Aleksandretta różowogłowa

Aleksandretta różowogłowa
Psittacula roseata[1]
Biswas, 1951
Ilustracja
Samiec aleksandretty różowogłowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugi wschodnie

Podrodzina

papugi wschodnie

Plemię

Psittaculini

Rodzaj

Psittacula

Gatunek

aleksandretta różowogłowa

Synonimy
  • Himalayapsitta roseata (Biswas, 1951)[2]
Podgatunki
  • P. r. roseata Biswas, 1951
  • P. r. juneae Biswas, 1951
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 NT pl.svg

Aleksandretta różowogłowa[3] (Psittacula roseata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae), zamieszkujący Azję Południową i Południowo-Wschodnią. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Taksonomia

Takson ten jako pierwszy opisał indyjski ornitolog Biswamoy Biswas w 1951 roku; wcześniej ptaki te uznawano za aleksandretty śliwogłowe (Psittacula cyanocephala)[4]. Holotyp, dorosłego samca, odłowił Edward Charles Stuart Baker w 1896 roku w miejscowości Gunjong w stanie Asam. Biswas wyróżnił dwa podgatunki: P. r. roseata i P. r. juneae, które są uznawane do tej pory[4][5].

Zasięg występowania

Poszczególne podgatunki zamieszkują[5]:

Morfologia

Samica aleksandretty różowogłowej

Aleksandretty różowogłowe osiągają długość ciała około 30 cm oraz ważą 85–90 g[6]. W upierzeniu dominuje barwa zielona. Samiec ma różową głowę, z tyłu i na policzkach rozmywa się w bladoniebieski. Na szyi jest czarna obroża. Na skrzydle jest czerwona plama. Kuper i sterówki są niebieskawo-zielone. Ogon stanowi ponad połowę długości ciała i ma żółty koniec. Górna część dzioba jest żółta, a dolna – ciemna. Samica różni się bladoszarą głową, brakiem obroży na szyi oraz plamy na skrzydle i bladą żuchwą[7]. Młode osobniki mają zieloną głowę, ich ogon jest krótszy, dziób bladożółty oraz brak czerwonej plamy na skrzydle[6]. Samice przybierają ostateczne upierzenie w wieku 15 miesięcy, a samce – 30 miesięcy[7].

Ekologia i zachowanie

Aleksandretty różowogłowe spotykane są do wysokości około 1500 m n.p.m. Zamieszkują lasy i obrzeża lasów, sawanny, polany, tereny uprawne. Prowadzą głównie osiadły tryb życia, sezonowo mogą się przemieszczać na niewielkie odległości[8]. W skład ich diety wchodzą kwiaty, owoce, nektar, ziarno, czerwona papryka[6]. Obserwowana jest między innymi na erytrynach zmiennych (Erythrina variegata)[9]. Żyją w małych grupach, zbierając się w większe stada w miejscach, gdzie się znajduje obfite pożywienie. Widywane są w mieszanych stadach z aleksandrettami obrożnymi, śliwogłowymi i różanymi. Noce spędzają w gęstych krzewach i drzewach[6].

Lęgi

Sezon lęgowy trwa od stycznia do maja[6]. Samica składa 4–5 białych jaj w dziupli drzewa. Wysiadywane są przez oboje rodziców przez 22–24 dni. Na podstawie danych z niewoli młode pozostają w gnieździe około 7–8 tygodni. Po opuszczeniu go wciąż są pod opieką rodziców przez kolejne 2–3 tygodnie[7].

Status i zagrożenia

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2013 roku uznaje aleksandrettę różowogłową za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Wcześniej, od 1988 roku miała ona status najmniejszej troski (LC – Least Concern). Trend populacji uznaje się za malejący. Zagrożenia dla tego gatunku stanowią utrata środowiska, handel dzikimi ptakami, traktowanie jako szkodniki[8]. Wymieniona jest w II załączniku CITES[10].

Przypisy

  1. Psittacula roseata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Psittacula roseata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Psittaculini Vigors, 1825 (wersja: 2020-11-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-29].
  4. a b Biswamoy Biswas. Revisions of Indian birds. „American Museum Novitates”. 1500, s. 1–12, 1951. (ang.). 
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-01]. (ang.).
  6. a b c d e Blossom-headed Parakeet (Psittacula roseata). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2021-07-29]. (ang.).
  7. a b c Blossom-headed Parakeets, [w:] BeautyOfBirds.com [online], Avianweb LLC [dostęp 2021-07-29].
  8. a b Species factsheet: Himalayapsitta roseata. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-01]. (ang.).
  9. Sayam U. Chowdury, Assemblage of birds at an Indian Coral Tree Erythrina variegata in Bangladesh, „BirdingASIA”, s. 107 [dostęp 2021-07-29].
  10. Psittacula roseata, [w:] Species+ [online], UNEP-WCMC, CITES Secretariat [dostęp 2021-08-01].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5