Alpy Lepontyńskie
![]() | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Najwyższy szczyt | Monte Leone |
Długość | 151 km |
Powierzchnia | 12 639 km² |
Jednostka dominująca | |
Sąsiednie pasma | Alpy Pennińskie, Alpy Urneńskie, Alpy Glarneńskie, Prealpy Lugańskie |
![]() | |
![]() |
Alpy Lepontyjskie (niem. Lepontinische Alpen, wł. Alpi Lepontine) – część Alp Zachodnich na terenie Szwajcarii (kantony: Valais, Ticino, Gryzonia) oraz we Włoszech (region Piemont). Zajmują centralną część Alp.
Na północy przełęcz Furka oddziela je od Alp Berneńskich, a przełęcz Oberalp oddziela je od Alp Glarneńskich, na wschodzie przełęcz Splügen oddziela je od Alp Retyckich (w Alpach Wschodnich), na południu graniczą z Prealpami Lugańskimi przez przełęcz San Jorio, a na zachodzie przełęcz Simplon odgradza pasmo od Alp Pennińskich. Najwyższym szczytem pasma jest Monte Leone, który osiąga 3552 m.
W Alpach Lepontyńskich bierze początek wiele rzek, między innymi: dopływy Rodanu na zachodzie, Reuss na północy, Vorderrhein i Hinterrhein (dopływy Renu) na wschodzie oraz Ticino i Toce na południu.
Znajdują się tu ważne połączenia komunikacyjne, np. tunel kolejowy Simplon, który łączy miejscowości Brig i Domodossola; Tunel kolejowy Świętego Gotarda i Tunel drogowy Świętego Gotarda łączące Andermatt z Airolo oraz Tunel San Bernardino.
Podgrupy:
- Alpy Monte Leone i Sankt Gottard,
- Alpy Ticino i Verbano,
- Alpy Adula.
Najwyższe szczyty Alp Lepontyńskich:
|
|
Przełęcze:
|
|
Schroniska:
- Rifugio Città di Busto – 2480 m,
- Rifugio Maria Luisa – 2157 m,
- Capanna Campo Tencia – 2140 m,
- Capanna Piansecco – 2099 m,
- Capanna di Cava – 2066 m,
- Capanna Efra – 2039 m,
- Ospizio del Sempione – 2005 m,
- Capanna Alpe Sponda – 2000 m,
- Capanna Borgna – 1919 m,
- Capanna Basodino - 1856 m,
- Capanna Como – 1790 m,
- Rifugio Città di Arona – 1760 m.
Zobacz też
- Góry we Włoszech
- Góry w Szwajcarii
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Pizzo Rotondo glacier, Switzerland
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical location map Europe; Lambert azimuthal equal-area projection
The end of the Glacier Glatscher da Medel on the north side of Piz Medel, Graubünden, Switzerland; Fil Liung (3062 m) to the left, the rock of Refugi da Camutschs (2950 m) in the center, crest of Davos la Buora (2922 m) to the right.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Idéfix~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Monte Leone seen from Simplonpass
Picture taken by user Idefix august 2006Lago di Tom with Lago Ritom in the background. Two lakes in the Piora Valley, Ticino, Switzerland
Autor: Soleincitta, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The location of the Lepontine Alps (red) in the Alps.
View from Pizzo di Claro, Switzerland to North: Torrone Rosso, Mottone Rosso di Grav, Piz di Campedell, Torrone Alto in Adula Alps.
Zervreilasee, Graubünden
Autor: Marco Lurati, Licencja: CC BY-SA 3.0
A part of the Alp of Adula (from Pizzo Terri to Adula) - Val di Blenio - Ticino - Svizzera
Blinnenhorn, Gries glacier, Switzerland