Alkierz

Alkierze w pałacu Przebendowskich w Warszawie

Alkierz (st.franc. arquière z łac. arcuarium, wykusz dla łuczników^[1]) – narożnik, zwykle na rzucie kwadratu lub prostokąta, wyraźnie występujący z bryły budynku, z odrębnym dachem, niekiedy wyższy od korpusu głównego i wówczas zwany wieżą alkierzową.

Alkierzem nazywano również izbę znajdującą się w takim narożniku. W budownictwie wiejskim alkierzem określano małą izdebkę przy dużej izbie^[2].

Opis

Alkierz powstał z przekształcenia narożnych baszt średniowiecznych zamków warownych w baszty alkierzowe w XV w., a te, po utracie funkcji obronnych, przekształciły się w alkierze. Alkierze były typowym, charakterystycznym elementem polskich dworów z XVI–XIX w. i pałaców z XVII w.

Określenie to odnosi się także do^[3]:

izb mieszkalnych w dworach i pałacach, często sytuowanych w narożach budynku, pełniących rolę sypialni, garderoby, gabinetu;
izb mieszkalnych w karczmach;
w budownictwie wiejskim reprezentacyjna izba, sypialnia. W niektórych regionach pomieszczenie w chatach wiejskich przeznaczone do przechowywania ziarna (szafarnia).

Zobacz też

Przypisy

↑ MarekM. Łaziński MarekM., Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, „Lubimyczytać.pl”, ISBN 978-83-01155-88-9 [dostęp 2017-08-27] .
↑ Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 9. ISBN 83-85001-89-1.
↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 10. ISBN 83-01-12365-6.

[1] MarekM. Łaziński MarekM., Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, „Lubimyczytać.pl”, ISBN 978-83-01155-88-9 [dostęp 2017-08-27] .

[2] Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 9. ISBN 83-85001-89-1.

[3] Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 10. ISBN 83-01-12365-6.

[1]

[2]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Alkierz

Opis

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie