Amfiteatr w Al-Dżamm

Amfiteatr w Al-Dżamm Amphithéâtre d'El Jem[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Państwo	Tunezja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	IV, VI
Numer ref.	38
Region[b]	Afryka
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1979 na 3. sesji
Położenie na mapie Tunezji Amfiteatr w Al-Dżamm Amphithéâtre d'El Jem
35°17′47,26″N 10°42′24,73″E/35,296460 10,706870
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Amfiteatr w Al-Dżamm – amfiteatr znajdujący się w Al-Dżamm, we wschodniej Tunezji. Trzeci pod względem wielkości amfiteatr na świecie, po Koloseum w Rzymie.

Historia

Amfiteatr zbudowany został w latach 230-238 n.e., a jego pomysłodawcą najprawdopodobniej był cesarz Gordian I. Jest on najbardziej spektakularną rzymską budowlą w Afryce Północnej. Zachował się w lepszym stanie niż rzymskie Koloseum. Powierzchnia tego zabytku ma kształt elipsy o obwodzie 427 m, długości 149 m i szerokości 124 m, widownia zaś wznosi się do 36 m. W szczytowym okresie mieściło się w nim 30-35 tys. widzów. W przeciwieństwie do większości tego rodzaju obiektów, budowanych w pobliżu wzniesienia lub bezpośrednio wkomponowanych we wzgórze, amfiteatr leży na otwartej przestrzeni. Znajduje się on w bardzo dobrym stanie. Tunezyjski monument zaliczany jest do najlepiej zachowanych amfiteatrów na terytorium rzymskiego imperium^[1].

Budulec sprowadzano z oddalonych o 30 km kamieniołomów w Sulectum (dzisiejsza Salakta) na wybrzeżu, a wodę doprowadzono podziemnym akweduktem ze wzgórz położonych 15 km na północny zachód od miasta.

Amfiteatr był wiele razy wykorzystywany do celów obronnych. W jego murach pod koniec VII w. broniła się przed Arabami księżniczka berberyjska Al-Kahina.

W XVII w. wojska Mohammeda Beja wysadziły zachodnią część jego muru, aby rozgromić miejscowe plemiona. Wyrwa została poszerzona podczas kolejnej rebelii w 1850 r.

Zabytek ten został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO w 1979.

Przypisy

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Tunezji Kulturowe Amfiteatr w Al-Dżamm Thugga Kairuan Karkawan Kartagina Medyna w Susie Medyna w Tunisie Przyrodnicze Park Narodowy Aszkal