Alternaria solani

*Alternaria solani*
	; Plamy na liściu pomidora w miejscu rozwoju grzybni Alternaria solani
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	Dothideomycetes
Rząd	Pleosporales
Rodzina	Pleosporaceae
Rodzaj	Alternaria
Gatunek	Alternaria solani
	Nazwa systematyczna
	Alternaria solani Sorauer; Z. PflKrankh. PflSchutz 6: 6 (1896)

Silnie zaatakowany liść pomidora

Alternaria solani Sorauer – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes^[1]. U roślin uptrawnych w Polsce wywołuje choroby alternarioza ziemniaka, alternarioza papryki i alternarioza pomidora^[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Alternaria, Pleosporaceae, Pleosporales, Pleosporomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Znana jest tylko anamorfa tego gatunku. Na podstawie budowy molekularnej i ultrastrukturalnej ustalono, że teleomorfą jest któryś z gatunków grzybów zaliczany do rodzaju Lewia^[3].

Synonimy^[4]:

Alternaria solani (Ellis & G. Martin) L.R. Jones & Grout 1896
Macrosporium solani Ellis & G. Martin 1882

Morfologia

Grzyb mikroskopijny. Konidia o maczugowatym kształcie, podzielone poprzecznymi, a czasami także podłużnymi przegrodami. Są to duże zarodniki, o rozmiarach 120–296 × 12–20 μm^[3]. Zazwyczaj posiadają 9–11 poprzecznych przegród. Grzybnię łatwo można hodować na sztucznych pożywkach. Tworzy na nich owłosioną, silnie szarą i czarno pigmentowaną kolonię. Strzępki haploidalne z przegrodami, z wiekiem silnie pigmentowane^[5].

Cykl rozwojowy

Zimuje w postaci grzybni w chorych bulwach ziemniaków oraz w resztkach pędów pozostawionych w ziemi po wykopkach. Wytwarzanie zarodników oraz ich kiełkowanie następuje tylko podczas wilgotnej pogody, optymalna dla tego procesu temperatura to 19–23°. Rozprzestrzenianiu zaś zarodników sprzyja sucha pogoda. Tak więc choroba najbardziej rozprzestrzenia się podczas na przemian występujących okresów deszczowej i bezdeszczowej pogody. Zarówno infekcji pierwotnej, jak i wtórnej dokonują bezpłciowo wytwarzane zarodniki konidialne^[3]. Na częściach roślin w glebie grzybnia może przetrwać kilka lat. Czasami, ale rzadko, obserwowano wytwarzanie chlamydospor o grubych ścianach^[5].

Konidia mogą wykiełkować tylko na zwilżonych wodą liściach. Wnikają do nich przez aparaty szparkowe, lub bezpośrednio przez naskórek. Do bulw ziemniaka wnikają przez rany. Kiełkowanie odbywa się przy różnej temperaturze. Przy najbardziej do tego celu optymalnej temperaturze 28–30 °C kiełkują w czasie zaledwie 40 minut. Kolejne 3 do 12 godzin potrzeba zarodnikom do wytworzenia strzępki infekcyjnej wnikającej do tkanek żywiciela. Po infekcji zmiany w zaatakowanej roślinie pojawiają się w ciągu 5–7 dni, ale przy niesprzyjających warunkach infekcja może pozostać uśpiona w oczekiwaniu odpowiednich warunków^[5].

Występowanie

Pasożyt. Występuje we wszystkich regionach świata, w których uprawia się ziemniaki. Największe szkody wyrządza w regionach tropikalnych i subtropikalnych^[6]. W Polsce oprócz pomidorów, papryki i ziemniaków atakuje także bielunia dziędzierzawę (Datura stramonium)^[2]^[7]. Źródła zagraniczne podają, że występuje także na bakłażanach, papryce i innych gatunkach z rodziny psiankowatych^[8].

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum [dostęp 2016-09-18] (ang.).
↑ ^a ^b ZbigniewZ. Borecki ZbigniewZ., MałgorzataM. Solenberg MałgorzataM. (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6 .
↑ ^a ^b ^c SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 319, 320, ISBN 978-83-09-01077-7 .
↑ Species Fungorum [dostęp 2016-09-18] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Greg Kemmitt ''Early blight of potato and tomato'' [dostęp 2016-09-18] .
↑ Pandey, K.K., et al. (2003). Resistance to early blight of tomato with respect to various parameters of disease epidemics. J. of Gen. Plant Pathology: 69, 364-371.
↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
↑ ''Early Blight of Tomatoes'' [dostęp 2016-09-18] .

[if-1] Index Fungorum [dostęp 2016-09-18] (ang.).

[slow-2] ZbigniewZ. Borecki ZbigniewZ., MałgorzataM. Solenberg MałgorzataM. (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6 .

[fito-3] SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 319, 320, ISBN 978-83-09-01077-7 .

[sf-4] Species Fungorum [dostęp 2016-09-18] (ang.).

[tomato-5] Greg Kemmitt ''Early blight of potato and tomato'' [dostęp 2016-09-18] .

[6] Pandey, K.K., et al. (2003). Resistance to early blight of tomato with respect to various parameters of disease epidemics. J. of Gen. Plant Pathology: 69, 364-371.

[mikro-7] Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.

[8] ''Early Blight of Tomatoes'' [dostęp 2016-09-18] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne