Aleksandra Borkowska

Aleksandra Borkowska
Ilustracja
Aleksandra z Chomętowskich Borkowska
Data i miejsce urodzenia22 czerwca 1824
Sternalice
Data i miejsce śmierci24 lutego 1898
Warszawa
Miejsce spoczynkuCmentarz Powązkowski w Warszawie
RodziceFranciszek i Konstancja z domu Orłowska
MałżeństwoJózef Dunin Borkowski
Krewni i powinowacibracia: Władysław Franciszek Salezy i Stanisław Jacek Bonifacy

Aleksandra Borkowska (ur. 22 czerwca 1824 w Sternalicach[1], zm. 24 lutego 1898 w Warszawie) – polska redaktorka, pisarka dla młodzieży, działaczka społeczna.

Życiorys

Urodziła się w 1828 w rodzinie Franciszka i Konstancji z Orłowskich w Usarzewie w ziemi sandomierskiej. W domu rodzinnym otrzymała staranne wychowanie. W 1845 wyszła za mąż za Józefa Dunin Borkowskiego właściciela dóbr Żelizna na Podlasiu i po trzech latach została wdową, gdyż mąż zmarł na cholerę.

Po śmierci męża przybywa do Warszawy i w niedługim czasie wspólnie z Józefą Śmigielską wydają opowiadania historyczne. Pisze opowiadania do "Rozrywek dla młodocianego wieku" Seweryny z Żochowskich Pruszakowej i w latach 1861-65 wraz z J. Śmigielską redagują "Kółko Domowe". Od 1868 redagowała "Kronikę Rodzinną", i od 1889 odpowiada za część literacką "Wieczorów Rodzinnych". W działalności wspierana była przez swoich braci Władysława i Stanisława, którzy zamieszczali w jej wydawnictwach swoje materiały, a Stanisław współredagował "Kronikę Rodzinną".

Aleksandra Borkowska zajmowała się również intensywnie działalnością filantropijną. Dzięki jej staraniom powstał zakład dla nieuleczalnych kalek, schronisko dla nauczycielek oraz przytułek dla służących. Po śmierci swojej ciotki Izabelli z Orłowskich Piłsudskiej przejmuje opiekę nad schroniskiem dla paralityków i domem dla samotnych kobiet, którymi opiekowała się jej kuzynka. Sprawował również opiekę nad Ochronką im. św. Pawła przy Nowym Świecie w Warszawie[2].

Zmarła w Warszawie 24 lutego 1898 i pochowana została na cmentarzu Powązkowskim

Twórczość

  • "Obrazki z życia świątobliwych Polaków i Polek", Warszawa,
  • "Wspomnienia z przeszłości", Warszawa
  • "Maryja Klementyna Sobieska, opowiadanie o wnuczce króla Jana III", Warszawa,
  • "Wakacye Janka i Zosi", wspólnie z M.J.Zaleską
  • "Nad Bałtykiem",
  • "Panna Marychna z Oporowa",
  • książeczki do nabożeństwa
    • "Ołtarzyk żałobny",
    • "Ołtarzyk codzienny".

W latach 80 XX wieku do Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie trafił zbiór listów z XIX wieku[2]. Adresatką ponad 150 listów jest Aleksandra Borkowska. Wśród nadawców korespondencji znajdują się między innymi: Maude Ashurst Biggs, Ignacy Domejko (pseud. Żegota), Jan Czeczot, Józef Ignacy Kraszewski, Józef Kremer, Joachim Lelewel, Teofil Lenartowicz, Jadwiga Łuszczewska (pseud. Deotyma), Wincenty Pol, Lucjan Hipolit Siemieński, Henryk Siemiradzki, Aleksander Tyszyński, Karolina z Iwanowskich Sayn-Wittgensteinowa, Walerian Antoni Wróblewski, Jan Zachariasiewicz.

Przypisy

  1. ↑ Akt urodzenia Goźlice 1824/123 (dostęp wymaga hasła). [dostęp 2021-04-24].
  2. ↑ a b Mazowieckie Czasopisma Regionalne, mazowsze.hist.pl [dostęp 2021-01-02].

Bibliografia

  • S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów., 1898, s. 627, seria: Encyklopedia Powszechna : z ilustracjami i mapami.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie