Amazonka wenezuelska

Amazonka wenezuelska
Amazona barbadensis[1]
(J. F. Gmelin, 1788)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugowate

Podrodzina

papugi neotropikalne

Plemię

Androglossini

Rodzaj

Amazona

Gatunek

amazonka wenezuelska

Synonimy
  • Psittacus barbadensis J. F. Gmelin, 1788[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 NT pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Amazonka wenezuelska[4] (Amazona barbadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), zamieszkujący północną Wenezuelę oraz okoliczne wyspy[3]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Występowanie

Gatunek ten występuje na niewielkich, izolowanych obszarach na wybrzeżach Wenezueli oraz na pobliskich wyspach: La Blanquilla, Margarita, Bonaire. Została również wprowadzona na Curaçao. Na wyspie Aruba gatunek wyginął około 1950 roku[3].

Środowisko

Amazonki wenezuelskie zamieszkują obszary słabo zalesione oraz skaliste w pobliżu wybrzeża[6] do 450 m n.p.m.[3]

Morfologia

Amazonki wenezuelskie osiągają wymiary około 33 cm oraz ważą 270 g. Brak widocznego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu dominuje kolor zielony. Czoło i kantarek są białe. Wierzch głowy, okolice oczu i górne policzki żółte, podobnie jak ramiona oraz uda. Na skrzydłach widoczne czerwone lusterko. Sterówki u nasady również są czerwone. Wokół oczu jest bladoszary pierścień. Tęczówki pomarańczowoczerwone. Dziób jasny. Młode osobniki są podobne do dorosłych. Zazwyczaj są one bledsze i mają mniej żółtego na głowie. Mają ciemniejszy dziób oraz brązowawą tęczówkę[7].

Zachowanie

Gatunek ten żyje w parach, lecz również w stadach do 100 osobników. Żywi się między innymi owocami, nasionami i nektarem. Głos ma głośny i ochrypły[7].

Gniazduje wysoko w dziuplach drzew oraz w szczelinach skalnych. Tam samica składa 2–3 jaja, które są wysiadywane przez ok. 26 dni. Młode po wykluciu ważą 10 g[7]. W gnieździe przebywają prawie 2 miesiące[6].

Status

IUCN od 2021 roku uznaje amazonkę wenezuelską za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Wcześniej, od 1994 roku, miała ona status gatunku narażonego (VU – Vulnerable). Liczebność populacji na wolności szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za spadkowy. Głównym zagrożeniem jest odłów tych ptaków do niewoli[3]. Gatunek jest objęty I załącznikiem konwencji waszyngtońskiej (CITES)[8].

W niewoli

Amazonka wenezuelska należy do mało spotykanych gatunków w hodowlach[7]. Łatwo oswajają się z człowiekiem oraz potrafią nauczyć się powtarzania dźwięków, w tym słów. Na ogół oswojone osobniki nie wydają swoich naturalnych dźwięków[6].

Przypisy

  1. Amazona barbadensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Collar, N., Boesman, P., de Juana, E. & Kirwan, G.M.: Yellow-shouldered Amazon (Amazona barbadensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-07].
  3. a b c d e Amazona barbadensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872. Wersja: 2020-01-11. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-20].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-07]. (ang.).
  6. a b c Stanislav Chvapil, Ptaki ozdobne, Praga: Delta, s. 134, ISBN 83-7175-485-X.
  7. a b c d Yellow-shouldered Amazon (Amazona barbadensis), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2020-03-12].
  8. Amazona barbadensis. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2021-12-18]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Amazona barbadensis map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Yellow-shouldered Amazon (Amazona barbadensis)
Amazona barbadensis -Palmitos Park, Gran Canaria, Canary islands, Spain-8a.jpg
Autor: William Warby, Licencja: CC BY 2.0
A Yellow-shouldered Amazon at Palmitos Park, Gran Canaria, Canary islands, Spain.
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5