Alfuzosyna

Alfuzosyna
Enancjomer R
Enancjomer S
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) mieszanina racemiczna: (RS)-N-(3-((4-amino-6,7-dimetyloksychinazolin-2-ylo)(metylo)amino)propylo)tetrahydrofurano-2-karboksamid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C20H29N5O4
Masa molowa	403,48 g/mol
Wygląd	biały, krystaliczny proszek
Identyfikacja
Numer CAS	81403-80-7 81403-68-1 (chlorowodorek)
PubChem	2092
DrugBank	DB00346
SMILES O=C(NCCC(C)N(C)c2nc1cc(OC)c(OC)cc1c(N)n2)C3CCCO3
InChI InChI=1S/C19H27N5O4/c1-24(8-5-7-21-18(25)14-6-4-9-28-14)19-22-13-11-16(27-3)15(26-2)10-12(13)17(20)23-19/h10-11,14H,4-9H2,1-3H3,(H,21,25)(H2,20,22,23) InChIKey WNMJYKCGWZFFKR-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 92 mg/l[1] Temperatura topnienia 240 °C[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2021-10-27] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów chlorowodorek alfuzosyny Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS[2]. NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] chlorowodorek alfuzosyny 0 1 0   Dawka śmiertelna LD50 146 mg/kg (szczur, dożylnie)[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	G04CA01
Farmakokinetyka Biodostępność 64% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z żółcią
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Alfuzosyna (łac. alfuzosinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna chinazoliny, stosowana w leczeniu łagodnego przerostu gruczołu krokowego. Jest związkiem chiralnym, produkt farmaceutyczny jest mieszaniną racemiczną obu enancjomerów^[4].

Mechanizm działania

Selektywny antagonista obwodowych postsynaptycznych receptorów adrenergicznych α₁, które umiejscowione są w gruczole krokowym, podstawie pęcherza moczowego oraz w części sterczowej cewki moczowej.

Hamowanie receptorów α₁ zmniejsza przeszkodę podpęcherzykową poprzez bezpośrednie rozkurczające działanie na mięśnie gładkie gruczołu krokowego. Alfuzosyna obniża ciśnienie wewnątrzcewkowe, zmniejszając tym samym opór przepływu moczu podczas jego oddawania.

Alfuzosyna jest wysoce uroselektywna – jej działanie na mięśniówkę gładką naczyń krwionośnych jest kilka razy mniejsze niż to wywierane na mięśnie cewki moczowej. Tym samym, w dawkach leczniczych, alfuzosyna nie wpływa na ciśnienie krwi.

Lek zmniejsza nieprzyjemne objawy ze strony układu moczowego, m.in. tzw. wrażenie pełnego pęcherza. Stwierdzono, że alfuzosyna:

• wyraźnie zwiększa ilość oddawanego moczu podczas jednej mikcji, średnio nawet o 30%,
• zmniejsza napięcie wypieracza i podnosi objętość moczu, która wywołuje potrzebę mikcji,
• zmniejsza wyraźnie objętość płynu pozostającego w pęcherzu moczowym po mikcji.

Właściwości farmakokinetyczne

Lek wchłania się dość szybko z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie w osoczu średnio po ok. 1,5 godziny od momentu zażycia. Pokarm nie wpływa na biodostępność alfuzosyny. Lek wchłania się znacznie szybciej i osiąga we krwi wyższe stężenie u osób po 75. roku życia. Okres półtrwania wynosi średnio 4,8 godziny i nie wydłuża się znacząco w przypadku pacjentów z niewydolnością nerek. Lek metabolizowany jest w wątropie przy udziale izoenzymu CYP3A4 i wydalany, głównie w postaci nieczynnych metabolitów, z kałem. Około 11% niezmetabolizowanego leku wydalana jest drogą nerkową.

Wskazania

Leczenie objawów przerostu gruczołu krokowego, głównie związanych z utrudnionym oddawaniem moczu, głównie w sytuacji, gdy leczenie operacyjne zostało odroczone.

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na alfuzosynę, olej rycynowy lub jakikolwiek inny składnik preparatu,
• nadwrażliwość na inne leki z grupy antagonistów receptora a1-adrenergicznego,
• niedociśnienie ortostatyczne,
• pacjenci leczeni innymi lekami blokującymi receptory a1-adrenergiczne,
• ciężka niewydolność wątroby,

Specjalne środki ostrożności

U niewielkiej liczby pacjentów leki blokujące receptory α₁-adrenergiczne, zażywane obecnie lub w przeszłości, mogą wywołać podczas operacji zaćmy śródoperacyjny zespół wiotkiej tęczówki (IFIS, ang. intraoperative floppy iris syndrome). Ryzyko pojawienia się tej komplikacji jest bardzo niewielkie, niemniej jednak należy poinformować chirurga-okulistę o przyjmowanych, obecnie lub w przeszłości, lekach α₁-adrenergicznych, by był przygotowany na ewentualną konieczność zmiany techniki operacyjnej.

Alfuzosynę należy podawać bardzo ostrożnie pacjentom z chorobą niedokrwienną serca.

Interacje

Alfuzosyny nie należy podawać łącznie z:

• innymi środkami blokującymi receptory α₁-adrenergiczne,
• środkami do znieczuleń ogólnych (należy odstawić alfuzosynę na 24 h przed planowanym zabiegem chirurgicznym),
• nitratami (istnieje ryzyko nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego krwi).

Silne inhibitory izoenzymu CYP3A4 (itrakonazol, ketokonazol, rytonawir, inhibiory proteazy, klarytromycyna, telitromycyna, nefazodon) zwiększają stężenie alfuzosyny we krwi.

Działania niepożądane

Do najczęściej występujących objawów ubocznych należy:

• niedociśnienie ortostatyczne,
• zawroty i bóle głowy, złe samopoczucie, uczucie omdlenia,
• zaburzenia przewodu pokarmowego (biegunka, bóle brzucha, nudności, suchość w ustach),

Mają one umiarkowany charakter i w większości mijają samoistnie w miarę kontynuacji leczenia, bardzo rzadko stając się przyczyną odstawienia leku.

Wystąpić mogą również zaburzenia ze strony układu krwionośnego (tachykardia, kołatanie serca), zaburzenia w pracy wątroby, skórne reakcje alergiczne, uderzenia gorąca, zaburzenia widzenia, senność.

Preparaty

• Dalfaz SR (prod. Sanofi-Aventis) – tabletki o przedłużonym uwalnianiu.

Przypisy

Bibliografia

• J. Podlewski, A. Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. Wyd. 17. Warszawa: Split Trading, 2005. ISBN 83-85632-82-4.