Ambicja
Ambicja (łac. ambitio – żądza sławy, czci, uznania; staranie się, szlachetna duma, poczucie własnej godności) – postawa człowieka, cecha charakteru polegająca na silnym poczuciu godności osobistej oparta na stawianiu sobie trudnych celów i dążeniu do ich realizacji (człowiek ambitny), także nieuporządkowane dążenie do sławy i zaszczytów.
Rozwój ambicji u człowieka następuje od małego dziecka jako czynnik sprzyjający rozwojowi woli (wtedy przejawia się jako silna tendencja do samodzielności), a jej ustabilizowanie następuje w okresie dojrzewania, kiedy to kształtowanie ambicji może przerodzić się w „przedwczesną dorosłość” lub pozostać zaniedbane, co skutkuje brakiem wiary we własne możliwości.
Ambicja może przybierać dwojaką kwalifikację moralną, stąd potocznie mówi się o ambicji zdrowej lub chorej. Współcześnie ambicja występuje w dziedzinie psychologii. Sytuuje się ją w kategorii dążeń (Alfred Adler) lub potrzeb (Abraham Maslow), co znalazło odzwierciedlenie we współczesnej pedagogice.
Władysław Witwicki uznał ambicję za instynkt, między innymi dlatego, że jest czymś powszechnym[1]. Według Witwickiego człowiek ambitny nie znosi „poczucia własnej niemocy”[2] i szuka wyniesienia się ponad innych. Każdemu zaspokojeniu ambicji towarzyszy przyjemność oraz „poczucie siły”[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Witwicki 1900 ↓, s. 49.
- ↑ Witwicki 1900 ↓, s. 31.
- ↑ Witwicki 1900 ↓, s. 41.
Bibliografia
- Wincenty Okoń: Słownik pedagogiczny. Warszawa: PWN, 1981, s. 19. ISBN 83-01-01958-1.
- Władysław Witwicki. Analiza psychologiczna ambicji. „Przegląd Filozoficzny”. 4, s. 26-49, 1900. Warszawa. ISSN 1230-1493.