Aleksandr Alechin

Aleksandr Alechin

Aleksandr Alechin (ok. 1924)
Państwo	Imperium Rosyjskie  Rosyjska FSRR  Francja
Data i miejsce urodzenia	31 października 1892 Moskwa
Data i miejsce śmierci	24 marca 1946 Estoril
a b c d e f g h 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 3 3 2 2 1 1 a b c d e f g h Obrona Alechina

Aleksandr Aleksandrowicz Alechin, ros. Александр Александрович Алехин, fr. Alexandre Alekhine (ur. 31 października 1892 w Moskwie, zm. 24 marca 1946 w Estoril) – rosyjski i francuski szachista, czwarty mistrz świata w szachach, znany ze swojego bardzo ofensywnego stylu gry.

Życiorys

Alechin urodził się w bogatej rodzinie. Jego ojciec był posiadaczem ziemskim i deputowanym do Dumy, matka, córka bogatego przemysłowca, była jego pierwszym nauczycielem szachów. Po rozegraniu sławnego turnieju w Petersburgu w 1914 był jednym z pierwszych szachistów, którym przyznano nieformalny wówczas tytuł arcymistrza. Oprócz języka rosyjskiego biegle posługiwał się angielskim, francuskim i niemieckim.

Kilka lat po rewolucji październikowej Alechin wyemigrował do Francji, gdzie w 1925 roku otrzymał francuskie obywatelstwo i rozpoczął studia na wydziale prawniczym w Sorbonie. Pomimo że nie ukończył swoich badań nad chińskim systemem więziennictwa, przez resztę życia był tytułowany doktorem prawa.

W 1927 roku, po pokonaniu Capablanki, zdobył tytuł mistrza świata, po czym konsekwentnie odmawiał swojemu rywalowi prawa do rewanżu. W 1935 roku utracił swój tytuł na rzecz Maksa Euwego. Przyczyną porażki było najprawdopodobniej nadużywanie alkoholu. Alechin uporał się z tym problemem i w roku 1937 odzyskał tytuł mistrza świata, pokonując Euwego w meczu rewanżowym. Tytuł zachował już do śmierci.

Po upadku Francji Alechin, nie mogąc uzyskać wizy wyjazdowej do USA (żona Alechina była Amerykanką) oraz w celu zabezpieczenia kolekcji swoich obrazów w posiadłości żony we Francji, napisał w gazecie „Pariser Zeitung”(niem.) w 1941 antyżydowskie artykuły i rozpoczął okres kolaboracji z Niemcami^[1].

Podczas II wojny światowej Alechin brał udział w turniejach organizowanych w nazistowskich Niemczech, w krajach przez Niemcy okupowanych (Francja, Czechy, Polska) oraz w krajach neutralnych (Hiszpania, Portugalia). Po wojnie jednak Alechin był traktowany jak persona non grata przez organizatorów turniejów^[2].

Alechin planował przystąpienie do kolejnego meczu o mistrzostwo świata przeciwko Michaiłowi Botwinnikowi. Te plany pokrzyżowała śmierć mistrza świata w portugalskim mieście Estoril. Skremowane szczątki pochowano na paryskim Cmentarzu Montparnasse, nagrobek ufundowała FIDE.

Niektóre szachowe otwarcia i warianty nazwano imieniem Alechina. Najważniejszym z nich jest obrona Alechina, powstająca po posunięciach 1.e4 Sf6.

Na cześć Alechina została nazwana planetoida (1909) Alekhin.

Mecze Alechina o mistrzostwo świata

Publikacje poświęcone Alechinowi

• Alexander Alekhine – My Best Games of Chess, 1908 – 1937 (Dover, 1985);
• Leonard Skinner, Robert Verhoeven – Alexander Alekhine’s Games of Chess, 1902 – 1946 (McFarland, 1999);
• Pablo Moran – A. Alekhine, Agony of a Chess Genius (McFarland, 1989);
• Irving Chernev – Twelve Great Chess Players and Their Best Games (Dover, 1995).

Przypisy

Bibliografia

• W.Litmanowicz, J. Giżycki, „Szachy od A do Z”, tom I, Warszawa 1986, s. 16–24

Linki zewnętrzne

• Aleksandr Alechin – wybrane partie szachowe (ang.)
• Alekhine’s Death by Edward Winter (ang.)
• Aljechins Tod – ein ungelöstes Rätsel? (niem.)
• Aleksander Alechin – czwarty mistrz świata