Aleksander Szumański
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | poeta, krytyk literacki, publicysta |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Aleksander Zbigniew Szumański (ur. 12 listopada 1931 we Lwowie) – polski poeta, krytyk literacki, niezależny publicysta, korespondent polonijnej prasy amerykańskiej, członek Związku Literatów Polskich i Związku Piłsudczyków, kombatant, członek Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej.
Życiorys
Pochodzi z lwowskiej, inteligenckiej rodziny – jego ojciec (zamordowany przez hitlerowców w 1941) był docentem medycyny na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza, a matka uczyła historii Polski w lwowskich szkołach powszechnych i średnich[1]. W 1941 wyjechał z rodzinnego Lwowa do Krakowa.
Z wykształcenia inżynier – w 1959 ukończył studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Krakowskiej[2].
Jako poeta debiutował w 1941 wierszem odczytanym w rozgłośni Radia Lwów. Ma w swoim dorobku ok. 4000 wierszy, publikowanych w tomikach poetyckich oraz drukowanych w prasie krajowej i zagranicznej. Związany ze Zwierzynieckim Salonem Artystycznym, swoje wiersze prezentował także na polonijnych spotkaniach[3][4][5][6][7][8][9].
Jest stałym korespondentem prasy polonijnej, piszącym m.in. dla ukazującego się w Chicago „Kuriera Codziennego”, „Głosu Polski” (Toronto), „Lwowskich Spotkań”, „Kuriera Galicyjskiego” (Stanisławów), „Wiadomości Polonijnych” (Republika Południowej Afryki). Publikował w „Raptularzu Kulturalnym” (Dąbrowa Górnicza) oraz warszawskiej „Naszej Polsce”.
Publikacje
- „Odlatujące ptaki” poemat miłosny (1997, 2022 – wydanie drugie[10])
- „Fotografie polskie” poemat martyrologiczno-niepodległościowy (2000)[11].
- „Fotografie polskie” poemat martyrologiczno-niepodległościowy – w 100-lecie odzyskania niepodległości wydanie drugie poszerzone (2018), wydawca Penelopa
- „Nie tylko we Lwowie czerwony październik” – proza (2018), wydawca Penelopa
- „Przeżycie” – proza (2000)[a].
- „Wiersze” wybór (2000)
- „Kraków i Żydzi” proza (2001)[a].
- „Wiersze” wybór (2001)
- „Wiersze” wybór (2002)
- „Wiersze i ballady miłosne” cz. I (2003)
- „Wiersze i ballady miłosne” cz. II (2004)
- „Wiersze i ballady miłosne” cz. III (2004)
- „Amerykańsko-lwowskie wyznania miłosne oraz inne niespełnienia” poemat miłosny (2004)[12]
- Mord polskich dzieci w łódzkim getcie (2013; wydawnictwo Bollinari)[b]
- Adam Macedoński i Aleksander Szumański z siedmiu pagórków fiesolskich (2012) opracowanie redakcyjne Jan Rogóż[14]
- „Malowany ptasior” – proza (2018), wydawca Penelopa
- „Krwawa Luna i inni wirtuozi tortur” – proza (2018), wydawca Penelopa
- „Powstania narodowe drogą do niepodległości” część I wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2018), wydawca Penelopa
- „Powstania narodowe drogą do odzyskania niepodległości” część II wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2018), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część I wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2019), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część II wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2019), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część III wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2019), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część IV wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2019), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część V wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2019), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część VI Cichociemni, wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2021), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część VII Kobiety w walce, wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania nieodległości – proza (2021), wydawca Penelopa
- „Polskie Państwo Podziemne” część VIII Duchowni wydanie dla upamiętnienia 100-lecia odzyskania niepodległości – proza (2022), wydawca Penelopa
- „Zapomniany polski holocaust” – proza (2020), wydawca Penelopa
- „Józef Piłsudski Droga do niepodległości” – proza (2021), wydawca Penelopa
Odznaczenia[2]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej – nadany przez ministra Edukacji Narodowej (2006).
- Odznaka Zasłużony Działacz Kultury – nadana przez ministra Kultury (2000).
- Odznaka „Honoris Gratia” – nadana przez prezydenta miasta Krakowa (2018)
- Medal „W Hołdzie Komendantowi” – nadany przez Towarzystwo Pamięci Narodowej im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego[c].
Uwagi
- ↑ a b Wydanie w języku japońskim, przekład Kazuko Tamura.
- ↑ Publikacja krytykowana przez środowisko łódzkich historyków, specjalistów zajmujących się historią Łodzi w czasie II wojny światowej, m.in. za to, że jest to plagiat z monografii Józefa Witkowskiego, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław 1975, Wyd. „Ossolineum”[13].
- ↑ Uhonorowani przez Towarzystwo Pamięci Narodowej im Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego medalami „W Hołdzie Komendantowi” zostali m.in. Ojciec Święty św. Jan Paweł II, córki Marszała Józefa Piłsudskiego Jadwiga i Wanda, Ks. Tadeusz Isakowicz – Zaleski, Konrad Strzelewicz – prezes Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, dr hab. Jan Majda, red. Aleksander Szumański – działacz niepodległościowy.
Przypisy
- ↑ Aleksander Szumański – Fotografie polskie.
