Aleksandr Warniek

Aleksandr Warniek

Александр Иванович Варнек

Pełne imię i nazwisko	Aleksandr Iwanowicz Warniek
Data i miejsce urodzenia	27 czerwca 1858 Petersburg
Data i miejsce śmierci	10 czerwca 1930 Sainte-Geneviève-des-Bois
Miejsce spoczynku	cmentarz prawosławny w Sainte-Genevieve-des-Bois
Zawód, zajęcie	Hydrograf, odkrywca Arktyki
Alma Mater	Wojskowe Centrum Naukowo-Szkoleniowe Marynarki Wojennej „Akademia Marynarki Wojennej im. adm. floty Związku Radzieckiego N.G. Kuzniecowa”

Aleksandr Iwanowicz Warnek (ros. Александр Иванович Варнек, ur. 15 czerwca^?/ 27 czerwca 1858 w Petersburgu, zm. 10 czerwca 1930 w Sainte-Geneviève-des-Bois) – rosyjski kapitan polarny^[1], hydrograf, badacz Arktyki, generał porucznik admiralicji. Kapitan statku parowego „Pachtusow” (ros. Пахтусов), dowódca pierwszej hydrograficznej ekspedycji na Ocean Arktyczny i jeden z pomysłodawców drugiej hydrograficznej ekspedycji na Ocean Arktyczny przeprowadzonej w latach 1910–1915. Członek ministerstwa morskiego w Rosji Carskiej^[2].

Biografia

Młodość

Aleksandr Iwanowicz Warniek urodził się w Petersburgu 27 czerwca 1858 roku w rodzinie architekta miejskiego Iwana Aleksandrowicza Warnieka (1819–1877)^[3]. Jego dziadek był słynnym portrecistą (Aleksandr Grigoriewicz Warniek, 1782–1843). Bardzo możliwe, że na przyszły wybór zawodu marynarza przez Warnieka wpłynęła książka „Podróż dookoła świata” nawigatora, kapitana Otto von Kotzebue^[4].

Nauka

W 1878 roku ukończył Szkołę Marynarki Wojennej i jako gardes-marine wyruszył w swoją pierwszą zagraniczną podróż na fregacie „Książę Pożarski”^[5]. Na początku lat 80. rozpoczął studia w Akademii Marynarki Wojennej, które ukończył w 1882 roku. Następnie został oddelegowany na wydział Hydrograficzny i zaczął specjalizować się w hydrografii.

Praca Akademicka

Po odejściu w 1903 roku od bezpośredniego udziału w wyprawach badawczych mórz arktycznych, zaczął angażować się w pracę pedagogiczną, organizacyjną i badawczą. W tym samym roku Warniek został dowódcą szkoleniowego krążownika „Westnik”, a w następnym roku został mianowany inspektorem Liceum Aleksandrowskiego. Został członkiem Komisji Rozwoju Szlaku Morza Północnego, której przewodniczył Wilkitski. Komisja zajmowała się organizacją badań hydrograficznych i tworzeniem projektów statków arktycznych, jak również opracowała projekt dogłębnych badań Szlaku Morza Północnego. Był także członkiem Akademii Morskiej i Rady Naukowej Hydrografii. W 1904 roku awansował na stopień kapitana, a w 1909 roku na stopień generała dywizji admiralicji. W 1912 roku Warnek odszedł ze służby wojskowej w randze generała porucznika admiralicji^[5].

Pierwsza wojna światowa i emigracja

W latach 1914–1916 Warniek pracował w centralnej administracji Ministerstwa Morskiego. W 1917 roku przeniósł się z Petersburga do rodzinnej miejscowości Moskalewka na wybrzeżu Morza Czarnego z powodu rewolucyjnych wystąpień w mieście. W październiku 1917 roku wyemigrował na Półwysep Krymski. Jesienią 1920 roku wraz z żoną i najstarszą córką został zmuszony do emigracji za granicę (dwóch synów opuściło Rosję wraz z Korpusem Morskim). Pierwsze pół roku na wygnaniu Warniek spędził w Konstantynopolu, następne trzy lata na Sycylii, po czym przeniósł się do Francji, gdzie osiadł w Lyonie, a później w Grenoble. Ostatnie dwa lata swojego życia spędził pod Paryżem w „Domu Rosyjskim”, gdzie zmarł 10 czerwca 1930 roku. Został pochowany na rosyjskim cmentarzu w Saint-Genevieve-des-Bois^[6].

Życie prywatne

Pierwsze małżeństwo Aleksandra Iwanowicza Warnieka było z Nadieżdą Pietrowną Moskalską (1870–1908). Jego dzieci z pierwszą żoną to: Tatiana (1894–1990), Anna (1897–1920), Piotr (1902–1980) i Eugeniusz (1906–1951). Z drugiego małżeństwa z Anną Romanowną Gerngross (1877–17.07.1961) nie było dzieci^[7].

Wyprawy badawcze

W ciągu swojego życia uczestniczył w około dwudziestu wyprawach morskich (w tym w trzech dookoła świata).

Brał udział w wyprawie dookoła świata (1883–1886) statkiem „Opricznik” pod dowództwem kapitana II stopnia Iwaszintowa. W latach 1890–1892 popłynął z ekspedycją na Minin.

W styczniu 1879 roku po awansie na kapitana II stopnia pływał na statku „Gjemjaszczjem” na trasie Władywostok – Petersburg, następnie popłynął do Japonii i USA^[8].

Pierwsza ekspedycja na Ocean Arktyczny

Decyzją Głównej Dyrekcji Hydrograficznej z 1898 roku rozpoczęto przygotowania do ekspedycji, która miała na celu zbadanie Oceanu Arktycznego. Badacze mieli za zadanie przeprowadzić badania mórz północnych.

Po ekspedycji, w 1902 roku, Warniek przedstawił propozycje nazw nowo odkrytych obiektów geograficznych, m.in. Wyspy Hoockera i dwunastu innych^[9].

Dzieła

„Краткий очерк работ Гидрографической экспедиции Северного Ледовитого океана в 1902” (1903 rok)^[10]

Nagrody

Aleksandr Iwanowicz Warniek za swoje zasługi otrzymał 12 orderów między innymi^[9]:

• Order Świętego Stanisława I, II i III stopnia
• Order Świętej Anny II i III stopnia
• Order Świętego Włodzimierza III i IV stopnia
• Order Rosyjskiego stowarzyszenia naukowego za wybitne osiągnięcia naukowe^[7].

Na jego cześć została nazwana miejscowość Warniek i przylądek na zachodnim wybrzeżu północnej wyspy Nowa Ziemia^[11].

Przypisy