Alvis (motoryzacja)

Alvis Ltd.

The Alvis Car Company Ltd.

Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Siedziba	Kenilworth
Data założenia	1919
brak współrzędnych
Strona internetowa

Alvis Ltd. – dawne brytyjskie przedsiębiorstwo produkujące w latach 1920–1967 samochody osobowe marki Alvis, a także pojazdy wojskowe i silniki, z siedzibą w Coventry, a następnie w Kenilworth. W 2011 roku marka została reaktywowana przez spółkę The Alvis Car Company Ltd.

Historia

Przedsiębiorstwo zostało założone w 1919 roku w Coventry pod nazwą T.G. John and Company Ltd. i początkowo produkowało silniki stacjonarne oraz skutery. W 1920 roku rozpoczęła się produkcja pierwszego samochodu – Alvis 10/30^[1]. W 1922 roku weszły do produkcji modele 11/40 oraz 12/40 HP. Zmieniono wówczas nazwę spółki na Alvis Car and Engineering Company Ltd. Rok później model 12/50 z sukcesem wziął udział w wyścigu Brooklands, rozpoczynając karierę sportowych modeli marki Alvis. W drugiej połowie lat 20. zaczęto prowadzić próby z napędem na koła przednie. Przełom lat dwudziestych i trzydziestych obfitował w sportowe sukcesy tej marki. W 1932 roku wprowadzono model Firefly, a dwa lata później kolejny – Firebird. Karosowane były między innymi w warsztatach firmy Vanden Plas. W drugiej połowie lat 30. skoncentrowano się na pojazdach wyższej klasy średniej o sportowym zacięciu. W 1936 roku rozpoczęto produkcję silników lotniczych i samochodów pancernych, jednocześnie ze skróceniem nazwy do Alvis Ltd.

W okresie II wojny światowej przestawiono się w znacznej mierze na produkcję silników lotniczych dla RAF^[2]. Produkcja samochodów została wstrzymana w listopadzie 1940 roku w następstwie niemieckiego nalotu na Coventry, który poważnie uszkodził fabrykę. Kontynuowana była produkcja sprzętu wojskowego i silników lotniczych, których fabryki uniknęły większych zniszczeń. Wznowienie produkcji samochodów nastąpiło w 1946 roku, jednak głównym obszarem działalności przedsiębiorstwa w okresie powojennym stała się produkcja pojazdów wojskowych.

Pierwszym powojennym modelem osobowym był TA14. W 1951 roku zadebiutował model TA21, a dwa lata później TC21. Fabryka chwaliła się mocnymi silnikami oraz wysokimi osiągami swoich pojazdów. Lata 50. przyniosły oryginalne sportowe modele, o opływowej sylwetce, z charakterystyczną osłoną chłodnicy karosowane przez szwajcarską firmę Graber^[2].

W 1965 roku spółka została wykupiona przez Rovera, który wkrótce stał się częścią British Leyland. W 1966 roku wyszedł z taśmy ostatni model firmy Alvis TF21 series IV. Rok później zakłady przy Holyhead Road w Coventry zostały zamknięte i zakończono produkcję samochodów pod marką Alvis^[3].

Rover-Alvis P6-BS

W 1967 pojawił się prototyp sportowego coupé pod nazwą Rover-Alvis P6-BS. Zastanawiano się też nad produkcją Lagondy Rapide pod marką Alvis, ale projekt zarzucono.

Magazyny zostały przeniesione do Kenilworth, gdzie przez lata prowadzono sprzedaż części, naprawiano zabytkowe pojazdy tej marki. W latach 90. zaczęto oferować kolekcjonerom pełną renowację wszystkich modeli Alvis, łącznie z wyprodukowanymi w latach 20. Od 2006 roku rozpoczęto prace nad stworzeniem repliki przedwojennego modelu 4.3 Litre z 1936 roku. W 2011 roku nowy model Alvis 4.3 Litre Continuation Series został zaprezentowany na Goodwood Festival of Speed. Miał być oferowany głównie na rynek arabski, rosyjski i chiński^[2].

Przekształcenia własnościowe

Początkowo zakład funkcjonował pod nazwą T.G. John and Company Ltd. założony przez Thomasa Georga Johna. W grudniu 1921 roku pod kierownictwem Geoffreya de Frevile zmieniono nazwę na Alvis Car and Engineering Company Ltd. Do firmy dołączyli George Thomas Smith-Clarke oraz William M. Dunn, którzy prowadzili firmę do lat 50., nadając modelom Alvis sportowy styl. W 1936 roku skrócono nazwę przedsiębiorstwa do Alvis Ltd. Po przejęciu przez Rovera marka Alvis znikła z rynku pojazdów osobowych, natomiast sama spółka nie została zlikwidowana. Weszła w skład koncernu British Leyland. Koncentrowała się na produkcji pojazdów wojskowych oraz użytkowych (np. pożarniczych). W 1981 roku została przejęta przez United Scientific Holdings plc, który w 1992 roku zmienił nazwę na Alvis plc. W 2002 roku, po nabyciu oddziału Vickers Defence Systems od koncernu Rolls-Royce, nazwę spółki zmieniono na Alvis Vickers plc. W 2004 roku przedsiębiorstwo zostało przejęte przez BAE Systems^[4], a nazwa Alvis zniknęła z rynku zbrojeniowego. Inwestorzy ze spółki Red Triangle, chcący reaktywować montaż aut osobowych porozumieli się z BAE Systems, co do możliwości używania marki Alvis na oznaczenie wytwarzanej przez siebie repliki. Powołano wówczas spółkę The Alvis Car Company Ltd.^[5]

