Aleksander z Hales

Aleksander z Hales
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1183
Hales

Data i miejsce śmierci

21 sierpnia 1245
Paryż

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

franciszkanie

Śluby zakonne

Summa universae theologiae

Aleksander z Hales (także Halensis, Alensis, Halesius, Alesius, zwany doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć) theologorum monarcha) (ur. ok. 1183 w Hales, dziś Halesowen w West Midlands, zm. 21 sierpnia 1245 w Paryżu) – teolog i filozof średniowieczny, jeden z pierwszych komentatorów Arystotelesa na Zachodzie, franciszkanin.

Nauki pobierał w szkole przyklasztornej w Hales, studiował i nauczał w Uniwersytecie w Paryżu, gdzie uzyskał wielką sławę jako profesor teologii. W 1236 wstąpił do zakonu franciszkańskiego.

Był pierwszym uczonym, który napisał komentarz do Sentencji Piotra Lombarda, przed nim teolodzy pisali prawie wyłącznie komentarze do Pisma. Jego Summa universae theologiae (wydrukowana w Wenecji w 1475) uzyskała aprobatę papieża Innocentego IV. Została dokończona przez uczniów po śmierci Aleksandra. Dzieło to mówi o trzech rodzajach autorytetów – tych, którzy mówią tak, tych, które mówią nie i o pogodzeniu sądów. Autorytety pochodzą nie tylko z Biblii i Ojców, ale też od greckich, łacińskich i arabskich teologów, filozofów i poetów. W pierwszej swojej części dzieło mówi o Bogu i jego przymiotach; w drugiej o stworzeniu i grzechu; w trzeciej o zbawieniu; w ostatniej o sakramentach. Opisując jego dzieło teologiczne, Aleksandrowi nadano tytuł Doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć).

Spośród doktryn które szczególnie rozwinął ważne są te o thesaurus supererogationis perfectorum i character indelibilis chrztu, bierzmowania i kapłaństwa. Doktryny te były zawarte już u św. Augustyna a Sobór trydencki nadał im charakter dogmatów.

Media użyte na tej stronie

StFrancis part.jpg
Górną częścią najstarsze Portret Franciszek z Asyżu, ścienne malowidła w Sacro Speco w Subiaco.
Alexander - Summa universae theologiae - 4316508.tif
Prima [-quarta] pars Alex. de Ales. 1. - [S.l.] : [s.n.], [s.d.] (Papie : per Ioannemantonium de birretis ac Franciscum gyrardenghum 1489 die xi. Julij). - [224] c. ; 4°. - Segn.: [pi greco]4 1/6 a-z8 &8 [cum]8 [rum]8 [Rum]6 .
Alexanderofhales.png
Autor: George Glover, Licencja: CC BY-SA 4.0
Alexander of Hales (c.1185-1245), Franciscan friar and theologian.

by George Glover line engraving, mid 17th century 3 1/8 in. x 2 1/2 in. (80 mm x 64 mm) paper size

Given by the daughter of compiler William Fleming MD, Mary Elizabeth Stopford (née Fleming), 1931