Aleksandr Ptuszko

Aleksandr Ptuszko

Prawdziwe imię i nazwisko	Aleksandr Łukicz Ptuszko
Data urodzenia	19 kwietnia 1900
Data śmierci	6 marca 1973
Zawód	reżyser, scenarzysta, animator
Lata aktywności	1927-1972
Odznaczenia

Aleksandr Łukicz Ptuszko (ros. Алекса́ндр Луки́ч Пту́шко, ur. 19 kwietnia 1900, zm. 6 marca 1973) – radziecki reżyser filmowy, scenarzysta, animator, pionier filmu kukiełkowego i trikowego. Ludowy Artysta ZSRR (1969)^[1]. Nazywany „ojcem radzieckiego filmu kukiełkowego”^[2].

Życiorys

Swoją działalność artystyczną rozpoczął w 1927 jako projektant lalek. Najpierw tworzył krótkie filmy z komicznymi bohaterami pokazującymi życie w ZSRR (Rozprawa na stadionie, Pan domu), następnie podjął się adaptacji klasyki literatury^[3] m.in. dzieł A. Puszkina (Bajka o rybaku i rybce, Bajka o carze Sałtanie, Rusłan i Ludmiła). Najbardziej znany z wyreżyserowania w 1935 pierwszego w świecie pełnometrażowego filmu kukiełkowego pt. Nowy Guliwer zrealizowanego na podstawie powieści Jonathana Swifta. Znany był również z realizacji takich filmów baśniowych jak Złoty kluczyk (1939), Czarodziejski kwiat (1946), Sadko (1953) oraz Rusłan i Ludmiła^[4]. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie^[5][6].

Wybrana filmografia

Reżyseria

• 1972: Rusłan i Ludmiła
• 1966: Bajka o carze Sałtanie
• 1964: Bajka o zmarnowanym czasie
• 1961: Szkarłatne żagle
• 1956: Trójgłowy smok
• 1953: Sadko
• 1948: Trzy spotkania
• 1946: Czarodziejski kwiat
• 1939: Złoty kluczyk
• 1938: Weseli muzykanci
• 1937: Lis i wilk
• 1937: Bajka o rybaku i rybce
• 1936: Rzepka
• 1935: Nowy Guliwer

Scenariusz

• 1972: Rusłan i Ludmiła
• 1967: Wij
• 1966: Bajka o carze Sałtanie
• 1938: Weseli muzykanci
• 1937: Bajka o rybaku i rybce
• 1936: Rzepka
• 1935: Nowy Guliwer

Nagrody

• 1935: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji (nagroda za najlepszy program filmowy, film Nowy Guliwer)
• 1946: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes (Nagroda Jury dla najlepszego koloru, film Czarodziejski kwiat)
• 1947: Nagroda Państwowa ZSRR (film Czarodziejski kwiat)^[7]
• 1953: 14. MFF w Wenecji (Srebrny Lew za film Sadko)
• 1956: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Jugosławii (Honorowy dyplom reżysera, film Złoty kluczyk)
• 1958: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Edynburgu (Dyplom Honorowy, film Ilja Muromiec)
• 1965: Międzynarodowy Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Gotwaldowie (Nagroda dla reżysera, film Skazka o potierjannom wriemeni)
• 1968: Wszechzwiązkowy Festiwal Filmowy w Leningradzie (Nagroda, film Bajka o carze Sałtanie)
• 1976: Międzynarodowy Festiwal filmów dla dzieci w Salerno (Specjalna nagrody jury, film Rusłan i Ludmiła)

Odznaczenia

• Order Czerwonego Sztandaru Pracy (dwukrotnie, w tym w 1944)
• Order Znak Honoru
• Medal 800-lecia Moskwy
• Medal 100-lecia urodzin Lenina
• Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”^[8]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Sylwetka Aleksandra Ptuszko, twórcy filmów animowanych i kukiełkowych, filmopedia
• Aleksandr Ptuszko w bazie Animator.ru (ros.)
• Aleksandr Ptuszko w bazie IMDb (ang.)
• Aleksandr Ptuszko. chtoby-pomnili.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-09)]. w bazie chtoby-pomnili.com (ros.)