Aleksandra Kubicz
Imię i nazwisko urodzenia | Aleksandra Anna Mrozkówna |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 19 lutego 1932 |
Zawód, zajęcie | |
Tytuł naukowy | profesor |
Alma Mater | |
Małżeństwo | |
Dzieci | Ziemowit, Dominika |
Odznaczenia | |
Aleksandra Anna Kubicz (de domo Mrozkówna, ur. 19 lutego 1932 w Chorzowie[1]) – polska profesor biochemii, popularyzatorka wiedzy, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego i prorektor tej uczelni (1981–82 i 1994–95), twórczyni i organizatorka Wrocławskiego Święta Nauki, przekształconego następnie w Dolnośląski Festiwal Nauki (DFN), współzałożycielka European Science Events Association (EUSCEA).
Aleksandra Kubicz szkołę średnią ukończyła w Rybniku. W roku 1950 rozpoczęła dwustopniowe studia w zakresie biologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Studia ukończyła w 1955 roku i rozpoczęła pracę naukowo-dydaktyczną, początkowo w Zakładzie Chemii Fizjologicznej Akademii Medycznej we Wrocławiu. W 1960 roku została zatrudniona w nowo powstałej Katedrze Biochemii Uniwersytetu, a od 1972 roku w sformowanym w tymże roku Instytucie Biochemii[1].
Doktorat uzyskała w 1962 roku, habilitację w 1972, a w 1994 roku otrzymała tytuł naukowy profesora[1]. Od 1960 roku była zatrudniona, jako starszy asystent, a następnie adiunkt (1965), docent (1974) i profesor nadzwyczajny (1982)[2].
W latach 1990–93 pełniła funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Biochemii i Biologii Molekularnej, a w latach 1994–2002 kierownika Zakładu Biochemii Porównawczej, wówczas znajdujących się na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1975–78 była prodziekanem tego wydziału. Była dwukrotnie prorektorem Uniwersytetu: w latach 1981–82 (ds. dydaktycznych; z tej funkcji podała się do dymisji razem z prorektorami W. Wrzesińskim i F. Połomskim na znak solidarności z odwołanym z przyczyn politycznych rektorem Józefem Łukaszewiczem[1][3]) oraz 1994–95 (ds. nauki i współpracy z zagranicą)[1]. W 1967 roku odbyła staż stypendialny w London Hospital, w roku 1983 była profesorem wizytującym w Purdue University, a w 1989 w National Institute of Health w Bethesda[2].
W swojej pracy naukowej zajmowała się badaniem struktury i funkcji kwaśnych fosfataz w niższych kręgowcach, a szczególnie podstaw molekularnych heterogenności tych enzymów oraz roli modyfikacji cukrowych różnych białek w fizjologii i patologii. Jej dorobek naukowy obejmuje 70 oryginalnych prac badawczych i kilka artykułów przeglądowych. Jest także autorką książki pt. Tajemnice ewolucji molekularnej (PWN, Warszawa 1999)[1][4].
Aleksandra Kubicz w latach 1998–2003 zainicjowała oraz zorganizowała Wrocławskie Święto Nauki, które przekształcono później w Dolnośląski Festiwal Nauki. W latach 1998–2001 była jego koordynatorem, gdzie następnie na tej pozycji zastąpiła ją profesor Kazimiera Wilk[5]. Aleksandra Kubicz została później honorowym członkiem rady programowej festiwalu[6]. Działając w ramach DFN, należała także do współzałożycieli European Science Events Association (EUSCEA).
Za dokonania naukowe i dydaktyczne została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Krzyżem UWr. i okolicznościowym medalem z okazji 300-lecia UWr, a także wyróżniona nagrodami Sekretarza Naukowego PAN (dwukrotnie[2]) i Ministra Edukacji Narodowej[1]. Za swoje działania w dziedzinie popularyzacji wiedzy w 2002 roku otrzymała Nagrodę Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola[7], Nagrodę JM Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego (dwukrotnie, w 1998 i 1999 roku)[8][9], w 2001 roku Nagrodę im. Bronisława Filipowicza Polskiego Towarzystwa Biochemicznego[10], Nagrodę Prezydenta Wrocławia (dwukrotnie, w 1999 i 2009 roku[11]), a także Nagrodę VI Dolnośląskich Prezentacji Edukacyjnych - TARED 2000 i główną nagrodę w Wielkim Konkursie Wrocławskiej Nagrody Allianz 2000 Kultura Nauka i Media[1].
Mężem Aleksandry Kubicz był profesor medycyny Józef Kubicz za którego wyszła 9 listopada 1955 roku i z którym miała dwoje dzieci: Ziemowita oraz Dominikę[12]. Jej hobby to antyki, muzyka symfoniczna, turystyka oraz pływanie[2].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Laudację prof. Aleksandrze Kubicz wygłosił prof. Tadeusz Krupiński. „Przegląd Uniwersytecki”. 11 (80), s. 6-7, listopad 2002. Uniwersytet Wrocławski. ISSN 1425-798X.
- ↑ a b c d Janusz Kapuścik (red.), Marek Halawa (red.), Piotr Cyra (red.): Współcześni uczeni polscy: słownik biograficzny. T. 2, H-Ł. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji, 1999, s. 553. ISBN 83-905295-4-8.
- ↑ Józef Łukaszewicz. Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego. [dostęp 2011-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)].
- ↑ Aleksandra Kubicz: Tajemnice ewolucji molekularnej. Warszawa, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-12919-0.
- ↑ Prof. Aleksandra Kubicz i prof. Kazimiera A. Wilk uhonorowane przez Prezydenta Wrocławia. Dolnośląski Festiwal Nauki. [dostęp 2011-09-02].
- ↑ Realizatorzy. Dolnośląski Festiwal Nauki. [dostęp 2011-09-02].
- ↑ Nagroda Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola 2002 dla Prof. Aleksandry Kubicz. „Przegląd Uniwersytecki”. 11 (80), s. 5, listopad 2002. Uniwersytet Wrocławski. ISSN 1425-798X.
- ↑ Nagrody JM Rektora otrzymali. „Przegląd Uniwersytecki”. 10 (33), s. 4, grudzień 1998. Uniwersytet Wrocławski. ISSN 1425-798X.
- ↑ Odznaczenia i nagrody JM Rektora wręczone podczas uroczystości święta Uniwersytetu 15 listopada 1999 r. w Auli Leopoldyńskiej. „Przegląd Uniwersytecki”. 11 (44), s. 8, listopad 1999. Uniwersytet Wrocławski. ISSN 1425-798X.
- ↑ Nagroda im. Bronisława Filipowicza. Polish Biochemical Society. [dostęp 2011-09-02].
- ↑ Zasłużeni dla Wrocławia. Wrocławski Serwis Internetowy. [dostęp 2011-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-13)].
- ↑ Artur Szary: Rzecz o profesorze Józefie Kubiczu ze Świlczy (1906-1988). Towarzystwo Przyjaciół Świlczy. [dostęp 2011-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-25)].
Bibliografia
- Encyklopedia Wrocławia. Wyd. 3. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 456-457. ISBN 83-7384-561-5.
Linki zewnętrzne
- Prof. dr hab. Aleksandra Kubicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-07-23] .