Alexander Duncker

Alexander Duncker
Imię i nazwisko urodzenia	Alexander Friedrich Wilhelm Duncker
Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1813 Berlin
Data i miejsce śmierci	23 sierpnia 1897 Berlin
Zawód, zajęcie	wydawca, księgarz
Miejsce zamieszkania	Berlin
Narodowość	pruska, niemiecka
Rodzice	Carl i Fanny Dunckerowie
Krewni i powinowaci	Maximilian Duncker, Franz Duncker, Hermann Duncker

Alexander Friedrich Wilhelm Duncker (ur. 18 lutego 1813 w Berlinie, zm. 23 sierpnia 1897 tamże) – niemiecki wydawca, księgarz i pisarz. Oficer w armii pruskiej.

Był bratem Maximiliana, profesora historii i polityka; oraz Franza i Hermanna także polityków.

Życiorys

Alexander był drugim synem znanego pruskiego wydawcy Carla Dunckera (współzałożyciela wydawnictwa Duncker & Humblot) i Fanny z domu Wolff. Wbrew zainteresowaniom braci, Alexander poszedł w ślady ojca: po odbyciu praktyk założył w 1837 własne wydawnictwo – Verlag Alexander Duncker, które specjalizowało się w literaturze beletrystycznej. W jego wydawnictwie karierę rozpoczynał m.in. Theodor Storm. Wydawca publikował też dzieła wielu sławnych osobistości, m.in.: Paula Heysego (laureata literackiej Nagrody Nobla w 1910), Karla von Holtei (znanego śląskiego pisarza i aktora teatralnego), Hermanna von Pückler-Muskau (podróżnika i projektanta Parku Mużakowskiego).

Mając w rodzinie aż trzech polityków, Alexander posiadał szerokie kontakty w sferach rządowych. Prowadził np. regularną korespondencję z królem Fryderykiem Wilhelmem IV, a po jego śmierci z cesarzem niemieckim Wilhelmem I. W 1841 otrzymał honorowy tytuł Królewskiego Nadwornego Księgarza. Alexander został także oficerem rezerwy w pruskiej armii i brał czynny udział w walach podczas trzech wojen: prusko-duńskiej w 1864, prusko-austriackiej w 1866 oraz francusko-pruskiej w 1870. Dosłużył się stopnia podpułkownika.

Alexander Duncker zmarł w Berlinie 23 sierpnia 1897 w wieku 84 lat.

Publikacje

Wśród dzieł wydanych przez Dunckera szczególnie wyróżniają się dwie kolekcje:

• Die ländlichen Wohnsitze, Schlösser und Residenzen der ritterschaftlichen Grundbesitzer in der preußischen Monarchie nebst den Königlichen Familien-, Haus-Fideicommiss- und Schatull-Gütern in naturgetreuen, künstlerisch ausgeführten, farbigen Darstellungen nebst begleitendem Text von 1857 bis 1883 in seinem Verlag erschien^[1] – zbiór 16 tomów, zawierający 960 kolorowych litografii w formacie 20x15 cm. Publikacja zawiera ok. 371 ilustracji pałaców i rezydencji w obecnych granicach Polski (w tym aż 227 z terenów Śląska Dolnego i Górnego);
• nieukończony do śmierci wydawcy zbiór korespondencji króla Fryderyka II Wielkiego – do 1897 wydano 29 tomów; do roku 1939 opublikowano kolejno tomy 30–46; projekt wznowiono w roku 2003 publikując tom 47.

Poza wspomnianymi wydanymi kolekcjami, sam Alexander także próbował swoich sił jako pisarz. Napisał m.in.:

• Die Patrioten. Nationales Drama in 3 Abtheilungen – 1851;
• Durch Nacht zum Licht. Ein Zeitgedicht – 1867;
• Abseits vom Wege. Gedichte eines Laien – 1877;
• nowela Angiola Folimarino – 1886;
• nowela Ihr Bild – 1891;
• Die Schwalben. Eine Geschichte für Kinder – 1897.

Wybrane litografie z kolekcji dworsko-pałacowej

• 

  Zamek w Ahrensburgu

• 

  Pałac Wincklerów w Bytomiu-Miechowicach

• 

  Pałac w Dolsku

• 

  Dwór w Krzymowie

• 

  Zamek Rheinstein

• 

  Pałac w Rozbitku

• 

  Pałac w Warnicach

• 

  Pałac w Kietlinie

• 

  Pałac w Starogardzie – wygląd oryginalny z 1860 r. – obecnie ruina

• 

  Pałac w Mierzęcinie

Przypisy

Bibliografia

• Dora Duncker: Das Haus Duncker. Ein Buchhändlerroman aus dem Biedermeier. Berlin: 1918. (niem.)
• Peter-Michael Hahn, Hellmut Lorenz: Herrenhäuser in Brandenburg und der Niederlausitz. Kommentierte Neuausgabe des Ansichtenwerks von Alexander Duncker (1857–1883). Berlin: 2000. (niem.)
• Karl F. Pfau: Duncker, Alexander. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 48. Leipzig: Duncker & Humblot, 1904, s. 168.

Linki zewnętrzne

• Zentral und Landesbibliothek Berlin: Sammlung Duncker / Gesamtwerk (niem.). www.zlb.de. [dostęp 2011-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-08)].
• Dzieła Alexandra Dunckera w bibliotece Polona