Ali Pasza Muezinowicz

Ali Pasza Müezzinzade jako admirał floty

Ali Pasza Muezinowicz (z tur. Müezzinzade, "syn muezina", ur.?, zm. 7 października 1571) – osmański polityk, wódz, a w końcu wielki admirał ("Kaptan-ı Derya") osmańskiej floty śródziemnomorskiej w latach 1569–1571, na którym to stanowisku zastąpił Pijala Paszę.

Swoją karierę zawdzięczał ładnemu głosowi. Jako syn muezina często nawoływał do modlitwy z minaretu stojącego tuż obok sułtańskiego haremu. Nałożnice, żony, a również sam sułtan Selim II zachwycali się jego głosem, co pozwoliło mu wejść w łaski władcy i w końcu dostać jedną z sułtańskich córek za żonę.

Podbój Cypru

Ali Pasza, na czele floty liczącej 188 galer, fust i statków transportowych wiozących armię inwazyjną dowodzoną przez Mustafę Lalę Paszę, wylądował na Cyprze 3 lipca 1570 roku. Podczas gdy Mustafa Lala zajęty był zdobywaniem poszczególnych miast obsadzonych przez weneckie załogi, Ali Pasza skierował część swej floty na Kretę a następnie ku brzegom Morei, celem zapobierzenia przyjścia Cyprowi z pomocą przez floty chrześcijańskie.

Bitwa pod Lepanto

Ali Pasha był naczelnym wodzem wszystkich morskich sił osmańskich w bitwie pod Lepanto 7 października 1571. Sułtan Selim powierzył mu jedną z największych świętości imperium osmańskiego, "Wielki Sztandar Kalifów", znacznych rozmiarów zieloną flagę z wyszytymi złotem wersetami z Koranu i z powtórzonym 28 900 razy imieniem Allaha. Sztandar Kalifów miał być bodźcem dla Alego i jego ludzi w walce z niewiernymi.

Podobnie jak jego główny przeciwnik Don Juan de Austria, był raczej dowódcą lądowym niż morskim, co spowodowało, że nie potrafił utrzymać swych okrętów w linii rzucając je do niemal kawaleryjskich szarż. To pozwoliło okrętom chrześcijan dokonywać głębokie wyłomy w osmańskich liniach i następnie niszczyć odizolowane od innych galery. Ponadto zamiast dowodzić całą flotą szukał rozwiązania w starciu ze swym głównym rywalem. Jego okręt flagowy, galera "Sultana", starł się z flagową galerą Don Juan "La Real". Okręty zwarły się ze sobą i doszło do krwawej walki wręcz. Po godzinie, w którym to czasie galery z obu stron dostarczały posiłki, galera "Sultana" została zdobyta. Ali Pasza otrzymał postrzał w głowę[1], a gdy upadł na pokład rozwścieczeni żołnierze hiszpańscy obcięli mu głowę i zatknęli ją na pice. To, jak również widok porwanego Sztandaru Kalifów, doprowadziło do całkowitego załamania morale na tureckich galerach, co miało odniesienie do ich panicznej ucieczki i poniesionych w jej trakcie strat[2].

Przypisy

  1. Według innej wersji popełnił samobójstwo: Ryniewicz, s. 326
  2. Carpentier i Lebrun, s. 169

Bibliografia

  • Hugh Bicheno: Crescent and Cross: The Battle of Lepanto 1571, Phoenix, Londyn 2003, ​ISBN 1-84212-753-5
  • Jean Carpentier i François Lebrun [red.]: Historia świata śródziemnomorskiego Ossolineum 2003, ​ISBN 83-04-04647-4
  • T.C.F. Hopkins: Confrontation at Lepanto, Tom Doherty, Nowy Jork 2006, ​ISBN 0-7653-0538-0
  • Zygmunt Ryniewicz, Bitwy świata: Leksykon, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1995, ISBN 83-214-1046-4, OCLC 750742205.

Media użyte na tej stronie

Ali Pasha.jpg

(ostensibly) Müezzinzade Ali Pasha, the Turkish commander at the Battle of Lepanto. Anonymous German broadsheet, c. 1571. Woodcut with stencil and hand colouring on laid paper with letterpress.

"Müezzinzade Ali Pasha is shown full length, wearing a kaftan of costly woven, figured silks. His exotic clothes, turban and long feathery headdress denote his high rank. Although he is shown alive, in the background is a detail of his head on the end of a pole. Behind Ali Pasha is the Turkish (Ottoman) flagship on which he was wounded and subsequently beheaded."