Aleksandretta różowogłowa
Psittacula roseata[1] | |||
Biswas, 1951 | |||
Samiec aleksandretty różowogłowej | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | aleksandretta różowogłowa | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Aleksandretta różowogłowa[3] (Psittacula roseata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae), zamieszkujący Azję Południową i Południowo-Wschodnią. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Taksonomia
Takson ten jako pierwszy opisał indyjski ornitolog Biswamoy Biswas w 1951 roku; wcześniej ptaki te uznawano za aleksandretty śliwogłowe (Psittacula cyanocephala)[4]. Holotyp, dorosłego samca, odłowił Edward Charles Stuart Baker w 1896 roku w miejscowości Gunjong w stanie Asam. Biswas wyróżnił dwa podgatunki: P. r. roseata i P. r. juneae, które są uznawane do tej pory[4][5].
Zasięg występowania
Poszczególne podgatunki zamieszkują[5]:
- P. r. roseata Biswas, 1951 – Bengal Zachodni (Indie) i Bangladesz;
- P. r. juneae Biswas, 1951 – północno-wschodnie Indie, północna Mjanma po Indochiny.
Morfologia
Aleksandretty różowogłowe osiągają długość ciała około 30 cm oraz ważą 85–90 g[6]. W upierzeniu dominuje barwa zielona. Samiec ma różową głowę, z tyłu i na policzkach rozmywa się w bladoniebieski. Na szyi jest czarna obroża. Na skrzydle jest czerwona plama. Kuper i sterówki są niebieskawo-zielone. Ogon stanowi ponad połowę długości ciała i ma żółty koniec. Górna część dzioba jest żółta, a dolna – ciemna. Samica różni się bladoszarą głową, brakiem obroży na szyi oraz plamy na skrzydle i bladą żuchwą[7]. Młode osobniki mają zieloną głowę, ich ogon jest krótszy, dziób bladożółty oraz brak czerwonej plamy na skrzydle[6]. Samice przybierają ostateczne upierzenie w wieku 15 miesięcy, a samce – 30 miesięcy[7].
Ekologia i zachowanie
Aleksandretty różowogłowe spotykane są do wysokości około 1500 m n.p.m. Zamieszkują lasy i obrzeża lasów, sawanny, polany, tereny uprawne. Prowadzą głównie osiadły tryb życia, sezonowo mogą się przemieszczać na niewielkie odległości[8]. W skład ich diety wchodzą kwiaty, owoce, nektar, ziarno, czerwona papryka[6]. Obserwowana jest między innymi na erytrynach zmiennych (Erythrina variegata)[9]. Żyją w małych grupach, zbierając się w większe stada w miejscach, gdzie się znajduje obfite pożywienie. Widywane są w mieszanych stadach z aleksandrettami obrożnymi, śliwogłowymi i różanymi. Noce spędzają w gęstych krzewach i drzewach[6].
Lęgi
Sezon lęgowy trwa od stycznia do maja[6]. Samica składa 4–5 białych jaj w dziupli drzewa. Wysiadywane są przez oboje rodziców przez 22–24 dni. Na podstawie danych z niewoli młode pozostają w gnieździe około 7–8 tygodni. Po opuszczeniu go wciąż są pod opieką rodziców przez kolejne 2–3 tygodnie[7].
Status i zagrożenia
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2013 roku uznaje aleksandrettę różowogłową za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Wcześniej, od 1988 roku miała ona status najmniejszej troski (LC – Least Concern). Trend populacji uznaje się za malejący. Zagrożenia dla tego gatunku stanowią utrata środowiska, handel dzikimi ptakami, traktowanie jako szkodniki[8]. Wymieniona jest w II załączniku CITES[10].
Przypisy
- ↑ Psittacula roseata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b Psittacula roseata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Psittaculini Vigors, 1825 (wersja: 2020-11-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-29].
- ↑ a b Biswamoy Biswas. Revisions of Indian birds. „American Museum Novitates”. 1500, s. 1–12, 1951. (ang.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-01]. (ang.).
- ↑ a b c d e Blossom-headed Parakeet (Psittacula roseata). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2021-07-29]. (ang.).
- ↑ a b c Blossom-headed Parakeets, [w:] BeautyOfBirds.com [online], Avianweb LLC [dostęp 2021-07-29] .
- ↑ a b Species factsheet: Himalayapsitta roseata. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-01]. (ang.).
- ↑ Sayam U. Chowdury , Assemblage of birds at an Indian Coral Tree Erythrina variegata in Bangladesh, „BirdingASIA”, s. 107 [dostęp 2021-07-29] .
- ↑ Psittacula roseata, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2021-08-01] .
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Len Worthington, Licencja: CC BY-SA 2.0
Nam Nao N.P. Chaiyaphum
ThailandAutor: Len Worthington, Licencja: CC BY-SA 2.0
Nam Nao N.P. Chaiyaphum
Thailand