Alfred Andersch

Alfred Hellmuth Andersch
Data i miejsce urodzenia	4 lutego 1914[1] Monachium[1]
Data i miejsce śmierci	21 lutego 1980 Berzona
Dziedzina sztuki	pisarz

Alfred Hellmuth Andersch (ur. 4 lutego 1914^[1] w Monachium^[1], zm. 21 lutego 1980 w Berzonie (Ticino)) – pisarz niemiecki.

Życiorys

Urodził się w Monachium w rodzinie oficera^[1]. Uczęszczał do monachijskiej szkoły podstawowej (Volkschule), a następnie do Wittelsbacher Gymnasium, gdzie jego nauczycielem był Joseph Gebhard Himmler (1865–1936, ojciec Heinricha Himmlera). W latach 1932–1933 przewodził młodzieżowej organizacji o charakterze komunistycznym, za co został zesłany do obozu koncentracyjnego Dachau^[1], w którym spędził pół roku^[1]. W latach 1933–1937 zatrudniony był jako pracownik umysłowy w Monachium, a od 1937 do 1940 roku pracował w dziale reklamy fabryki papieru fotograficznego w Hamburgu.

W 1940 roku został wcielony do Wehrmachtu i wysłany do Francji. Brał udział w kampanii włoskiej, w czerwcu 1944 podczas walk nad rzeką Arno zdezerterował i trafił do niewoli amerykańskiej. W obozie jenieckim poznał Hansa Wernera Richtera, z którym, po powrocie do Niemiec, współpracował przy zakładaniu magazynu Der Ruf, a następnie organizacji spotkań Grupy 47.

Od 1948 roku współpracował z rozgłośniami radiowymi w Hamburgu i Frankfurcie, m.in. prowadząc cykl audycji literackich Ein Buch und eine Meinung w Süddeutscher Rundfunk. W latach 1955–1957 był redaktorem czasopisma Texte und Zeichen^[1]. W 1957 roku ukazała się jego pierwsza powieść Sansibar oder der letzte Grund. Rok później wyjechał z Niemiec do Szwajcarii. Tworzył powieści, opowiadania oraz słuchowiska radiowe, rzadziej utwory liryczne^[1]. Publikował także eseje i teksty krytycznoliterackie. W swoich utworach często poruszał wątki autobiograficzne, np. w powieści Die Kirschen der Freiheit pisał o swojej dezercji, a w opowiadaniu Ojciec mordercy wspominał lata szkolne. W 1950 roku ożenił się z malarką Giselą Dichgans.

(c) Hans-juergen.breuning, CC BY-SA 3.0

Nagrobek Giseli i Alfreda Anderschów w Berzonie

Twórczość

Powieści

• Sansibar oder der letzte Grund Olten 1957
• Die Rote Olten 1960
• Efraim, Zürich 1967
• Spisek w Winterspelcie (Winterspelt), Zürich 1974, tłum. na j. polski Adam Kaska, 1979, ​ISBN 83-06-00127-3​

Opowiadania

• Die Kirschen der Freiheit. Ein Bericht 1952
• Piazza San Gaetano. Suite 1957
• Geister und Leute. Zehn Geschichten, Olten 1958
• Ein Liebhaber des Halbschattens. Drei Erzählungen, Olten 1963
• Córka (Tochter), 1970, tłumaczenie na j. polski Anna Maria Linke, 1975
• Gesammelte Erzählungen Zürich 1971
• Mein Verschwinden in Providence. Neun neue Erzählungen, Zürich 1971
• Alte Peripherie. Ausgewählte Erzählungen, Berlin 1973
• Meistererzählungen, Gütersloh 1975
• Weltreise auf deutsche Art. Eine Geschichte, Zürich 1977
• Ojciec mordercy (Der Vater eines Mörders, Zürich 1980), tłum. na j. polski Ryszard Wojnakowski, 1980, ​ISBN 83-08-02234-0​
• Flucht in Etrurien. Zwei Erzählungen und ein Bericht, Zürich 1981
• Sämtliche Erzählungen, Zürich 1983
• Weltreise auf deutsche Art. Gesammelte Erzählungen, Berlin 1985
• Erinnerte Gestalten. Frühe Erzählungen, Zürich 1986

Słuchowiska

• Biologie und Tennis Hessischer Rundfunk 1950
• Die Feuerinsel oder die Heimkehr des Kapitäns Tizzoni NWDR 1954
• Von Ratten und Evangelisten Südwestfunk 1956
• Fahrerflucht Hamburg 1958
• Der Tod des James Dean. Eine Funkmontage. St. Gallen 1960.
• Der Albino. SWF/RB 1960
• In der Nacht der Giraffe. Hessischer Rundfunk 1960

Wyróżnienia i nagrody

• 1958: Deutscher Kritikerpreis
• 1967: Nelly-Sachs-Preis
• 1968: Charles-Veillon-Preis
• 1975: Großer Literaturpreis der Bayerischen Akademie der Schönen Künste

Przypisy

Bibliografia

• Biografia w LeMO (Lebendiges Museum Online)
• Biografia w Literaturportal Bayern
• Elke Schwarck: Autoren in Wort und Bild. Gütersloh: Bartelsmann, Reinhardt Mohn. (niem.)