Amsterdam (wyspa)
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Terytorium zamorskie | |
Akwen | |
Powierzchnia | 58 km² |
![]() | |
![]() |
Wyspa Amsterdam (fr. Île Amsterdam, zwana też Nowy Amsterdam) – wyspa na południowym Oceanie Indyjskim, należąca do Francji i będąca częścią Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych. Razem z mniejszą, położoną 85 km na południe Wyspą Świętego Pawła tworzy dystrykt Wyspy Świętego Pawła i Amsterdam[1] (fr. Saint-Paul-et-Amsterdam).
W bazie Martin-de-Viviès, która pełni rolę stolicy tego terytorium, mieszka na stałe ok. 20 naukowców.
Topografia i klimat
Wyspa ta jest pochodzenia wulkanicznego, choć nie zaobserwowano na niej aktywności od 1792 r. Ma ona powierzchnię 58 km². Od strony zachodniej brzeg wyspy tworzą strome klify, wznoszące się od 400 do 700 m. Najwyższy szczyt wyspy, Mont de la Dives, ma wysokość 881 m n.p.m.
Klimat na wyspie jest umiarkowany, morski, ze stale wiejącym wiatrem zachodnim. Średnia temperatura równa jest 13 °C, a najniższą zanotowaną w przeciągu ostatnich 50 lat było 1,7 °C.
Fauna i flora
Duża wilgotność sprawia, że na wyspie rośnie bujna roślinność, m.in. drzewa Phylica arborea, spotykane również na atlantyckich wyspach Tristan da Cunha. Występują tu liczne gatunki ptaków morskich, uchatki i słonie morskie. Gnieździ się tu endemiczny gatunek albatrosa – albatros białolicy.
Na wyspie żyje też dzikie stado bydła, sprowadzonego tu przez ludzi.
Historia
Wyspa ta została odkryta w 1522 r. przez Juana Sebastiana Elcano, podczas pierwszej wyprawy dookoła Ziemi, rozpoczętej przez Magellana. Nazwę nadał jej w 1633 r. holenderski kapitan Antonio van Diemen, na cześć swojego statku Nieuw Amsterdam. Wyspa ta była w latach 1841–1851 własnością Polaka – Adama Piotra Mierosławskiego. Została mu ona nadana przez rząd francuski po jej ponownym odkryciu przez Mierosławskiego w 1840 r.
W 1924 r. wyspy zostały zaliczone do terytorium Madagaskaru, stając się kolonią francuską.
Przypisy
- ↑ Zmiany wprowadzone na XLIX posiedzeniu Komisji (7 kwietnia 2010 roku) (pol.). Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2010. [dostęp 2010-06-06].
Bibliografia
- M. A. Kowalski Kolonie Rzeczypospolitej, Warszawa 2005.
Linki zewnętrzne
- Opis wysp Świętego Pawła i Amsterdam na oficjalnej stronie TAAF. taaf.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-10)]. (fr.)
- The South Atlantic & Subantarctic Islands (ang.). [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-22)].
Media użyte na tej stronie
NASA Terra ASTER image of Amsterdam Island in the Southern Indian Ocean
Map of Amsterdam Island, French Southern and Antarctic Territories.
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of Indian Ocean.
- Projection: Lambert azimuthal equal-area projection.
- Area of interest:
- N: 30.0° N
- S: -70.0° N
- W: 30.0° E
- E: 150.0° E
- Projection center:
- NS: -20.0° N
- WE: 90.0° E
- GMT projection: -JA90.0/-20.0/180/19.998266666666666c
- GMT region: -R-12.856058461183775/-43.848273739920856/151.50519408595028/33.22162400070504r
- GMT region for grdcut: -R-13.0/-78.0/193.0/34.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of the en:French Southern and Antarctic Lands, official since 23 February 2007