Aleksandra Aspis

Aleksandra Aspis
zd. Hecker
Ilustracja
Aleksandra Aspis podczas studiów w Petersburgu
Data i miejsce urodzenia

20 września 1857
Nieszawa

Data i miejsce śmierci

19 września 1933
Łomża

Zawód, zajęcie

nauczycielka i dyrektorka

Narodowość

polska

Alma Mater

Instytut św. Elżbiety w Petersburgu

Aleksandra Aspis z domu Hecker (ur. 20 września 1857 w Nieszawie, zm. 19 września 1933 w Łomży) – polska nauczycielka i dyrektorka szkoły we Włocławku.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie Antoniego Heckera i Natalii z Madalińskich, zamieszkałych we Włocławku. Jej pradziadkiem był generał Powstania Kościuszkowskiego Antoni Józef Madaliński.

W 1876 roku ukończyła Instytut Świętej Elżbiety w Petersburgu. Podczas studiów utrzymywała się z udzielania korepetycji.

Po ukończeniu studiów powróciła do Włocławka i otworzyła prywatną szkołą średnią, wypełniającą niszę po dopiero co zlikwidowanej prywatnej szkole Izabeli Zbiegniewskiej. Szkoła Żeńska Aleksandry Hecker kontynuowała patriotyczne tradycje szkoły Zbiegniewskiej. Pierwotnie mieściła się na rogu ulic 3 Maja i Żabiej (ul. 3 Maja 22[1]), a później przy ulicy Kaliskiej 8[2]. W okresie dwudziestolecia międzywojennego szkoła mieściła się przy ul. Kościuszki 5[3].

Podczas otwarcia szkoła Aleksandry Aspis oferowała naukę w 4 klasach. W 1882 roku poszerzyła asortyment nauczania do sześciu klas, a w 1910 roku do siedmiu klas[3]. Od wtedy też szkoła nazywa się „Siedmioklasowa Szkoła Żeńska”. Przy Szkole Średniej działała też 3-klasowa szkoła przygotowawcza oraz internat, sala gimnastyczna i biblioteka. Aleksandra Aspis prowadziła też kursy zawodowe i dokształcające dla pomocnic domowych. W okresie dwudziestolecia międzywojennego przy ul. Kościuszki 5 działał Związek Byłych Uczennic Pensji Aspisowej[2].

W 1905 roku na fali rewolucji w szkole Aspisowej wprowadzono język polski jako język wykładowy[4].

Do wybuchu I wojny światowej szkoła Aspisowej działała w warunkach rosyjskich represji i silnej kontroli ze strony zaborcy. W 1918 roku szkoła przekształciła się w 8-klasowe Gimnazjum Realne. Szkoła istniała do 1932 roku.

Ostatni rok życia Aleksandra Aspis spędziła w Łomży, gdzie pracowała jej córka jako dyrektor szkoły. Została pochowana na cmentarzu komunalnym we Włocławku.

Życie prywatne

W 1884 roku poślubiła Bogumiła Aspisa, który od 1880 roku uczył w jej szkole. W 1888 roku urodziła córkę Władysławę, która od 1910 roku przejęła prowadzenie szkoły swojej matki[3].

W domu Państwa Aspis funkcjonował salon literacki, w którym bywali m.in. Gabriela Zapolska i Stanisław Noakowski.

Przypisy

  1. ↑ Urząd Miasta, wloclawek.fotopolska.eu [dostęp 2017-12-24].
  2. ↑ a b Przewodnik Ilustrowany po Włocławku, 1922.
  3. ↑ a b c Zygmunt Zagórowski, Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych, Książnica Polska, Warszawa, 1924 [dostęp 2017-12-24].
  4. ↑ Hanna Szczechowicz, Odbudowa państwa polskiego na Kujawach wschodnich i ziemi dobrzyńskiej 1918–1921, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku, 2014 [dostęp 2017-12-24].

Bibliografia

  • Irena Kamińska, Aleksandra Aspis w: Zasłużeni dla Włocławka (XIII-XX wiek), Włocławek, 1991.

Media użyte na tej stronie

Petersburg-Aleksandra Aspis.jpg
Portret Aleksandry Aspis zd. Hecker podczas jej studiów w Instytucie Św. Elżbiety w Petersburgu. Zdjęcie wykonał H. Štejnberg ok. 1875 roku.