Analogion

Analogion lub anałoj (gr. ἀναλόγιον, ἀναλογείον, cs. anałogij, anałoj) – w prawosławiu prostokątny i skośnie ścięty stół, służący jako podstawa dla wystawionych do adoracji ikon lub ksiąg cerkiewnych.

W praktyce liturgicznej znane są trzy rodzaje analogionu, określane z greckiego jako diskelion, proskinitarion oraz właściwy analogion. Pierwszy z wymienionych jest konstrukcją rozkładaną, na której składane są najczęściej wykorzystywane w czasie nabożeństwa księgi. Diskelion przykrywa się materiałem kolorystycznie odpowiadającym szatom kapłańskim na dany dzień. Przy użyciu diskelionu czytane są teksty Ewangelii, paremii, proroctw oraz psalmy i modlitwy wchodzące w skład pierwszej, szóstej i dziewiątej godziny dobowego cyklu. Tego typu analogion może być wykorzystywany także poza cerkwią, np. w monasterach, w prywatnej modlitwie w celach mnichów. Nie ma on wyznaczonego miejsca w świątyni i może być przenoszony zależnie od potrzeby[1].

Proskinitarion jest prostopadłościennym, ściętym w górnej części stołem, nakrywanym płótnem (nie jest to jednak obowiązkowe), na którym wystawiane są ikony czczone w danej świątyni[1]. Miejscem tradycyjnie przeznaczanym dla tego typu analogionu jest środek nawy cerkiewnej w tradycji rosyjskiej[2] i miejsce przy południowo-wschodniej kolumnie w klasztorach Athosu[1]. Podobny kształt mają wykorzystywane przy nabożeństwach lekkie przenośne anałoje wykorzystywane przy spowiedzi i czytaniu Ewangelii w czasie nabożeństw[1].

Analogion trzeciego typu, znany przede wszystkim w tradycji greckiej, ma formę drewnianego wielobocznego słupa. Wykorzystywany jest na klirosie dla składania nut. W tradycji rosyjskiej analogion trzeciego typu nie jest spotykany, a chórzyści korzystają z dwóch pierwszych typów lub ze zwykłych pulpitów[1].

Przypisy

  1. a b c d e Anałoj w Prawosławnej Encyklopedii
  2. Beniamin (Krasnopiewkow): Nowe Tablice, czyli o Cerkwi, liturgii, nabożeństwach i utensyliach cerkiewnych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007, s. 9. ​ISBN 978-83-233-2394-5

Media użyte na tej stronie

RussianOrthodoxChurchInterior.jpg
Interior of a Russian Orthodox Church in Seldovia, Alaska. Russian Orthodox churches are typically richly decorated with gold icons and numerous religious symbols. Even in the smallest port communities, the churches are lavishly decorated. Russian Orthodox churches are found in a dozen port communities and include Unalaska, Kodiak, Seldovia, Juneau, and Sitka, to name a few. These churches continue to have active congregations and are a rare glimpse into Russian-American culture that began in the late 1700's. All churches offer cultural tours.