Alfred Loisy

Alfred Loisy
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia28 lutego 1857
Ambrières
Data i miejsce śmierci1 czerwca 1940
Ceffonds
Miejsce pochówkuAmbrières
Wyznaniekatolicyzm
Kościółrzymskokatolicki
Prezbiterat29 czerwca 1879
podpis

Alfred Firmin Loisy (ur. 28 lutego 1857 w Ambrières, zm. 1 czerwca 1940 w Ceffonds) – francuski katolicki ksiądz, profesor i teolog, który stał się sztandarową postacią modernizmu katolickiego. Był gorącym zwolennikiem biblijnej krytyki tekstualnej, jednak interpretował jej dane niezgodnie z Magisterium Kościoła. Jego poglądy zostały potępione przez Leona XIII oraz Piusa X. Jego książki zostały wpisane na indeks kościelny, a w 1908 r. został ekskomunikowany.

Kariera naukowa

A. Loisy kształcił się w szkołach katolickich, w latach 1874–1879 był alumnem w Wyższym Seminarium Duchownym w Châlons, ostatnie dwa lata przed święceniami, 1878/1879, studiował w Institut Catholique w Paryżu. Został wyświęcony na kapłana 29 czerwca 1879 r. Po chorobie, w 1881 r. powrócił do paryskiego Instytutu jako wykładowca hebrajskiego. W 1899 odszedł z Instytutu i został zatrudniony w świeckiej uczelni École pratique des hautes études. Po ekskomunice w 1908 r., otrzymał stanowisko wykładowcy w Collège de France, gdzie w stanie świeckim pracował do emerytury w 1931 r. Zmarł w 1940 r.

Poglądy

Swe publikacje rozpoczął od „Pięciu Tez” dotyczących głównie zagadnień teologii biblijnej. Poruszał m.in. tematy autorstwa Pięcioksięgu, interpretacji opisu stworzenia w Księdze Rodzaju 1-3, podważył też tradycyjne nauczanie o natchnieniu Pisma Świętego.

W 1902 zainteresował się pracą A. van Harnacka, Das Wesen des Christentums, w której protestancki teolog podważał zasadność powstania Kościoła. Pozycja Loisy’ego była mniej radykalna. Między 1901 a 1903 napisał m.in. następujące prace: La Religion d’Israel, Etudes évangéliques, Autour d’un petit livre, oraz pozycję o Ewangelii Jana: Le quatrième Evangile. Praca, która odbiła się najgłośniejszym echem nosiła tytuł L’Evangile et L’Eglise[1]. Po ogłoszeniu przez papieża Piusa X dwóch dokumentów antymodernistycznych w 1907 r., w lipcu dekretu Lamentabili Sane[2] oraz jesienią encykliki Pascendi Dominici Gregis, Loisy sprzeciwił się Magisterium Kościoła, otwarcie wskazując miejsca w swych pismach, które wyrażały potępione w dokumentach Stolicy Apostolskiej tezy. W tym czasie napisał w swoim dzienniku:

Chrystus ma mniejsze znaczenie w mojej religii niż nawet to, które spotyka się u liberalnych protestantów: gdyż przywiązuję małe znaczenie do objawienia Boga Ojca, za co oni uznają Jezusa. Jeżeli religia jest dla mnie czymkolwiek, to jestem bardziej panteistyczno-pozytywistycznym humanistą niż chrześcijaninem. (Mémoires II, s. 397)[3]

Katoliccy komentatorzy stwierdzali, że dla Loisy’ego religia miała swe właściwe środowisko w tzw. wielkim społeczeństwie, które uznawał za spadkobiercę najszczytniejszych kart historii Kościoła[4]. Podczas gdy moderniści pytali: jak może ostać się Kościół?, dla Piusa X pytanie brzmiało: jak ci panowie mogą być księżmi?[5] Loisy został ekskomunikowany[6] z klauzulą Vitandus (należy unikać) rok po opublikowaniu dokumentów anty-modernistycznych, 7 marca 1908 r.[7]

Przypisy

  1. Por. Ratté J.: Alfred Loisy. s. 46.
  2. Zob. tekst: syllabus Lamentabili Sane (ang.). 1907-07-03. [dostęp 2011-04-11].
  3. Cf. Houtin A., Sartiaux F.: Alfred Loisy, Sa Vie, Son Oeuvre. s. 121–129.
  4. Ratté J.: Alfred Loisy. s. 120.
  5. Ratté J.: Alfred Loisy. s. 47.
  6. Kisielewski 2010 ↓, s. 83.
  7. Por. Francis J. Hemelt (Catholic University of America), W: Encyclopedia Americana, Tom 17: 1969, strony: 707-708.

Bibliografia

  • Ilaria Biagioli, François Laplanche, Claude Langlois (eds), Autour d’un petit livre. Alfred Loisy cent ans après, Paris, Brepols, 2007.
  • „KIRCHENLEXIKON” („Church Dictionary”, with „LOISY, Alfred Firmin”), Bautz.de, 2006-03-23, webpage: Bautz-German-Loisy.
  • Houtin A.; Sartiaux F.: Alfred Loisy, Sa Vie, Son Oeuvre. Paris: 1960.
  • Mueller, Andreas Uwe, Christlicher Glaube und historische Kritik. Maurice Blondel und Alfred Loisy im Ringen um das Verhaeltnis von Schrift und Tradition (Freiburg, Herder, 2008).
  • Ratté J.: Alfred Loisy. W: Tenże: Three Modernists. Alfred Loisy, William L. Sullivan, George Tyrrell. London-Sydney: Sheed & Ward, 1968, s. 45–141. ISBN 07220-0536-9.
  • Tadeusz Kisielewski: Pierwszy "polski" papież?. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2010. ISBN 978-83-7510-490-5.

Media użyte na tej stronie

Signature d'Alfred Loisy.jpg
Autor: LearnKnowGive1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Signature d'Alfred Loisy le 7 juin 1908 dans un courrier au Collège de France
Alfred Loisy.jpg
Alfred Loisy (1857-1940)