i budową silników. W 1978 przeszedł na emeryturę[1][6].

Jest także autorem książek dotyczących głównie motoryzacji i jej historii, między innymi

  • Polskie konstrukcje i licencje motoryzacyjne w latach 1922-1980.
  • Silniki spalinowe
  • Wśród zmian i przemian – wspomnienia

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 113-6-26)[7].

Przypisy

  1. a b c d e f g Aleksander Rummel. Autobiografia. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 35/2-3, s. 149-206, 1990. Warszawa: Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN. ISSN 0023-589X. OCLC 882474916. [dostęp 2021-08-14]. (pol.). 
  2. Henryk Nakielski 1985 ↓, s. 21.
  3. Henryk Nakielski 1985 ↓, s. 19-20.
  4. Henryk Nakielski 1985 ↓, s. 21-30.
  5. Henryk Nakielski 1985 ↓, s. 18.
  6. Henryk Nakielski 1985 ↓, s. 18-19.
  7. Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW RUMMEL, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-19].

Bibliografia

  • Encyklopedia PWN, Tom 3, Warszawa 1991.
  • Henryk Nakielski, Biret i rogatywka, wyd. I, Warszawa: Iskry, 1985, ISBN 83-207-0709-9.

Linki zewnętrzne

Aleksander Rummel, Szkic Historyczny powstania samochodu ciężarowego Star 20

Media użyte na tej stronie

Aleksander Rummel (grób).JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób inż. Aleksandra Rummela na Starych Powązkach w Warszawie
POL Medal Wojska 4r BAR.svg
Baretka: Medal Wojska nadany czterokrotnie (z trzema okuciami).
Aleksander Rummel.jpg
Aleksander Rummel (1908-1993) - polski konstruktor samochodowy