Amadeusz IX Sabaudzki

Amadeusz IX Błogosławiony Amédée IX de Savoie Bienheureux
książę Sabaudii
Okres	od 1465 do 30 marca 1472
Poprzednik	Ludwik I Sabaudzki
Następca	Filibert I Myśliwy
Dane biograficzne
Dynastia	sabaudzka
Data i miejsce urodzenia	1 lutego 1435 Thonon-les-Bains (Sabaudia)
Data i miejsce śmierci	30 marca 1472 Vercelli
Ojciec	Ludwik I Sabaudzki
Matka	Anna de Lusignan
Rodzeństwo	Ludwik, Jan, Maria (ur. 1437), Filip II, Małgorzata, Piotr, Karolina, Aimone, Jakub, Agnieszka, Jan Ludwik, Maria (ur. 1448), Bona, Jakub, Anna, Franciszek
Żona	Jolanta de Valois
Dzieci	Ludwik, Anna, Karol, Ludwika z Sabaudii, Filibert I Myśliwy, Maria, Bernard, Karol I Wojownik, Jakub Ludwik, Jan Klaudiusz Galeaz
Odznaczenia

Błogosławiony Amadeusz IX Sabaudzki
książę
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	1677 przez Innocentego XI
Wspomnienie	30 marca
Patron	panujących oraz rodzin

Amadeusz IX Sabaudzki (ur. 1 lutego 1435 w Thonon-les-Bains, zm. 30 marca 1472 w Vercelli) – książę Sabaudii i Piemontu, hrabia Aosty i Maurienne (1465–1472), błogosławiony Kościoła katolickiego^[1].

Życiorys

Amadeusz IX był najstarszym synem Ludwika I z dynastii sabaudzkiej i Anny de Lusignan, księżniczki Cypru i Jerozolimy, córki króla Janusa. Znany był ze swojej miłości i troski o ubogich, początkowo chciał wstąpić do stanu duchownego. Kiedy w 1471 roku jego stan pogorszył się ze względu na epilepsję, faktyczna władza przeszła w ręce jego żony, która została regentką po jego śmierci rok później. Poświęcił się wówczas działalności charytatywnej. Umierając w wieku zaledwie 37 lat, powiedział do poddanych na łożu śmierci: "Bądźcie sprawiedliwi, kochajcie potrzebujących i biednych, a Pan da pokój waszemu krajowi". Pochowano go w katedrze w Vercelli, gdzie do dziś znajdują się jego relikwie^[1].

Małżeństwo i potomstwo

W 1452 ożenił się z Jolantą de Valois (1434–1478), księżniczką francuską, córką Karola VII. Para miała 10 dzieci^[2]:

1. Ludwik (ur. i zm. 1453)
2. Anna (1455–1480), żona Fryderyka, króla Neapolu
3. Karol (1456–1471), książę Piemontu
4. Ludwika (1462–1503), żona Hugona de Chalon, pana Orbe, błogosławiona
5. Filibert I Myśliwy (1465–1482), książę Sabaudii
6. Maria (zm. 1511), żona (1) Filipa, margrabiego Baden-Hachberg (2) Jacques'a d'Assay, pana Le Plessis
7. Bernard (ur. i zm. 1467)
8. Karol I Wojownik (1468–1490), książę Sabaudii
9. Jakub Ludwik (1470–1480), markiz Gex, mąż Luizy
10. Jan Klaudiusz Galeaz (ur. i zm. 1472).

Kult

Amadeusz IX został beatyfikowany w 1677 przez papieża Innocentego XI.

Jego wspomnienie obchodzone jest w Kościele katolickim w dies natalis (30 marca).

Jest patronem panujących oraz rodzin^[1].

W ikonografii często ukazuje się go, jako księcia rozdającego jałmużnę z napisem Diligite pauperes, 'kochaj ubogich'^[3].

Ordery

Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) kawaler, a od 1465 Wielki Mistrz Zakonu Łańcucha (pierwotna nazwa orderu)^[4].

Rodowód

Zobacz też

• kult świętych
• wstawiennictwo świętych

Przypisy

Władcy Sabaudii Hrabiowie Sabaudii Humbert I Białoręki (1003–1048) Amadeusz I Czarny (1048–1051/1056) Otton (1051/1056–1060) Piotr I (1060–1078) Amadeusz II (1060–1080) Humbert II Gruby (1080–1103) Amadeusz III Krzyżowiec (1103–1148) Humbert III Błogosławiony (1148–1189) Tomasz I (1189–1233) Amadeusz IV (1233–1253) Bonifacy (1253–1263) Piotr II (1263–1268) Filip I (1268–1285) Amadeusz V Wielki (1285–1323) Edward Szczodry (1323–1329) Aimone Spokojny (1329–1343) Amadeusz VI Zielony Hrabia (1343–1383) Amadeusz VII Czerwony Hrabia (1383–1391) Amadeusz VIII (1391–1416) Książęta Sabaudii Amadeusz VIII (1416–1440) Ludwik I (1440–1465) Amadeusz IX Błogosławiony (1465–1472) Filibert I Myśliwy (1472–1482) Karol I Wojownik (1482–1490) Karol II Jan Amadeusz (1490–1496) Filip II (1496–1497) Filibert II Piękny (1497–1504) Karol III Dobry (1504–1553) Emanuel Filibert (1553–1580) Karol Emanuel I Wielki (1580–1630) Wiktor Amadeusz I (1630–1637) Franciszek Hiacynt (1637–1638) Karol Emanuel II (1638–1675) Wiktor Amadeusz II (1675–1730)