Alfred von Scholtz

Alfred von Scholtz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 września 1850
Drezno

Data i miejsce śmierci

17 marca 1934
Breslau

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

architektura

Epoka

historyzm i secesja

Ważne dzieła

Kaiserbrücke
Rosentaler Brücke

Odznaczenia
IV Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy)

Alfred von Scholtz[a](ur. 9 września 1850 w Dreźnie[1], zm. 17 marca 1934[2] we Wrocławiu) – niemiecki inżynier budownictwa i polityk komunalny, miejski radca budowlany do spraw inżynierii miejskiej i urbanistyki we Wrocławiu w latach 1894-1924[1].

Życiorys

O młodości i wykształceniu Alfreda von Scholtza niewiele wiadomo[3]. W 1874 pracował w Weimarze jako inżynier przy budowie kolei Weimar–Gera[b]. Do 1886 pracował w Chemnitz, po czym został wybrany na stanowisko miejskiego inspektora inżynierii miejskiej we Wrocławiu, opuszczone przez Richarda Egera.

28 czerwca 1894 rada miejska Wrocławia wybrała von Scholtza na miejskiego radcę budowlanego do spraw inżynierii miejskiej i członka magistratu[1] po tym, jak urząd ten wakował przez niemal rok od śmierci Alexandra Kaumanna. Pełniąc tę funkcję przez dwie i pół dwunastoletnich kadencji (najdłużej z wszystkich wrocławskich miejskich radców budowlanych) von Scholtz kierował Biurem Geometrycznym Magistratu. Był głównym autorem planów regulacyjnych, a później planów strefowych, regulujących przebieg ulic i sposób zabudowy nowych dzielnic miasta na przełomie XIX i XX w[4]. Projektował również instalacje podziemne oraz różnego rodzaju konstrukcje. W latach 1897-1902 nadzorował budowę Portu Miejskiego[5]. W 1905 był członkiem sądu konkursowego w konkursie na most Grunwaldzki, którego konstrukcję później zaprojektował[6], a w 1921 w konkursie urbanistycznym na rozbudowę miasta[7]. W 1918 był przewodniczącym Związku wyższych urzędników technicznych miast niemieckich (niem. Vereinigung der technischen Oberbeamten deutscher Städte)[8]. W 1919 jego urząd zmienił nazwę na miejskiego radcę budowlanego (architekta miejskiego) ds. urbanistyki[1].

30 września 1924 von Scholtz ze względu na podeszły wiek (w związku z wymogami ustawy o wieku emerytalnym urzędników - Überalterungsgesetz) ustąpił z urzędu. Kilka miesięcy wcześniej zmarł drugi radca budowlany Matthias Wirtz, a wkrótce z urzędu odszedł trzeci radca budowlany Max Berg. Następcą von Scholtza został jego długoletni współpracownik Günther Trauer.

Odznaczenia i wyróżnienia

Wiosną 1904 Alfred von Scholtz został odznaczony Orderem Czerwonego Orła IV. klasy[9], a w roku 1916 otrzymał tytuł honorowy tajnego radcy budowlanego (Geheimer Baurat)[2][10]. 27 listopada 1924 został honorowym obywatelem Wrocławia, a na początku 1926 uhonorowano go doktoratem honoris causa Wrocławskiej Wyższej Szkoły Technicznej[11] szczególnie wysławiając jego tak obszerną, jak i użyteczną działalność budowlaną dla miasta Wrocławia[c].

Główne dzieła

Projekty urbanistyczne

Konstrukcje

Most Zwierzyniecki, konstruktorzy: A. von Scholtz, A. Frühwirt
Most Osobowicki Północny, konstruktor: A. von Scholtz

Uwagi

  1. Część nowszych źródeł podaje pisownię von Scholz zamiast właściwej von Scholtz, występującej w źródłach mu współczesnych.
  2. Wzmianka o nim pojawiła się w niecodziennym kontekście. Przy budowie kolei znaleziono ząb Rhinoceros Tihorhinus, a von Scholtz przekazał go do badań naukowych[18]
  3. (niem.) in besonderer Würdigung seiner ebenso umfangreichen wie segenbringenden Bautätigkeit für die Hauptstadt Breslau

