Ambazonia

Ambazonia
2017-
Flaga
Godło
Flaga Godło
Położenie
Język urzędowy

angielski

Stolica

Buéa

Typ państwa

państwo nieuznawane
proto-państwo

Powierzchnia
 • całkowita


ok. 43 000 km²

jednostronnie ogłoszona niepodległość

od Kamerunu
1 października 2017

Ambazonia, Federalna Republika Ambazonii – samozwańcze państwo[a] nieuznawane międzynarodowo znajdujące się w Afryce Zachodniej, formalnie część Kamerunu. Ambazonia zajmuję terytorium kameruńskich prowincji Region Północno-Zachodni i Region Południowo-Zachodni, chociaż nie sprawuje w pełni nad nimi kontroli.

Historia

Nazwa kraju pochodzi od zatoki Ambas[1]. Terytorium obecnej Ambazonii od 1922 roku było częścią brytyjskiego terytorium mandatowego Kamerun Brytyjski[2]. Po uzyskaniu niepodległości przez Kamerun Francuski (wcześniej należący do Francji) i Nigerię (wcześniej należącą do Imperium Brytyjskiego) w 1961 roku odbyło się referendum, w którym mieszkańcy Kamerunu Brytyjskiego mieli zdecydować o dołączeniu do Nigerii lub Kamerunu Francuskiego; w referendum nie dano im jednak możliwości głosowania na utworzenie nowego niepodległego państwa na terenie dotychczasowego Kamerunu Brytyjskiego[3]. W wyniku referendum północna część terytorium dołączyła do Nigerii, zaś Kamerun Południowy stał się częścią Federacji Kamerunu. W 1972 roku Kamerun z państwa federacyjnego został przekształcony w państwo unitarne[4]. W 2006 roku Ambazonia została przyjęta do Organizacji Narodów i Ludów Niereprezentowanych (w 2021 roku Ambazonia przestała być członkiem organizacji). W 1999 i 2009 ambazońscy separatyści proklamowali niepodległość Ambazonii, lecz deklaracje te nie spowodowały dalszych konsekwencji[5].

Protesty i ogłoszenie niepodległości

W 2016 i 2017 roku w Kamerunie Południowym doszło masowych protestów i strajków z powodu dyskryminacji i marginalizacji ludności angielskojęzycznej; duża ich część została siłowo rozpędzona[6]. W czasie protestów dochodziło do starć między protestującymi a kameruńskimi siłami bezpieczeństwa. 1 października 2017 roku doszło do jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez Ambazonię. Kamerun nie uznał tej proklamacji i rozpoczął rozmieszczanie wojsk i przymusowe ewakuacje mieszkańców miejscowości leżących w Kamerunie Południowym. Doszło do rozpoczęcia walk partyzanckich pomiędzy różnymi separatystycznymi wojskowymi organizacjami a wojskiem kameruńskim (konflikt ten jest nazywany kryzysem anglofońskim). Z czasem konflikt zaczął się przeradzać w konflikt o niskiej intensywności[7]. W wyniku konfliktu zginęło około 4000 osób, a ponad pół miliona został zmuszonych do zmiany miejsca zamieszkania (część trafiła do Nigerii)[8].

Uwagi

  1. Ambazonia często nie jest klasyfikowana jako państwa, a jako tzw. proto-państwo(ang.) (podobnie jak np. Azawad czy Państwo Islamskie) lub terytorium separatystyczne, ze względu na brak kontroli nad większością deklarowanego terytorium kraju, ciągle trwające walki z Kamerunem, brak tzw. "okrzepnięcia niepodległości" i ambazoński kryzys przywództwa(ang.)

Przypisy

  1. Deutsche Welle, Will 'Ambazonia' become Africa’s newest country? | DW | 02.10.2017, DW.COM [dostęp 2022-07-20] (ang.).
  2. Kamerun: Kryzys w anglojęzycznej części kraju nasila się, Polskie Centrum Studiów Afrykanistycznych - wydarzenia, analizy, komentarze, 20 października 2017 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
  3. History, ambazonia.org [dostęp 2022-07-20].
  4. UNPO: Timeline: Unfolding of the Independence Movement in Ambazonia, unpo.org [dostęp 2022-07-20].
  5. Cameroon’s Anglophone Crisis at the Crossroads, Crisis Group, 2 sierpnia 2017 [dostęp 2022-07-20] (ang.).
  6. Amindeh Blaise Atabong Commentary, Mass protests in Cameroon are exposing the fragility of its dual French-English system, Quartz, 24 listopada 2016 [dostęp 2022-07-20] (ang.).
  7. Konrad Gadera, Konrad Gadera, Klęska demobilizacji bojowników w Ambazonii, Konflikty.pl, 29 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
  8. Jess Craig, Violence in Cameroon’s Anglophone crisis takes high civilian toll, www.aljazeera.com [dostęp 2022-07-20] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Emblem of Ambazonia.svg
Autor: Samhanin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Emblem of Ambazonia
LocationSouthernCameroon.png
Autor: Rodolfo Perez Peña, Licencja: CC BY-SA 4.0
mapa de Camerún Meridional en Camerún
Flag of the Federal Republic of Southern Cameroons.svg
Flag of The Federal Republic of Southern Cameroons