Aleksander Zaklika Czyżowski

Jan Aleksander Zaklika Czyżowski
Ilustracja
portret pędzla nieznanego autora po 1737 roku
Herb
Topór
Rodzina

Zaklikowie, Czyżowscy

Data urodzenia

nieznana

Data śmierci

1761

Ojciec

Franciszek Zaklika Czyżowski

Matka

Katarzyna Kuczkowska

Żona

Zofia Strzyżewska

Pałac w Czyżowie Szlacheckim do dziś na swym frontonie prezentuje herb Jana Aleksandra – topór.

Jan Aleksander Zaklika Czyżowski herbu Topór (zm. w 1761 roku) – podczaszy bracławski, marszałek sądów kapturowych województwa sandomierskiego (od 1733), kasztelan połaniecki (od 1742)[1], delegat z województwa sandomierskiego w konfederacji dzikowskiej 1734 roku[2].

Syn Franciszka Zakliki Czyżowskiego herbu Topór, oraz Katarzyny Kuczkowskiej[3].

Przodkowie i dziedzictwo

Należał do starej rodziny szlacheckiej Zaklików, której początki sięgają XIII wieku[4]. Jego gałąź rodu od XVI wieku osiadła w Czyżowie pisała się „Zaklika z Czyżowa” lub „Zaklika Czyżowski”, a z czasem po prostu „Czyżowski”. Jan Aleksander należał do młodszej gałęzi rodu, której z licznych dóbr Zaklików został się jedynie majątek w Czyżowie Szlacheckim. Jego przodkowie przeszli pod koniec XVI wieku na kalwinizm, ale w XVII wieku wrócili na łono kościoła katolickiego. Także sam Jan Aleksander był gorliwym katolikiem.

Życiorys

Jan Aleksander był jednym z pięciorga dzieci Franciszka Zakliki Czyżowskiego. Przez lata pełnił mało znaczącą funkcję podczaszego bracławskiego. Za panowania Augusta III Sasa otrzymał godność kasztelana połanieckiego (1742), którą dzierżyło wcześniej dwóch spośród jego przodków[5]. Dzięki tej nominacji wszedł w skład senatu. Po śmierci ojca odziedziczył dobra czyżowskie. Były one od lat zaniedbane po tym jak w 1657 tutejszy zamek i gotycki kościół zostały zniszczone przez Szwedów. Aleksander w roku 1740 odbudował w Czyżowie Plebańskim kościół w stylu barokowym. Do dziś znajduje się tam jego portret i herb[6]. Natomiast w latach 1740-1751 na miejscu, w którym stał dawny, gotycki zamek Zaklików Czyżowskich wzniósł okazałą późnobarokową rezydencję. Przy jej ozdabianiu zatrudnił znanego jezuickiego rzeźbiarza późnego baroku – Tomasza Huttera[7].

Rodzina

Aleksander miał czworo rodzeństwa: trzy siostry i jednego brata, Andrzeja Czyżowskiego. Ożenił się z Zofią ze Strzyżewskich h. Radwan[8]. Małżeństwo pozostało bezdzietne. Ponieważ także Andrzej nie pozostawił dziedzica, to w roku 1761 na Aleksandrze wygasł ród Zaklików Czyżowskich[3].

Przypisy

  1. ↑ Spis kasztelanów połanieckich. [dostęp 2011-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-10)].
  2. ↑ Konfederacja Generalna Stanów Koronnych y Wielkiego Xięztwa Litewskiego na walnym zieźdźie w Dźikowie pod Sandomierzem postanowiona dnia V miesiąca Listopada. Roku Pańskiego MDCC.XXXIV, brak paginacji.
  3. ↑ a b Kasper Niesiecki, Jan Nepomucen Bobrowicz: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S. J. T. 3. Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1839, s. 279-280.
  4. ↑ Bartosz Paprocki, Jan Kazimierz Turowski: Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584. Kraków: Wydawnictwo Biblioteki Polskiej, 1858, s. 97-98.
  5. ↑ Byli to żyjący w XVI wieku Stanisław Zaklika Czyżowski i jego syn Zygmunt.
  6. ↑ Czyżów Plebański. Gazeta.pl. [dostęp 2011-02-22].
  7. ↑ Czyżów Szlachecki. wici.info. [dostęp 2011-02-22].
  8. ↑ Czyżów Szlachecki. Sandomierskie klimaty. [dostęp 2011-02-22].

Media użyte na tej stronie

Czyzow palace 20060616 1412.jpg
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pałac w Czyżowie Szlacheckim
Aleksander Zaklika Czyżowski.png
Aleksander Zaklika Czyżowski
POL COA Topór.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Topór