Anatolij Filipczenko

Anatolij Wasiljewicz Filipczenko
Анатолий Васильевич Филипченкo
Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1928
Dawydowka

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 2022
Zwiozdnyj gorodok

Narodowość

Rosyjska

Łączny czas misji kosmicznych

10 dni 21 godzin 3 minuty i 58 sekund

Misje

Sojuz 7 Sojuz 16

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy Medal „Za zasługi w podboju kosmosu” Order „Gwiazdy Rumuńskiej Republiki Ludowej” V klasy Order Flagi z Diamentami (Węgry)
Znaczek poczty radzieckiej upamiętniający lot Sojuza 16, z lewej Anatolij Filipczenko

Anatolij Wasiljewicz Filipczenko, ros. Анатолий Васильевич Филипченкo (ur. 26 lutego 1928, zm. 7 sierpnia 2022[1]) – generał major lotnictwa, kosmonauta radziecki, uczestnik dwóch lotów kosmicznych, Lotnik Kosmonauta ZSRR.

Życiorys

Urodził się we wsi Dawydowka w obwodzie woroneskim w Rosji. W 1942 ukończył szkołę podstawową. W 1943 podjął pracę w fabryce jako tokarz. Następnie, w roku 1947, wstąpił do Armii Radzieckiej. W 1950 ukończył szkołę lotniczą, a w 1961 wojskową akademię powietrzną. Służył w lotnictwie wojskowym, uzyskując kwalifikacje pilota 1. klasy.

W oddziale kosmonautów od 8 stycznia 1963 do 26 stycznia 1982.

W styczniu 1969 był dublerem dowódcy statku Sojuz 5.

W dniach 12–17 października 1969 uczestniczył w locie kosmicznym jako dowódca trzyosobowej załogi statku Sojuz 7. Razem z nim w kosmos polecieli Władisław Wołkow oraz Wiktor Gorbatko. Program lotu przewidywał połączenie na orbicie okołoziemskiej Sojuza 7 z Sojuzem 8 wystrzelonym dzień później. Całą operację miała filmować załoga Sojuza 6, który w kosmosie znalazł się dzień wcześniej. Niestety do cumowania obu statków jednak nie doszło z uwagi na niesprawność systemu zbliżania statków[2].

W czerwcu 1970 był dublerem dowódcy statku Sojuz 9.

W dniach 2-8 grudnia 1974 uczestniczył w drugim locie kosmicznym, jako dowódca Sojuza 16. Razem z Nikołajem Rukawisznikowem testował zmodyfikowany statek Sojuz do radziecko-amerykańskiego lotu ASTP.

W lipcu 1975 roku był dublerem Aleksieja Leonowa dowodzącego statkiem Sojuz 19, który na orbicie okołoziemskiej połączył się z amerykańskim statkiem Apollo[3].

W sumie w kosmosie spędził 10 dni 21 godzin 3 minuty i 58 sekund.

W 1978 awansował na stopień generał-majora lotnictwa. W oddziale kosmonautów pozostawał do 1979 roku. Do 1988 pełnił funkcje kierownicze w Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina. Następnie do 1992 pracował w przemyśle kosmicznym. Od 1993 był na emeryturze.

Od 1952 był członkiem partii komunistycznej. Pełnił też funkcje państwowe.

Za odbyte loty kosmiczne został dwukrotnie uhonorowany tytułem Bohatera Związku Radzieckiego, w 1969 i 1974, z wręczeniem Medalu Złotej Gwiazdy i Orderu Lenina.

Nadano mu także Order Czerwonego Sztandaru Pracy (30 maja 1988), Order Sztandaru Węgierskiej Republiki Ludowej I klasy (5 kwietnia 1971), Order Gwiazdy Rumunii V klasy (14 czerwca 1958) i medale. W 1981 został laureatem Nagrody Państwowej ZSRR.

Dekretem prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa, № 436 z 12 kwietnia 2011, został odznaczony Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”[4].

Wykaz lotów

Loty i starty kosmiczne, w których uczestniczył Anatolij W. Filipczenko
L.p.
Data startu
Statek kosmiczny
Data lądowania
Funkcja
Czas trwania
1
12 października 1969
Sojuz 7
17 października 1969
Dowódca
4 dni 22 godziny 40 minut i 23 sekundy
2
2 grudnia 1974
Sojuz 16
8 grudnia 1974
Dowódca
5 dni 22 godziny 23 minuty i 35 sekund
Łączny czas spędzony w kosmosie — 10 dni 21 godzin 3 minuty i 58 sekund.

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Золотая Звезда Героя Советского Союза.svg
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soviet Union”
Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
Medal For Merit in an Space Exploration (Russia 2010) ribbon.svg
Baretka: Medal "Za zasługi w podboju kosmosu" – Rosja.
HUN Order of the Flag of the HPR Diamonds BAR.svg
Baretka: Order Flagi Węgierskiej Republiki Ludowej z Brylantami.
ROM Ordinul Steaua Republicii Populare Române clasa V BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka orderu „Gwiazdy Rumuńskiej Republiki Ludowej” V klasy
1975 CPA 4445.jpg
USSR stamp, "Soyuz-16", 1975, 16k.