Aleksander Skotnicki (żołnierz)

Aleksander Skotnicki

Zemsta

kapitan AL
Data i miejsce urodzenia	1 stycznia 1901 Lwów lub Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 maja 1944 Wólka Zawieprzycka
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Partyzantka radziecka Gwardia Ludowa Armia Ludowa
Jednostki	Poleskie Zgrupowanie Partyzanckie 5 Batalion AL im. Jana Hołoda Brygada AL Północnej Lubelszczyzny
Stanowiska	Dowódca batalionu partyzanckiego Dowódca brygady partyzanckiej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa Bitwa pod Rąblowem
Odznaczenia

Aleksander Skotnicki^[a] ps. „Zemsta” (ur. 1 stycznia 1901^[2] we Lwowie^[3] lub w Warszawie^[2], zm. 18 maja 1944 w Wólce Zawieprzyckiej) – polski weterynarz, przedwojenny oficer rezerwy kawalerii, partyzant radziecki oraz GL i AL.

Życiorys

Niewiele wiadomo nt. młodości Skotnickiego. Urodził się we Lwowie lub w Warszawie, w rodzinie żydowskiego pochodzenia^[4]. Przed wojną mieszkał pod Dawidgródkiem na Polesiu, był oficerem rezerwy kawalerii WP oraz docentem weterynarii^[5].

W 1941 Niemcy wymordowali prawie wszystkich Żydów mieszkających w Dawidgródku, w tym rodzinę Aleksandra Skotnickiego. Po tym wydarzeniu Skotnicki wstąpił do radzieckiego zgrupowania partyzanckiego pod dowództwem Wasilija Korża przybierając pseudonim „Zemsta”. W 1943 na rozkaz Leona Kasmana przeszedł Bug wraz z trzynastoosobową grupą partyzantów (wśród nich byli Ludwik Borowski i Marian Czerwiński) szukając kontaktu z Polską Partią Robotniczą i Gwardią Ludową. Spotkawszy dowodzony przez kpt. Jana Hołoda ps. „Kirpiczny” 1 batalion GL wstąpił w jego szeregi^[6]. Po śmierci Hołoda zajął jego miejsce. Skotnicki okazał się dobrym organizatorem oraz dowódcą, w raportach do Dowództwa Głównego AL ppłk Mieczysław Moczar ps. „Mietek”, dowódca Obwodu II Lubelskiego, przedstawiał go pozytywnie jako zdolnego dowódcę^[5]. Uczestniczył w wielu akcjach bojowych min. w opanowaniu Parczewa 16 kwietnia 1944.

1 kwietnia 1944 por. Aleksander Skotnicki został awansowany do stopnia kapitana. W czasie wizyty Naczelnego Dowódcy AL, gen. bryg. Michała Żymierskiegoc ps. „Rola”, w Lasach Parczewskich batalion „Zemsty” został przeformowany w brygadę. W związku z rozpoczętą na początku maja antypartyzancką operacją „Maigewitter” zgrupowanie AL pod komendą ppłk „Mietka” rozpoczęło rajd na południe Lubelszczyzny. W czasie bitwy pod Rąblowem kpt. „Zemsta” dowodził północnym odcinkiem obrony zgrupowania. W czasie wyjścia z okrążenia stanął na czele grupy ok. dwudziestu partyzantów, którzy udali się ponownie w Lasy Parczewskie. Zginął wraz z nimi w zasadzce urządzonej przez hitlerowców we wsi Wólka Zawieprzycka^[7].

Miejsce pochówku Aleksandra Skotnickiego pozostaje nieznane. Jego grób symboliczny znajduje się na wolskim cmentarzu żydowskim (sektor 10, rząd 2, numer 25)^[8]. „Zemsta” został pośmiertnie awansowany do stopnia majora i odznaczony Krzyżem Grunwaldu II klasy.

Awanse

• porucznik – prawdopodobnie przed wojną
• kapitan – 1 kwietnia 1944^[9]
• major – pośmiertnie^[10]

Ordery i odznaczenia

• Order Krzyża Grunwaldu II klasy – pośmiertnie 6 września 1946 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”^[11][12]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Gustaw Alef-Bolkowiak, Gorące dni
• Włodzimierz A. Gibasiewicz: niepowtarzalni. Lekarze weterynarii ofiary II wojny światowej. Warszawa: Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna, 2009. ISBN 978-83-928526-3-6.
• Józef Bolesław Garas, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-1945
• Stanisław Supruniuk, Z Polesia do Warszawy
• Aleksander Mazur, Order Krzyża Grunwaldu
• Mieczysław Wieczorek, Armia Ludowa

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie Aleksandra Skotnickiego z partyzantki. eng.thepartisan.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-06)].
• Grób symboliczny Aleksandra Skotnickiego
• Metoda badania zależności pomiędzy chodami a wzrokiem u konia (1935) w bibliotece Polona