Amadyna czerwonogłowa

Amadyna czerwonogłowa
Amadina erythrocephala[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 3.0

Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

astryldowate

Podrodzina

astryldy

Rodzaj

Amadina

Gatunek

amadyna czerwonogłowa

Synonimy
  • Loxia eryocephala Linnaeus, 1758
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Amadyna czerwonogłowa (Amadina erythrocephala) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae). Występuje w południowych częściach Afryki. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał Karol Linneusz w 1758 na podstawie holotypu z Angoli. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Loxia eryocephala[3]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza amadynę czerwonogłową w rodzaju Amadina. Uznaje ją za gatunek monotypowy[4]. Niektórzy autorzy wyróżniają podgatunek nominatywny i A. e. dissita, którego przedstawicieli cechuje ciemniejsze upierzenie[3].

Morfologia

Długość ciała wynosi 12–13 cm, masa ciała 17,5–30 g[3]. Długość skrzydła 70–75 mm, długość ogona 46–55 mm. Samiec ma czerwoną całą głowę z wyjątkiem kantarka. Wierzch ciała piaskowo-brązowy lub szarobrązowy. Skrzydła nieco ciemniejsze, końcówki pokryw skrzydłowych i krawędzie lotek III rzędu. Spód ciała jasnopłowy, pokrywy czarnymi prążkami na wzór łusek. Samice mają jednolicie piaskową lub szarobrązową głowę[5].

Zasięg występowania

Amadyny czerwonogłowe zamieszkują południowo-zachodnią Angolę (na południe od południowo-zachodniej prowincji Bengo), Namibię, Botswanę, południowe Zimbabwe, Południową Afrykę i nizinne obszary Lesotho[3].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia amadyn czerwonogłowych są suche obszary trawiaste, sawanny, cierniste zarośla (odnotowano je również w półpustynnych zakrzewieniach), skraje lasów szerokolistnych, skraje upraw i siedliska ludzkie. Zwykle przebywają w parach, niewielkich grupach lub w stadach, często wraz z amadynami obrożnymi (Amadina fasciata). Żerują na ziemi. Zjadają nasiona traw i termity[5]. Poza sezonem lęgowym prowadzą nomadyczny tryb życia. Na amadyny czerwonogłowe polują sokoły rudogłowe (Falco chicquera)[6].

Lęgi

Zależnie od występowania deszczów, amadyny czerwonogłowe mogą wyprowadzać lęgi o różnych porach roku; przeważnie czynią to od lutego do sierpnia. Gniazdo może być kształtu kuli lub poduszki. Budulec stanowią trawy, wyściółkę pióra. Zwykle amadyny te budują je na starym gnieździe innego ptaka, np. wikłacza z rodzaju Ploceus. Zniesienie liczy od 2 do 11 jaj (zwykle 4–6). Obydwa ptaki z pary wysiadują je przez 12–14 dni. Młode karmione są przez oba ptaki z pary; opuszczają gniazdo po 15–21 dniach życia[6].

Status

IUCN uznaje amadynę czerwonogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny[2].

Przypisy

  1. Amadina erythrocephala, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Amadina erythrocephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. a b c d Payne, R.: Red-headed Finch (Amadina erythrocephala). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-14].
  4. Frank Gill & David Donsker: Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors & pipits. IOC World Bird List (v7.1), 8 stycznia 2017. [dostęp 2017-03-14].
  5. a b Peter Clement: Finches and Sparrows. A&C Black, 2012, s. 440. ISBN 978-1-4081-3530-3.
  6. a b Amadina erythrocephala (Red-headed finch). Biodiversity Explorer. [dostęp 2020-11-29].
  7. Red-headed Finch Amadina erythrocephala. BirdLife International. [dostęp 2017-03-14].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Amadina erythrocephala dis.svg
Distribution map of Amadina erythrocephala
Red-headed finch 2008 06 27 7395.jpg
Autor: Alandmanson, Licencja: CC BY-SA 4.0
Female Red-headed Finch Amadina erythrocephala at Harrismith, Free State, South Africa
Amadina erythrocephala ♂.jpg
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 3.0
Red-headed Finch, at Sossusvlei, Namib desert, Namibia