Aleksandyr Malinow

Aleksandyr Malinow

Александър Малинов

Pełne imię i nazwisko	Aleksandyr Pawłow Malinow
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1867 Orichiwka↗
Data i miejsce śmierci	20 marca 1938 Sofia
Premier Bułgarii (trzykrotnie)
Okres	od 29 stycznia 1908 do 29 marca 1911
Przynależność polityczna	Partia Demokratyczna
Poprzednik	Petyr Gudew
Następca	Iwan Geszow
Okres	od 21 czerwca 1918 do 28 listopada 1918
Poprzednik	Wasił Radosławow
Następca	Teodor Teodorow
Okres	od 29 czerwca 1931 do 12 października 1931
Poprzednik	Andrej Lapczew
Następca	Nikoła Muszanow

Aleksandyr Pawłow Malinow (bułg. Александър Павлов Малинов; ur. 3 maja 1867 w Besarabii, zm. 20 marca 1938 w Sofii) – bułgarski prawnik i polityk, przewodniczący Partii Demokratycznej (1903-1938), deputowany do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego 11. (1901) i 14-23. kadencji (1908-1934) oraz do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego 5. kadencji (1911), Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego (1931-1934), minister budynków publicznych, dróg i komunikacji (1908-1910), spraw zagranicznych i wyznań wiary (1910-1911, 1918, 1931) oraz sprawiedliwości (1918), trzykrotny premier Carstwa Bułgarii (1908-1911, 1918 i 1931).

Życiorys

Urodził się w rodzinie bułgarskich przesiedleńców. Wykształcenie średnie zdobył w gimnazjum w Bołgradzie, następnie studiował prawo w Kijowie. W 1891 osiedlił się w Bułgarii i rozpoczął pracę zawodową jako sędzia i prokurator w Płowdiwie, zaś od 1896 jako adwokat. W połowie lat 90. wstąpił do Partii Demokratycznej, z ramienia której w 1901 wszedł do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego 11. kadencji. W 1903, po śmierci Petka Karawełowa, został przewodniczącym Partii Demokratycznej.

W latach 1908–1934 nieprzerwanie był deputowanym do parlamentu (od 14. do 23. kadencji włącznie), pełniąc obowiązki ministra budynków publicznych, dróg i komunikacji (1908-1910), spraw zagranicznych i wyznań wiary (1910-1911, 1918, 1931) oraz sprawiedliwości (1918). W styczniu 1908 po raz pierwszy został premierem kraju, stając na czele samodzielnego gabinetu rządowego demokratów. Jako szef rządu wziął aktywny udział w przygotowaniu ogłoszenia niepodległości przez Księstwo Bułgarii (22 września 1908) i przekształcenia go w Carstwo Bułgarii, a także w pracy nad koniecznymi zmianami w Konstytucji Tyrnowskiej.

Po wybuchu I wojny światowej opowiedział się za uczestnictwem Carstwa Bułgarii w obozie państw Ententy, jednak wbrew jego oczekiwaniom przyłączyło się ono do państw centralnych. W czerwcu 1918, gdy klęska Bułgarii była już nieuchronna, stanął na czele koalicyjnego rządu i zapowiedział rychłe wycofanie kraju z konfliktu. Obietnicy tej nie udało mu się zrealizować i dopiero w ostatnich dniach września zdołał wynegocjować rozejm z Ententą. Ponieważ warunki podpisanego później pokoju okazały się katastrofalne dla Carstwa Bułgarii (utrata 11% terytorium), rząd Malinowa został przez opozycję uznany za współwinny klęski. W listopadzie 1918 Malinow podał się do dymisji.

W następnych latach pozostawał w opozycji wobec rządów Bułgarskiego Ludowego Związku Chłopskiego. W 1922 przystąpił do antyrządowej koalicji Blok Konstytucyjny, której celem było odsunięcie ludowców od sprawowania władzy. Jesienią tego samego roku został aresztowany i wraz z innymi liderami Bloku wtrącony do więzienia. Po przewrocie 9 czerwca 1923 wyszedł na wolność i na nowo podjął działalność polityczną. Wkrótce potem na krótko wstąpił do prorządowego Porozumienia Demokratycznego, ale na początku 1924 opuścił je i wznowił działalność Partii Demokratycznej. Do 1931 był liderem opozycji.

W 1931 został jednym z inicjatorów utworzenia szerokiej koalicji wyborczej, która została nazwana Blokiem Narodowym. Po zwycięskich dla koalicji czerwcowych wyborach parlamentarnych stanął na czele nowego rządu. Po kilku miesiącach zrezygnował ze stanowiska premiera i 15 października 1931 objął urząd Przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego, który sprawował do momentu majowego zamachu stanu w 1934. Po przewrocie, którego nigdy nie uznał, kontynuował działalność polityczną w opozycji wobec autorytarnego reżimu, dążąc do przywrócenia zasad demokracji parlamentarnej. Zmarł w czasie obrad przed wyborami do Zwyczajnego Zgromadzenia Narodowego 24. kadencji.

Funkcje sprawowane przez Malinowa w Radzie Ministrów

Aleksandyr Malinow zajmował następujące stanowiska w rządach Księstwa Bułgarii oraz Carstwa Bułgarii (w porządku chronologicznym):

• w swoim pierwszym rządzie
  • premier (29 stycznia 1908 – 18 września 1910)
  • minister budynków publicznych, dróg i komunikacji (29 stycznia 1908 – 18 września 1910)
• w swoim drugim rządzie
  • premier (18 września 1910 – 29 marca 1911)
  • minister spraw zagranicznych i wyznań wiary (18 września 1910 – 29 marca 1911)
• w swoim trzecim rządzie
  • premier (21 czerwca 1918 – 17 października 1918)
• w swoim czwartym rządzie
  • premier (17 października 1918 – 28 listopada 1918)
  • minister sprawiedliwości (17 października 1918 – 28 listopada 1918)
• w swoim piątym rządzie
  • premier (29 czerwca 1931 – 12 października 1931)
  • minister spraw zagranicznych i wyznań wiary (29 czerwca 1931 – 12 października 1931)

Życie prywatne

Aleksandyr Malinow był żonaty z Julią Malinową, z którą miał trzy córki i dwóch synów.

Bibliografia

• Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999 (w tłum. Ministrowie Bułgarii 1879-1999). Sofia: Wydawnictwo Akademickie „Marin Drinow”, 1999. ISBN 978-954-430-603-8 / ISBN 978-954-509-191-9.