Aleksander Samsonow
 Gen. Samsonow | |
 generał kawalerii | |
| Pełne imię i nazwisko | Aleksander Wasiliewicz Samsonow |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1877–1914 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska | szef sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego, rządcą w Turkmenistanie, d-ca II Armii |
| Główne wojny i bitwy | X wojna rosyjsko-turecka; |
| Odznaczenia | |
  .png){kind=small} .svg){kind=small} .svg){kind=small} .svg){kind=small} | |
Aleksander Wasiliewicz Samsonow (ur. 2 lutego?/ 14 lutego 1859, zm. 17?/ 30 sierpnia 1914) – generał rosyjski, dowódca wojskowy w czasie I wojny światowej.
Życiorys
Do armii zaciągnął się mając 18 lat i wziął udział w wojnie rosyjsko-tureckiej 1877-1878. Po wojnie rozpoczął edukację w akademii wojskowej w Petersburgu.
Dowodził jednostką kawalerii podczas tłumienia powstania bokserów w 1900 oraz w wojnie rosyjsko-japońskiej w latach 1904–1905. Zyskał wtedy reputację energicznego i dzielnego dowódcy. Byli jednak obserwatorzy, którzy wątpili w jego umiejętności strategiczne. Po bitwie pod Mukdenem w roku 1905 oskarżył generała Paula von Rennenkampfa o zaniechanie udzielenia mu pomocy w czasie walki. Między dowódcami doszło do rękoczynów. Po wojnie rosyjsko-japońskiej w roku 1906 Samsonow został szefem sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego a później rządcą w Turkmenistanie.
Na początku I wojny światowej, Samsonow został dowódcą rosyjskiej II Armii atakującej Prusy Wschodnie. Realizując zamiar połączenia swych jednostek z wojskami generała Rennenkampfa jego wojska przemieszczały się powoli w stronę południowo-zachodniej części Prus Wschodnich. Jednakże brak dobrej komunikacji, a przede wszystkim niechęć obu generałów do siebie (zarzucali sobie nawzajem niekompetencję i żywili urazy jeszcze z wojny rosyjsko-japońskiej) uniemożliwiły koordynację i zniszczyły ten plan.
Wojska niemieckie, dowodzone przez przybyłych do Prus Wschodnich gen. Paula von Hindenburga i gen. Ericha Ludendorffa, związały walką siły Samsonowa. W ciągu sześciu dni walk od 22 sierpnia 1914 Rosjanie odnieśli kilka sukcesów dzięki przewadze liczebnej, jednak 29 sierpnia Niemcom udało się otoczyć siły Samsonowa w bitwie pod Tannenbergiem. Generał Samsonow próbował co prawda wyrwać się z kotła, lecz powiodło się to jedynie nieznacznej części (ok. 10 tys.) pierwotnie 150-tysięcznej armii.
W trakcie odwrotu został porzucony przez własnych oficerów sztabowych w pobliżu leśniczówka Karolinka pod Wielbarkiem w nocy z 29 na 30 sierpnia 1914 roku i popełnił samobójstwo[1]. Wycofujący się dalej oficerowie usłyszeli strzał, ale nie odnaleźli zwłok. Zostały one odnalezione przez Niemców i pogrzebane pod Wielbarkiem. Niemcy upamiętnili miejsce pochówku w tym miejscu: 53°22′00″N 20°51′45″E/53,366667 20,862500. Dzięki pomocy Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w 1915 żona generała przeprowadziła ekshumację. [2][3] [4] [5] Samsonow był odznaczony Orderem Świętego Aleksandra Newskiego, Orderem Orła Białego, Orderem Świętego Jerzego IV klasy, Orderem Świętego Włodzimierza II, III i IV klasy, Orderem Świętej Anny wszystkich czterech klas, Orderem Świętego Stanisława I, II i III klasy.
Przypisy
- ↑ Sławomir Ambroziak, Tajemnica generała Samsonowa. Dramat w lasach Nidzicy, Wielbarka i Szczytna, Mazurskie Stowarzyszenie Regionalne, Szczytno 2021, s. 237-361
- ↑ Barbara Wertheim Tuchman, Sierpniowe salwy, Maria Janina Michejda (tłum.), Andrzej Michejda (tłum.), Franciszek Ryszka, Warszawa: Bellona, 1995, s. 373-374, ISBN 83-11-08362-2, ISBN 83-07-02440-4, OCLC 750717206.
- ↑ Janusz Pajewski Pierwsza wojna światowa 1914-1918, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 ISBN 83-01-14162-X, s. 221.
- ↑ E. Kułakowska, "Błędy przy pomniku", w: "Kurek Mazurski", nr 33, 20.08.2014 r., s. 16-17.
- ↑ S. Ambroziak, "Powrót na Ukrainę", w: Kurek Mazurski, nr 35, 03.09.2014 r., s. 18-19.
Linki zewnętrzne
- grwar.ru (ros.)
Media użyte na tej stronie
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Autor: Wiki Romi, Licencja: CC0
Order Świętego Aleksandra Newskiego
Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie)
Baretka Orderu św. Jerzego
Baretka Orderu św. Anny.
Baretka Orderu św. Włodzimierza.
Baretka Orderu św. Stanisława.
Rank insignia of the Imperial Russian Army, here "General of the branch" – shoulder board 1909-1917 for officers of infantry, cavalry, 1st and 2nd Guard-Infantry-Division (excepted chief squadron / company) and Guard-Cavalry-Regiment. This shoulder board was also used for the ranks General of infantry, General of cavalry, and from 1904 General of artillery.
Samsonov Alexander Vasilevich