Alfred Maria Willner

Alfred Maria Willner (ur. 11 lipca 1859 w Wiedniu, zm. 27 października 1929 tamże) – austriacki kompozytor, muzykolog i librecista. Jeden z najwybitniejszych librecistów II operetki wiedeńskiej.

Urodzony w Wiedniu, studiował prawo na Uniwersytecie Wiedeńskim, uzyskując tytuł doktora. Następnie pracował jako dziennikarz i kompozytor.

Zadebiutował w Hofoper baletem Rund und Wien. Wkrótce jednak z rozsądku, jak twierdził, poświęcił się pisaniu librett, uważając to zajęcie za lepiej płatne. Znany z wypowiedzi: Nic prostszego jak napisać operetkę - trzeba sobie pożyczyć temat i udać się do kawiarni, nad swoimi utworami pracował jednak mozolnie, miesiącami, cyzelując scenę po scenie, póki libretto nie nabrało ostatecznej, wymarzonej formy[1]. Mimo że wydawał się raczej rzemieślnikiem niż artystą, niemal wszystko, co wychodziło spod jego pióra bardzo dobrze sprawdzało się na scenie, czyniąc zeń jednego z najważniejszych librecistów drugiego okresu operetki wiedeńskiej[2].

W początkach swej kariery librecisty nakłonił Johanna Straussa do napisania muzyki do swojego tekstu Bogini rozsądku (Die Göttin der Vernunft). Strauss pochłonięty grą w taroka miał skłonność do pozbywania się natrętów godząc się na ich propozycje i Willner wykorzystał tę jego słabość. Po przeczytaniu libretta Strauss próbował się wycofać z nieopatrznie podjętego zobowiązania, Willner jednak, dla którego współpraca z tak znakomitym kompozytorem stanowiła wymarzoną nobilitację, zagroził mu procesem sądowym i Strauss ustąpił, starając się tylko, by klęska nie była kompromitująca. Bogini rozsądku wystawiona w marcu 1897 roku nie odniosła jednak sukcesu[2].

Po klęsce Bogini rozsądku Willner próbował, bez powodzenia zresztą, współpracować z Bayerem, Zamarą i Heubergerem. W 1907 roku odniósł sukces napisaną dla Leo Falla Księżniczką dolara[3]. Jednak największe triumfy miał święcić tekstami pisanymi wspólnie z Robertem Bodanzky'm, a później z Heinzem Reichertem dla Lehára. W 1909 roku namówił swego współpracownika, aby przy okazji przerobić tekst Bogini rozsądku, z której porażką nie mógł się pogodzić. W ten sposób powstało najlepsze libretto Willnera, do którego muzykę napisał Lehár: Hrabia Luksemburg (1909). Trzykrotnie jeszcze odnosił wielkie sukcesy pisząc dla Lehára: Cygańskią miłością (1910) Skowronkiem (1918) i Frasquitą (1922)[4]. W 1911 roku, znalazłszy się w tarapatach finansowych, co zdarzało mu się często, zaproponował Heinrichowi Berthé libretto osnute na motywach biografii Schuberta: Domek trzech dziewcząt. Wystawiona w 1915 okazała się jedną z najczęściej granych operetek na świecie[5]. Pisał dla wszystkich kompozytorów swej epoki, oprócz 7 tekstów dla Lehára i 6 dla Falla, napisał jeszcze dwa tuziny dalszych, dobrych librett dla Kálmána, Oskara Straussa, Eyslera, Nedbala, Granichstaedtena, Stolza, Reinhardta, Berthégo[3].

Utwory

Przypisy

  1. ↑ Bernard Grun: Dzieje operetki. s. 291-292.
  2. ↑ a b Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 92-93.
  3. ↑ a b c Bernard Grun: Dzieje operetki. s. 292.
  4. ↑ Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 92-93 i 234.
  5. ↑ Bernard Grun: Dzieje operetki. s. 323-324.
  6. ↑ Lucjan Kydryński: Przewodnik operetkowy. s. 117.
  7. ↑ a b Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 234.

Bibliografia

  • Bernard Grun: Dzieje operetki. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1974.
  • Lucjan Kydryński: Przewodnik operetkowy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984. ISBN 83-224-0316-X.
  • Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. Opowieść o życiu i twórczości Franciszka Lehára. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1992. ISBN 83-212-0621-2.

Linki zewnętrzne