Alice Parizeau

Alice Parizeau.jpg

Alice Parizeau (urodzona jako Alicja Poznańska) (ur. 25 lipca 1930, zm. 30 września 1990) – kanadyjska pisarka, eseistka, dziennikarka i kryminolog z Quebecu pochodzenia polskiego.

Młodość

Urodziła się w Polsce, w Łunińcu. Jako młoda dziewczyna była związana z Armią Krajową podczas powstania warszawskiego, co doprowadziło do jej umieszczenia w obozie Bergen-Belsen jako jeńca wojennego. Po wojnie została odznaczona. Choć w Quebecu była katoliczką, miała przynajmniej częściowe pochodzenie żydowskie. Jej matką była Rebeka Kestenberg, a ojcem Stanisław Poznański, syn Karola Poznańskiego[1], zamożny fabrykant, zginął w obozie koncentracyjnym.

Po wojnie pojechała do Paryża studiować na Sorbonie i ukończyła tam literaturę, prawo i politologię. W 1955 roku odwiedziła osobę poznaną na studiach w Quebecu, tam przytrafił się jej krótki kontrakt i została w Kanadzie już na zawsze. W rok później wyszła za ekonomistę i polityka Jacques'a Parizeau.

Quebec

Weszła w intelektualne środowisko Montrealu, opowiadała się za suwerennością prowincji. Najbardziej znana była jako powieściopisarka i dziennikarka – pisała do Cité libre, La Presse, Châtelaine, Le Devoir, La Patrie i Maclean's – jednak sprawdzała się też w innych rolach. Była urzędniczką miejską w Montrealu, researcherką Société Radio-Canada, a co najważniejsze badaczką w dziedzinie kryminologii, wykładowcą i sekretarzem generalnym Centre international de criminologie comparée na Uniwersytecie Montrealu, gdzie przez wiele lat była de facto zastępcą dyrektora Denisa Szabo, twórcy współczesnej kryminologii Quebecu.

Jako pisarka Parizeau znana była z wielkiego daru opowiadania i wrażliwości w traktowaniu tematów dotyczących zarówno mieszkańców Quebecu, których portretowała w sposób romantyczny zgodnie z ideałami ruchu na rzecz suwerenności, jak i życia w Polsce oraz emigracji. Zdobyła w 1982 roku Prix européen de l'Association des écrivains de langue française za powieść Les lilas fleurissent à Varsovie (w tłumaczeniu angielskim The Lilacs are Blooming in Warsaw). W 1987 roku została Oficerem Orderu Kanady. Wielu członków ruchu na rzecz suwerenności prowincji, w tym prasa, krytykowało ją za przyjęcie nagrody od kanadyjskiego rządu.

Śmierć

W 1990 roku Parizeau zmarła na raka w Outremont w Quebecu, pozostawiając męża Jacques'a i dwójkę dzieci - prawniczkę Isabelle i lekarza Bernarda. Nazwano na jej cześć szkołę podstawową[2] w Montrealu [2] oraz bibliotekę[3] w Saint-Esprit.

Przypisy

  1. Family Tree for Alicja (Poznańska) Parizeau, 5 grudnia 2015 [dostęp 2015-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-05].
  2. a b École Alice-Parizeau (fr.). Commission scolaire de Montréal. [dostęp 2015-07-05].
  3. Bibliothèque de Saint-Esprit (Alice-Parizeau) (fr.). www.mabibliotheque.ca. [dostęp 2015-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-05)].

Bibliografia

  • Voyage en Pologne, 1962
  • Les solitudes humaines, 1962
  • Fuir, 1963
  • Survivre, 1964
  • Une Québécoise en Europe "rouge", 1965
  • Rue Sherbrooke ouest, 1967
  • L'adolescent et la société, 1972
  • Ces jeunes qui nous font peur, 1974
  • Les militants, 1974
  • L'envers de l'enfance, 1976
  • Le placement familial de l'enfance, 1976
  • Le traitement de la criminalité au Canada, 1977
  • Les condamnés à des sentences intermittentes et les modes d'application de cette mesure judiciaire, 1977
  • Protection de l'enfant : échec?, 1979
  • Les Lilas fleurissent à Varsovie, 1981
  • Recherche sur le rapport présentenciel, 1981
  • Rapport présentenciel et politiques criminelles, 1981
  • La Charge des sangliers, 1982
  • Côte-des-Neiges, 1983
  • Ils se sont connus à Lwow, 1985
  • L'Amour de Jeanne, 1986
  • Blizzard sur Québec, 1987
  • Nata et le professeur, 1987
  • Mais comment tuer le dogme?, 1989
  • Un Été, un enfant, 1990
  • Une Femme, 1991

Media użyte na tej stronie

Alice Parizeau.jpg
Autor:
Jean-Paul Rioux
, Licencja: CC BY-SA 4.0
Photographie d’Alice Parizeau à un colloque sur les ethnies au Québec qui a eu lieu en novembre 1978.