- ↑ a b Poemat „Fotografie Polskie” Aleksandra Szumańskiego.
- ↑ Andrzej Baraniak. Obchody Dni Krakowa w Chicago Wieczór poezji Aleksandra Szumańskiego. „Dziennik Związkowy”, piątek-niedziela 22–24 czerwca 2001. Chicago: Alliance Printers & Publishers, Inc. ISSN 0742-6615.
- ↑ „Dziennik Związkowy” Chicago piątek-niedziela 22–24 czerwca 2001 – Polish Daily News – „Obchody Dni Krakowa w Chicago – wieczór poezji Aleksandra Szumańskiego” – recenzja – autor Andrzej Baraniak ISSN 0742-6615.
- ↑ „Gazeta Krakowska” 13 – 14 stycznia 2001 r. „Czterdzieści spotkań w Elektorze” – czwartkowe wieczory w „Elektorze” z Aleksandrem Szumańskim” – autor /mas/ ISSN 1898-3138.
- ↑ „Gazeta Krakowska” nr 58 piątek 9 marca 2001 „Dwa wieczory z poezją” – w Domu Kultury Podgórze Aleksander Szumański – autor /MF/ ISSN 1898-3138.
- ↑ „Gazeta Krakowska” środa 10 września 2003 „Strofy zza krat na Montelupich. Resocjalizacja sztuką” – Aleksander Szumański recytował swoje wiersze przed nietypową publicznością – recenzja – autor /MSZ/ ISSN 1898-3138.
- ↑ „Lwowskie Spotkania” nr 11 – 12 2006 „Wieczór przy świecach z poetą polskim Aleksandrem Szumańskim” -recenzja – autor Bożena Rafalska – redaktor naczelna, ISSN 1231-7969.
- ↑ „Lwowskie Spotkania” nr 4 2007 „Czwartkowe wieczory przy świecach we Lwowie – spotkania z poetą polskim Aleksandrem Szumańskim” – recenzja – autor Bożena Rafalska – redaktor naczelna ; „Lekcja polskości” – o liryce Aleksandra Szumańskiego – recenzja – autor Joanna Bielobradek ; „Współczesny tradycjonalista” – krytyka literacka – autor Jerzy Michał Czarnecki b. prezes Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich – krytyk literacki, ISSN 1231-7969.
- ↑ Aleksander Szumański , Odlatujące ptaki, Zbigniew Ringer, Kraków: Wydawnictwo „Filmotechnika”, 1997, ISBN 83-907552-3-8, OCLC 316573836 .
- ↑ Kraków: Wydawnictwo „Filmotechnika” 2000, ISBN 83-907552-7-0. Krytyk literacki Jerzy Michał Czarnecki – prezes Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich w recenzji „Krakowskie pióra” m.in. tak napisał o tym poemacie: „Najbliższe paralele znajduję tutaj do poezji Juliusza Słowackiego”. Pełny tekst tej krytyki literackiej zamieszcza chicagowski „Dziennik Związkowy” w wydaniu z 15 maja 2001 r.
- ↑ Kraków: Wydawnictwo Hotel „Elektor”, 2004. Wiersze zostały wydane z przeznaczeniem na aukcję na rzecz „Fundacji Przyjaciół Dzieci z Chorobą Nowotworową „Wyspy Szczęśliwe”.
- ↑ Wojciech Źródlak, Mord polskich dzieci w łódzkim getcie. Plagiat w patriotycznym oleju, [w:] „Kronika miasta Łodzi”, 2013, nr 3, s. 219–224.
- ↑ „Adam Macedoński i Aleksander Szumański z siedmiu pagórków fiesolskich” recenzja.
Bibliografia
- Aleksander Szumański. [w:] RODAKpress. Magazyn [on-line]. [dostęp 2010-07-20].
- Aleksander Szumański, krakowski poeta ze Lwowa.. „Kurier Galicyjski. Dodatek specjalny”. nr 18 (70), s. 1–4, 29 września 2008. Redaktor naczelny Marcin Romer. Iwano-Frankowsk.
- (msg). Aleksander Szumański „Nie pisze do szuflady”. „Przekrój”. nr 27 (2767), s. 8, 5 lipca 1998. red. nacz. Mieczysław Czuma. ISSN 0033-2488.
- Próbował na herbatę. Z mykologa poetą. „Gazeta Wyborcza”, poniedziałek 2 marca 1998. Kraków: Agora SA. ISSN 0860-908X.
- Jan Adamski. „Aleksander Szumański” – artykuł biograficzny z zarysem twórczości. „Suplement: miesięcznik poświęcony kulturze”. nr 10, październik 1998. Kraków: Stowarzyszenie Autorów Polskich w Krakowie. ISSN 1230-1091.
- Edyta Pęcherz. Dom pod Rakiem – rodzinna spuścizna. Aleksander Szumański poeta – liryk, miłośnik sztuki dawnej. „Gazeta Antykwaryczna”. nr 9, wrzesień 1998. ISSN 1896-5938.
- Agata Wawryszczuk, Monika Gucw. Kto jest kim w Krakowie. Aleksander Szumański – biogram. „Dziennik Polski”. nr 68, 21 marca 2004. ISSN 0137-9089.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Baretka: Odznaka "Honoris Gratia" – Kraków, Polska.