Alonzoa

Alonzoa
Ilustracja
Alonsoa meridionalis
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządjasnotowce
Rodzinatrędownikowate
Rodzajalonzoa
Nazwa systematyczna
Alonsoa Ruiz et Pavón
Syst. Veg. Fl. Peruv. Chil. 150. Dec (sero) 1798[3]
Typ nomenklatoryczny

A. cauliatata Ruiz et Pavón[3]

Alonzoa, czernipłoń[4] (Alonsoa Ruiz et Pavón) – rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych. Obejmuje według różnych ujęć i źródeł 11[5], 14[6] lub 16[7] gatunków. Występują one głównie w Ameryce Środkowej i Południowej (najbardziej zróżnicowane są w Peru i Chile)[7], ale też dwa gatunki rosną w południowej Afryce[5]. Zajmują głównie siedliska podmokłe – na brzegach strumieni i na źródliskach[7]. Kilka gatunków (zwłaszcza alonzoa południowa Alonsoa meridionalis) uprawianych jest jako rośliny ozdobne, zarówno na rabatach letnich, jak i w pojemnikach[7][5].

Morfologia

Pokrój
Byliny i półkrzewy osiągające zwykle do 50 cm wysokości[7].
Liście
Naprzeciwległe lub w okółkach po trzy, ale też górne zwykle skrętoległe, pojedyncze, całobrzegie lub ząbkowane[7].
Kwiaty
Wyrastają w szczytowych, wąskich gronach. Działek kielicha jest pięć i zrośnięte są tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte są u nasady w bardzo krótką rurkę. Trzy płatki tworzą dolną wargę. Dwa płatki górne wykształcają krótkie, woreczkowate ostrogi. Płatki mają barwę różową do pomarańczowej. Pręciki są cztery, w dwóch parach. Zalążnia górna, dwukomorowa, z licznymi zalążkami i pojedynczą szyjką słupka zakończoną główkowatym znamieniem[7].
Owoce
Torebki zawierające liczne, ciemne nasiona[7].

Systematyka

Jeden z rodzajów z rodziny trędownikowatych Scrophulariaceae w jej wąskim ujęciu[2].

Wykaz gatunków[6]
  • Alonsoa acutifolia Ruiz & Pav.
  • Alonsoa albiflora G.Nicholson
  • Alonsoa auriculata Diels
  • Alonsoa caulialata Ruiz & Pav.
  • Alonsoa hirsuta (Spreng.) Steud.
  • Alonsoa honoraria Grau
  • Alonsoa linearifolia Steud.
  • Alonsoa linearis (Jacq.) Ruiz & Pav.
  • Alonsoa meridionalis (L.f.) Kuntze – alonzoa południowa[4]
  • Alonsoa minor Edwin
  • Alonsoa pallida Edwin
  • Alonsoa peduncularis (Kuntze) Wettst.
  • Alonsoa quadrifolia G.Don
  • Alonsoa serrata Pennell

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-01-26] (ang.).
  3. ↑ a b Alonsoa. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-26].
  4. ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 21. ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. ↑ a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 34. ISBN 978-1-107-11502-6.
  6. ↑ a b Alonsoa. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-26].
  7. ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 259. ISBN 0-333-74890-5.

Media użyte na tej stronie

Alonsoa meridionalis 2017-09-29 5908.jpg
Autor: Salicyna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Alonsoa meridionalis, Ogród Botaniczny UMCS w Lublinie.