Alex Salmond
![]() Alex Salmond (2007) | |
Pełne imię i nazwisko | Alexander Elliot Anderson Salmond |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
4. pierwszy minister Szkocji | |
Okres | od 16 maja 2007 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Alexander „Alex” Elliot Anderson Salmond (gael. Ailig Salmond, ur. 31 grudnia 1954 w Linlithgow) – szkocki polityk, w latach 2007–2014 pierwszy minister Szkocji[1]. Dwukrotny lider Szkockiej Partii Narodowej (1990-2000, 2004-2014). Od 1999 poseł do Parlamentu Szkockiego, w latach 1987–2010 i ponownie od 2015 poseł do Izby Gmin. Z wykształcenia ekonomista i historyk.
Młodość
Urodzony w Linlithgow w West Lothian. Jego rodzicami są Robert Fyfe Findlay Salmond i Mary Stewart Salmond. Studiował w Linlithgow Academy i Uniwersytet w St Andrews, gdzie ukończył studia w zakresie ekonomii i historii. W 1980 wstąpił do Banca Rìoghail na h-Alba i podjął tam pracę. Rok później poślubił Moirę French McGlashan. Ma jedną córkę.
Kariera
Miesiąc po ślubie wstąpił do Szkockiej Partii Narodowej, 6 lat później został wybrany do Izby Gmin z okręgu Banff and Buchan. Jako polityk uzyskał dużą popularność wśród Szkotów, co 3 lata później zaowocowało wybraniem go na szefa partii. Brał udział w pracach nad szkocką konstytucją razem m.in. z Donaldem Dewarem, Jackiem McConnellem, Nicolą Sturgeon i Nicolem Stephenem. W 2000 przegrał wybory na szefa partii z Johnem Swinneyem. Na pozycję lidera partii powrócił cztery lata później pokonując w wyborach Swinneya, który nie zrealizował swego kluczowego punktu wyborczego – zwycięstwa partii w wyborach krajowych. W 1999 i 2003 wybory wygrali przedstawiciele unionistycznej Szkockiej Partii Pracy, a narodowcy zajęli drugą pozycję.
3 maja 2007 poprowadził Szkocką Partię Narodową do zwycięstwa w wyborach i utworzył rząd na czele którego sam stanął. Jego współpracownik Nicola Sturgeon została jego zastępcą, a wszystkie ważne stanowiska zostały obsadzone zaufanymi członkami partii. Jedno stanowisko przypadło koalicyjnej partii – Szkockiej Partii Zielonych.
W 2007 zaproponował przeprowadzenie referendum na temat niepodległości Szkocji. Jest przeciwnikiem wojny w Iraku (popierał ją dopóki nie udowodniono, że wróg nie dysponował bronią masowego rażenia). Jest zwolennikiem zmiany kontrowersyjnego przepisu, że katolicy nie mogą być monarchami Zjednoczonego Królestwa.
Po przegranym przez niepodległościowców referendum niepodległościowym podał się do dymisji, a 19 listopada parlament wybrał na jego następczynię Nicolę Sturgeon[2]. W 2015 po pięcioletniej przerwie powrócił do Izby Gmin jako reprezentant okręgu wyborczego Gordon.
Ślubowanie
Podczas swego ślubowania zatytułował królową Elżbietę II „Elżbietą I” i „waszą łaskawością”, a nie „waszą wysokością” – czyli tak jak tytułowano władców Szkocji, a nie władców brytyjskich.
Życie prywatne
Jest członkiem Kościoła Szkocji, zaliczanego do Kościołów ewangelicko-reformowanych.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Who have been Scotland's first ministers?, BBC News, 16 maja 2016 [dostęp 2021-12-17] (ang.).
- ↑ Szkocja: Nicola Sturgeon została premierem Szkocji, Wyborcza.pl, 19 listopada 2014 [dostęp 2014-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-20] .
Media użyte na tej stronie
Autor: The Scottish Government, Licencja: OGL v1.0
Alex Salmond