Modele samochodów

Lata 1920–1940^[6]

Model	Lata produkcji	Silnik (cylindry, rozrząd)	Pojemność	Osiągi	Zdjęcie
10/30	1920–1923	4 / sv	1460 cm³	30 KM (22 kW)
11/40	1921–1922	4 / sv	1598 cm³	30 KM (22 kW)
12/40	1922–1924	4 / sv	1598 cm³	30 KM (22 kW)
12/50 (SA, SB, SC, TE, TF, SD, TG, TH, TJ)	1923–1932	4 / ohv	1496 cm³ / 1598 cm³ / 1645 cm³	50 KM (37 kW)
12/80	1926
14/75 (SA, TA, TB)	1927–1929	6 / ohv	1870 cm³
FWD (FA, FB, FD, FE, FWD 12/75, FWD 8/15)	1928 - 1931	4 / ohc	1482 cm³ / 1491 cm³ (8/15)	50-75 KM (37-55 kW) / 125 KM (92 kW)	(c) Michael Barera, CC BY-SA 4.0
Silver Eagle (SA, SD, SE, SF, SG, TA, TB, TC)	1929–1937	6 / ohv	2148 cm³ / 1991 cm³ (SD)	72 KM (53 kW)
12/60 (TK, TL)	1931–1932	4 / ohv	1645 cm³	52 KM (38 kW)
Speed 20 SA	1932–1933	6 / ohv	2511 cm³	87 KM (64 kW)
Firefly	1932–1934	4 / ohv	1496 cm³	50 KM (37 kW)
Speed 20 SB	1933–1935	6 / ohv	2511 cm³	87 KM (64 kW)
Crested Eagle (TA, TB, TC, TD, TE, TF, TG, TJ, TK)	1933–1940	6 / ohv	2511–2762 cm³ / 2148 cm³ (TE) / 2762 cm³ (TJ, TK) / 3571 cm³ (TA, TB)	77 KM (56,6 kW) / 106 KM (78 kW)
Silver Eagle SF	1934–1935	6 / ohv	2148 cm³
4.3 Litre	1934–1935	6 / ohv	4387 cm³	137 KM (101 kW)
Firebird	1934–1936	4 / ohv	1842 cm³	55 KM (40 kW)
Speed 20 SC	1935	6 / ohv	2762 cm³	87 KM (64 kW)
Silver Eagle SG	1935–1936	6 / ohv	2362 cm³	66 KM (48,5 kW)
Speed 20 SD	1935–1936	6 / ohv	2762 cm³	87 KM (64 kW)
3 1/2 Litre SA	1935–1936	6 / ohv	3571 cm³	102 KM (75 kW)
Speed 25 SB	1936–1938	6 / ohv	3571 cm³	106 KM (78 kW)
Silver Crest (TF, TH)	1936–1940	6 / ohv	2362 cm³ (TF) / 2762 cm³ (TH)	68 KM (50 kW) / 95 KM (70 kW)
12/70	1937–1940	4 / ohv	1842 cm³	62,5 KM (46 kW)
Speed 25 SC	1938–1940	6 / ohv	3571 cm³	106 KM (78 kW)

Lata 1945–1967

Model	Lata produkcji	Silnik (cylindry, rozrząd)	Pojemność	Osiągi	Zdjęcie
TA 14	1945–1950	4 / ohv	1892 cm³	65 KM (48 kW)
TB 14	1948–1951	4 / ohv	1892 cm³	68 KM (50 kW)
TA 21	1950–1953	6 / ohv	2993 cm³	83-93 KM (61-67,6 kW)
TB 21	1950–1953	6 / ohv	2993 cm³	95 KM (70 kW)
TC 21/100	1953–1956	6 / ohv	2993 cm³	100 KM (74 kW)
TC 108G	1955–1958	6 / ohv	2993 cm³	104 KM (76,5 kW)
TD 21	1958–1963	6 / ohv	2993 cm³	115 KM (84,5 kW)
TE 21	1963–1965	6 / ohv	2993 cm³	130 KM (95,5 kW)
TF 21	1965–1966	6 / ohv	2993 cm³	150 KM (110 kW)

Produkcja wojskowa

Od lat 30. do lat 60. zakład zajmował się wytwarzaniem silników lotniczych na licencji francuskiej firmy Gnome-Rhône. Sztandarowym wyrobem był silnik gwiazdowy Alvis Leonides, używany m.in. w samolotach Percival Provost oraz śmigłowcach Bristol Sycamore i Westland Dragonfly. W drugiej połowie lat 30. zaczęto także montować opancerzone pojazdy wojskowe. W okresie powojennym produkowano m.in. samochody pancerne Saladin, transportery opancerzone Saracen, samochody ciężarowe Stalwart a także serię pojazdów wojskowych CVR(T). Po przejęciu przez Rovera, a następnie British Leyland dawny dział zbrojeniowy Alvis został w 1981 roku odsprzedany United Scientific Holdings i funkcjonował do 2004 roku, gdy został przejęty przez BAE Systems, najpierw pod nazwą Alvis plc (do 2000 roku) a następnie Alvis Vickers plc.

Przypisy

Bibliografia

• The Alvis Company (ang.). Alvis Owner Club. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-28)].
• The Company (ang.). Alvis Car Company. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-01)].