Alfred Obaliński

Alfred Obaliński
Data i miejsce urodzenia15 listopada 1843
Brzeżany
Data śmierci18 lipca 1898
profesor nauk medycznych
Specjalność: chirurgia
Alma MaterUniwersytet Jagielloński
Doktorat1870
Habilitacja1881
Profesura1888
UczelniaUniwersytet Jagielloński

Alfred Obaliński (ur. 15 listopada 1843 w Brzeżanach, zm. 18 lipca 1898) – polski profesor, lekarz chirurg.

Życiorys

Urodził się w okolicach Lwowa, z pochodzenia był Ormianinem. Rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wziął udział w powstaniu styczniowym, walczył w bitwie pod Miechowem. Następnie kontynuował naukę i w 1868 r. uzyskał stopień doktora medycyny, a w 1870 – doktora chirurgii i okulistyki. Był wówczas asystentem profesora Antoniego Bryka, który przekonał go do zajęcia się urologią. W 1870 r. został ordynatorem Szpitala św. Łazarza w Krakowie. W 1881 r. habilitował się na podstawie rozprawy „Doświadczalny przyczynek do przesączania krwi do jamy otrzewnowej”. W 1888 r. został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1897 r. objął funkcję kierownika Kliniki Chirurgicznej UJ[1].

Zajmował się głównie chirurgią plastyczną, ortopedią, chirurgią jamy brzusznej, urologią i chirurgią tarczycy. Wypracował własną metodę przeszczepiania skóry, operował wady wrodzone układu kostnego u dzieci. Jako pierwszy opracował stosowanie piłki Gigliego do kraniotomii (chirurgicznego otwarcia czaszki) w 1897 r.

Jako pierwszy zwrócił uwagę na objaw wzmożonych ruchów robaczkowych w pierwszej fazie niedrożności mechanicznej jelita.

Zajmował się chirurgią dróg moczowych, w której wprowadził własną metodę umocowania nerki.

Jako pierwszy na ziemiach polskich zastosował rentgenografię do diagnostyki chirurgicznej. Wykorzystał zdjęcie rentgenowskie łokcia pacjenta po przebytym urazie, wykonane przez prof. Karola Olszewskiego w dniu 7 lutego 1896 roku w Zakładzie Chemicznym UJ (miesiąc po ukazaniu się informacji o odkryciu promieniowania rentgenowskiego przez Wilhelma Röntgena)[2][3][4].

W 1896 r. jako pierwszy przeprowadził operację wycięcia żołądka i poprzecznicy[1]. Był założycielem i prezesem Krakowskiego Ochotniczego Towarzystwa Ratunkowego.

Grób prof. Alfreda Obalińskiego na Cmentarzu Rakowickim

Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[5] (kwatera M, rząd wsch.).

Upamiętnienie

17 lutego 1900 roku w Kościele św. Anny odsłonięto tablicę pamiątkową wykonaną przez prof. Dauna, którą umieszczono po lewej stronie ołtarza. Rama z marmuru pińczowskiego otacza popiersie z brązu. Na dole tablicy umieszczono napis " Alfred Obaliński, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, urodzony 15 grudnia 1843 w Brzeżanach, zmarł 18 lipca 1898 r. w Krakowie. Ku wiecznej pamięci kamień ten położyli koledzy Tow. Lekarskiego krakowskiego i profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego"[6][7].

Przypisy

  1. ↑ a b Piotr Kuzaka, Bolesław Kuzaka, Roman Sosnowski, Alfred Obaliński (1843-1898) – pionier polskiej urologii, „Przegląd Lekarski”, nr 3, 2019, s. 151–155.
  2. ↑ Andrzej Urbanik, Ewa Wyka, Monika Urbanik, Początki radiologii w Polsce w świetle dokumentów i eksponatów znajdujących się w zbiorach Uniwersytetu Jagiellońskiego, „Opuscula Musealia”, 24, 2016, s. 173–186, DOI: 10.4467/20843852.OM.16.015.7448 [dostęp 2021-02-04].
  3. ↑ Andrzej Urbanik, Stanisław Leszczyński, Radiologia polska w XIX i XX wieku, Wydawnictwo Indygo Zahir Media/Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, 2019, s. 27–29, ISBN 978-83-952995-8-2 [dostęp 2021-02-04].
  4. ↑ Andrzej Urbanik, Monika Urbanik, Radiologia w kręgu Uniwersytetu Jagiellońskiego (1896-2016), Wydawnictwo Indygo Zahir Media/Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, 2017, s. 10–12, ISBN 978-83-946655-1-7 [dostęp 2021-02-04].
  5. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 203, ISBN 978-83-233-4527-5.
  6. ↑ Kronika. Odsłonięcie tablicy pamiątkowej Czas 1900 nr 2 z 17 lutego s. 1
  7. ↑ Józef Skrabski, Epitafium Alfreda Obalińskiego, Sakralne Dziedzictwo Małopolski [dostęp 2022-03-30].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób prof. Alfreda Obalińskiego.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób prof. Alfreda Obalińskiego na Cmentarzu Rakowickim