Przypisy

  1. a b c d Okólska 2007 ↓, s. 55
  2. a b c d Kononowicz 1997 ↓, s. 29
  3. Okólska 2007 ↓ przypisuje mu karierę naukową i tytuł profesorski.
  4. Gryglewska 1999 ↓, s. 95
  5. Harasimowicz 1997 ↓, s. 263.
  6. Gryglewska 1999 ↓, s. 59
  7. Kononowicz 1997 ↓, s. 31
  8. Zentralblatt der Bauveraltung, 75-76/1918, Vermischtes...
  9. Amtliche Mitteilungen., Zentralblatt der Bauveraltung, 41/1904
  10. Amtliche Mitteilungen., Zentralblatt der Bauveraltung, 85/1916
  11. Zentralblatt der Bauveraltung, 7/1926
  12. Gryglewska 1999 ↓, s. 96
  13. Harasimowicz 1998 ↓, s. 139.
  14. a b Gryglewska 1999 ↓, s. 217
  15. Harasimowicz 1998 ↓, s. 163.
  16. Gryglewska 1999 ↓, s. 218
  17. a b Zentralblatt der Bauveraltung, 68/1916, Die Neubauten...
  18. „Sitzungsberichte der naturwissenschaftlichen Gesellschaft ISIS zu Dresden”, s. 1, 1-3 1874. [dostęp 2012-06-05]. 

Bibliografia

  • Amtliche Mitteilungen. „Zentralblatt der Bauverwaltung”. 24 (41), s. 261, 1904-05-21. 
  • Amtliche Mitteilungen. „Zentralblatt der Bauverwaltung”. 36 (85), s. 553, 1916-10-21. (niem.). 
  • Agnieszka Gryglewska: Architektura Wrocławia XIX-XX wieku w twórczości Richarda Plüddemanna. Wrocław: Oficyna Wydawnicza PWr, 1999, s. 46, 59, 96. ISBN 83-7085-386-2.
  • Jan Harasimowicz (red.): Atlas achitektury Wrocławia. Tom I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1997, s. 263. ISBN 83-7023-592-1.
  • Jan Harasimowicz (red.): Atlas achitektury Wrocławia. Tom II. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1998, s. 139, 163, 167. ISBN 83-7023-679-0.
  • Wanda Kononowicz: Wrocław. Kierunki rozwoju urbanistycznego w okresie międzywojennym. Wrocław: Oficyna Wydawnicza PWr, 1997, s. 29, 31, 42-43, 49. ISBN 83-7085-288-2.
  • Die Neubauten der Hindenburg-Brücke und der Rosentaler Brücke in Breslau. „Zentralblatt der Bauverwaltung”. 36 (68), s. 453-454, 1916-08-23. (niem.). 
  • Halina Okólska: Nadburmistrzowie i inni urzędnicy Magistratu Wrocławia 1808 – 1933. Wrocław: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Hanna Wolska, 2007, s. 55. ISBN 978-83-60885-28-4.
  • Vermischtes. „Zentralblatt der Bauverwaltung”. 38 (75-76), s. 376, 1918-09-14. (niem.). 
  • Vermischtes. „Zentralblatt der Bauverwaltung”. 46 (7), s. 80, 1926-02-17. (niem.). 


Media użyte na tej stronie

PRU Roter Adlerorden BAR.svg
Baretka:Order Czerwonego Orła
Alfred von Scholtz about 1890.jpg
Portrait of Alfred von Scholtz (1850-1934) - civil engineer, Municipal Engineering Inspector 1886-1894 and Municipal Engineering Councillor in Wrocław 1894-1924. Photographed about 1890
WroclawMostZwierzyniecki.jpg
Wrocław, Most Zwierzyniecki nad Starą Odrą.
Wrocław 2010-08-01 092 - Śluza Różnaka (stanowisko górne, Most Osobowicki Północny).jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wrocław, Odra, Kanał Różanka, Śluza Różanka (i Most Osobowicki)