Alois Taux

Alois Taux

Alois Taux, litografia M. Bernisius (1847)
Data i miejsce urodzenia	5 października 1817 Braszowice
Data i miejsce śmierci	17 kwietnia 1861 Salzburg
Przyczyna śmierci	atak serca
Instrumenty	skrzypce, waltornia
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	docent, kompozytor, dyrygent
Instrument
skrzypce, waltornia

Tablica pamiątkowa w Braszowicach

Alois Taux (ur. 5 października 1817 w Braszowicach, zm. 17 kwietnia 1861 w Salzburgu) – niemiecko-austriacki muzyk, dyrygent i kompozytor oraz pierwszy dyrektor Mozarteum w Salzburgu.

Życiorys

Edukacja muzyczna

Pierwsze lekcje muzyki brał w swej rodzinnej wiosce oraz w pobliskim Kamieńcu Ząbkowickim. W 1834 roku podjął studia w konserwatorium muzycznym w Pradze.

Kariera

W 1837 rozpoczął swą karierę zawodową w Grazu jako skrzypek i waltornista w tamtejszej orkiestrze operowej. W 1839 roku podjął pracę jako dyrygent i (początkowo) drugi kapelmistrz przy teatrze w Linzu. Jeszcze w tymże roku został dyrektorem przy C. K. teatrze w Salzburgu. W 1841 został dyrektorem świeżo założonego Towarzystwa Muzyki Katedralnej i Mozarteum. W 1847 założył chór koncertowy Salzburger Liedertafel, którym kierował aż do swej przedwczesnej śmierci. W 1858 roku został szefem chóru przy Salzburskiej Akademii Śpiewu (niem. Salzburger Singerakademie).

Taux był pomysłodawcą pierwszych festynów mozartowskich, które odbyły się w Salzburgu w latach 1842, 1852 i 1856. W tymże 1856 zorganizował również wielki festyn chóralny Liedertafelfest. A zainicjowane przez niego koncerty ku pamięci Mozarta zostały później zinstytucjonalizowane przez Międzynarodową Fundację Mozarteum (niem. Internationale Stiftung Mozarteum).

Życie prywatne

W 1850 Taux poślubił śpiewaczkę baronównę Annę Dubsky von Wittenau, która była krewną żony Mozarta, Konstancji z domu Weber.

Śmierć

Taux zmarł niespodziewanie podczas próby swojego chóru Liedertafel wiosną 1861. Jego grób znajduje się na cmentarzu komunalnym w Salzburgu(niem.).

Honory

Alois Taux jest patronem uliczki Tauxgasse w salzburskiej dzielnicy Gneis.

W dniach 17–18 października 2015 lokalni społecznicy i melomani zorganizowali I. Festiwal Muzyczny im. Aloisa Tauxa, by upamiętnić tego kompozytora w jego rodzinnych stronach. Wtedy to odbyły się koncerty muzyki Tauxa i jego współczesnych w kościele pw. św. Wawrzyńca w Braszowicach oraz podczas "Odpustu Jadwiżańskiego" w kościele pw. św. Jadwigi w Ząbkowicach Śląskich^[1].

Twórczość

Jako kompozytor stworzył przede wszystkim muzykę użytkową, która doznała należytego uznania w kręgach, w których działał. Wśród ponad 50 jego utworów wyliczyć można dziewięć mszy, sześć uwertur oraz burleski, intermezza, kantaty, tańce, pieśni i chorały.

Jego utwory kościelne, chóralne i różnego typu utwory do inscenizacji dramatycznych [...] pokazują go jako eklektyka, który szedł nie tylko śladem niemieckich klasyków i romantyków, ale i jako płodnego oraz wrażliwego dyrygenta teatralnego, otwartego dla bogatej melodyki i tempa współczesnych mu włoskich oper. Wśród jego kompozycji dramatycznych wybija się szczególnie pewna ludowa nuta mająca swe korzenie w okolicach Untersbergu(niem.), która to manifestuje się w jego widowisku pt. Die Rose vom Untersberg. Również poza tym preferuje on [...] „trwożne legendy o duchach i prastare niemieckie mity”^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Adolf Haslinger und Peter Mittermayr (Ed.): Salzburger Kulturlexikon, Residenz Verlag, Salzburg 2001, s. 498.
• Erich Schenk: Alois Taux in: 80 Jahre Salzburger Liedertafel, Salzburger Liedertafel (Ed.), Salzburg 1927, s. 11-17.
• Constantin Schneider: Geschichte der Musik in Salzburg, Verlag R. Kiesel, Salzburg 1935, s. 165-167.
• Taux, Alois (niem.). musiklexikon.ac.at. [dostęp 2016-03-21].

Linki zewnętrzne

• Alois Taux w Salzburgwiki