Ameiva

Ameiva[1]
Meyer, 1795[2]
Ilustracja
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0

Przedstawiciel rodzaju – Ameiva fuscata
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Nadrodzina

Gymnophthalmoidea

Rodzina

tejowate

Rodzaj

Ameiva

Typ nomenklatoryczny

Ameiva americana Meyer, 1795 (= Lacerta ameiva Linnaeus, 1758)

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Ameiva – rodzaj jaszczurki z rodziny tejowatych (Teiidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Środkowej, na Małych Antylach i w Ameryce Południowej[5].

Systematyka

Etymologia

  • Ameiva: nazwa Ameiva pochodzi od wymarłego języka tupi, wprowadzona do nowożytnej literatury przez Georga Marggrafa[6]. Mimo że nazwa ta nie występuje w dostępnych słownikach języków tupi, spekuluje się że pochodzi od skróceniem dwóch słów Tupi: „ambere” i „aíba” oznaczających „jaszczurki, które nie nadają się do jedzenia” („aimbere” lub „ambere” "ten, który się wije" oraz „aíba” „coś, co nie jest dobre do zjedzenia”). Marggraf mógł usłyszeć w 1640 roku od brazylijskich tubylców „amberé – aíba” co oznaczało „wijące się, niejadalne jaszczurki”[6].
  • Cnemidotus: gr. κνημιδωτος knēmidōtos „z sztylpami na”[7]. Gatunek typowy: Lacerta ameiva Linnaeus, 1758.
  • Pachylobronchus: gr. παχυλος pakhulos „grubawy”[8]; βρογχος bronkhos „gardło”[9]. Gatunek typowy: Lacerta ameiva Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[5]:

  • Ameiva aggerecusans
  • Ameiva ameiva – amejwa pospolita[10]
  • Ameiva atrigularis[11]
  • Ameiva bifrontata
  • Ameiva concolor
  • Ameiva fulginosa
  • Ameiva jacuba[12]
  • Ameiva nodam
  • Ameiva pantherina[11]
  • Ameiva parecis
  • Ameiva praesignis[11]
  • Ameiva provitaae
  • Ameiva reticulata

Harvey i współpracownicy (2012) przenieśli do odrębnych rodzajów szereg gatunków zaliczanych we wcześniejszych publikacjach do rodzaju Ameiva. Autorzy przenieśli gatunek Ameiva vittata do rodzaju Contomastix, gatunek A. edracantha do rodzaju Medopheos, a gatunki A. anomala, A. bridgesii, A. chaitzami, A. festiva, A. leptophrys, A. niceforoi, A. orcesi, A. quadrilineata, A. septemlineata i A. undulata – do rodzaju Holcosus[13]. Ponadto Harvey i współpracownicy wydzielają z gatunku A. bifrontata odrębny gatunek Ameiva concolor[13].

Przypisy

  1. ↑ Ameiva, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ F.A.A. Meyer: Synopsis reptilium : novam ipsorum sistens generum methodum: nec non Gottingensium huius ordinis animalium enumerationem. Gottingae: Vandenhoek et Ruprecht, 1795, s. 27. (łac.).
  3. ↑ J.G. Wagler. Conspegtus systematis amphibiorum. „Isis von Oken”. 21, s. 860, 1828. (niem.). 
  4. ↑ J.G. Wagler. Deutung der in Seba's Thesauro rerum naturalium T. 1. et. 2. enthaltenen Abbildungen von Lurchen, mit kritische Bemerkungen. „Isis von Oken”. 26, s. 891, 1833. (niem.). 
  5. ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Ameiva. The Reptile Database. [dostęp 2019-02-11]. (ang.).
  6. ↑ a b N.F. Angeli. On ‘lost’ indigenous etymological origins with the specific case of the name Ameiva. „ZooKeys”. 748, s. 151–159, 2018. DOI: 10.3897/zookeys.747.21436. (ang.). 
  7. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 54.
  8. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 159.
  9. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 35.
  10. ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 390. ISBN 83-01-14344-4.
  11. ↑ a b c G.N. Ugueto & M.B. Harvey. Revision of Ameiva ameiva Linnaeus (Squamata: Teiidae) in Venezuela: recognition of four species and status of introduced populations in Southern Florida, USA. „Herpetological Monographs”. 25 (1), s. 113–170, 2011. DOI: 10.1655/HERPMONOGRAPHS-D-10-00007.1. (ang.). 
  12. ↑ L.G. Giugliano, C. de Campos Nogueira, P.H. Valdujo, R.G. Collevatti & G.R. Colli. Cryptic diversity in South American Teiinae (Squamata, Teiidae) lizards. „Zoologica Scripta”. 42 (5), s. 473–487, 2013. DOI: 10.1111/zsc.12017. (ang.). 
  13. ↑ a b M.B. Harvey, G.N. Ugueto & R.L. Gutberlet, Jr: Review of teiid morphology with a revised taxonomy and phylogeny of the Teiidae (Lepidosauria: Squamata). Zootaxa 3459: 1–156, 2012. ISBN 978-1-86977-988-7. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Ameiva fuscata.jpg
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Male, endemic ameiva near Palm Tree House, Woodfordhill, Dominica, W.I. Commonly known as the Dominica Ground Lizard; locally known as the Abòlò