Anapest

Anapest (gr. anápaiston - odwrócony; dosł. odbity (daktyl),) w metryce iloczasowej to stopa metryczna składająca się z trzech sylab: dwóch krótkich i jednej długiej.

W wierszach polskich odpowiednikiem anapestu jest sekwencja składająca się z dwóch sylab nieakcentowanych i jednej akcentowanej. W polszczyźnie niemalże nie ma wyrazów będących naturalnymi anapestami (jednym z kilku wyjątków jest arcymistrz), bardzo nieliczne są też zestroje akcentowe o anapestycznym układzie sylab (np. i do dna), więc stopę tę tworzy się dzięki odpowiedniemu łączeniu wyrazów w szyku zdania, jak w pierwszym wersie wiersza Leśmiana Zielona godzina (I):

Rozechwiały się szumne gałęzi wahadła.

Najbardziej typowe wiersze anapestyczne pisali Adam Mickiewicz (Czaty, Trzech budrysów)^[1], Bruno Jasieński (But w butonierce) i Julian Tuwim (Zadymka).

• Zmarnowałem podeszwy w całodziennych spieszeniach,
• Teraz jestem słoneczny, siebiepewny i rad.
• Idę młody, genialny, trzymam ręce w kieszeniach,
• Stawiam kroki milowe, zamaszyste, jak świat.

(Bruno Jasieński, But w butonierce)

Literatura

Maria Dłuska, Studia z historii i teorii wersyfikacji polskiej, Warszawa 1978. Adam Kulawik, Poetyka, Warszawa 1990. Lucylla Pszczołowska, Wiersz polski. Zarys historyczny, Wrocław 1997. Wiktor Jarosław Darasz, Mały przewodnik po wierszu polskim, Kraków 2003.

Przypisy