Anatolij Rybakow

Anatolij Naumowicz Rybakow (ros. Анатолий Наумович Рыбаков, właśc. Anatolij Naumowicz Aronow (ros. Анатолий Наумович Аронов); ur. 1 stycznia^?/ 14 stycznia 1911 we wsi Dzierżanowka, Imperium Rosyjskie, zm. 23 grudnia 1998 w Nowym Jorku, USA) – rosyjski pisarz. Autor utworów dla młodzieży i dokumentujących okres represji stalinowskich.

Życiorys

W 1934 został aresztowany przez NKWD i zesłany na Syberię. Pod koniec zsyłki pracował jako pracownik transportowy. Podczas II wojny światowej pełnił funkcję dowódcy czołgu. Po wojnie rozpoczął działalność literacką.

Debiutował w roku 1948, publikując powieść dla młodzieży pt. Kordzik.

Jego najpopularniejsze dzieło to powieść Dzieci Arbatu, na którą składają się cztery części. Pierwsza, od której pochodzi tytuł całości, opisuje życie w okresie poprzedzającym tzw. wielką czystkę (1933-1934) i w trakcie jej trwania poprzez pryzmat doświadczeń zwykłych obywateli. W cyklu Dzieci Arbatu można zauważyć wyraźne związki z biografią samego autora. Na przykład główny bohater, Sasza Pankratow, podobnie jak on zostaje zesłany na trzy lata na Syberię. Chociaż powieści zostały napisane w latach sześćdziesiątych (1966), to publikacji w ZSRR doczekały się dopiero w roku 1987 (na druk zezwolono w latach 1966 i 1978, ale w obu przypadkach zezwolenie zostało cofnięte przez władze sowieckie). Kolejne tomy cyklu ukazywały się w latach 1988 (Trzydziesty piąty i później), 1990 (Strach), 1996 (Proch i pył).

Po upadku Związku Radzieckiego autor wyjechał do USA i tam też opublikował Wspomnienia.

Zmarł w 1998 roku. Został pochowany na Cmentarzu Kuncewskim w Moskwie^[1].

Wybrana twórczość^[2]

Powieści

Cykl Kordzik

• 1948 – Kordzik (ros. Кортик) – w 1950 wydana w Polsce; na jej podstawie nakręcono film fabularny; lektura do klasy 6. szkoły podstawowej w PRL
• 1956 – Bronzowaja ptica (ros. Бронзовая птица)
• 1975 – Wystrieł (ros. ''Выстрел)

Cykl Krosz^[3]

• 1960 – Na wozie i pod wozem (ros. Приключения Кроша)
• 1966 – Wakacje Krosza (ros. Каникулы Кроша)
• 1970 – Krosz szuka bohatera (ros. Неизвестный солдат)

Cykl Dzieci Arbatu

• 1987 – Dzieci Arbatu (ros. Дети Арбата)
• 1988 – Trzydziesty piąty i później (ros. Тридцать пятый и другие годы)
• 1990 – Strach (ros. Страх)
• 1996 – Proch i pył (ros. Прах и пепел)

inne

• 1950 – Kierowcy (ros. Водители)
• 1955 – Katarzyna Woronina (ros. Екатерина Воронина)
• 1964 – Miłość Lili (ros. Лето в Сосняках)
• 1978 – Ciężki piasek (ros. Тяжёлый песок)

Nagrody i odznaczenia

• Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
• Order Wojny Ojczyźnianej II klasy (dwukrotnie)
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy
• Order Przyjaźni Narodów^[4]
• Nagroda Stalinowska (1951)^[5]
• Nagroda Państwowa RFSRR im. braci Wasiljewów (1973)

Przypisy

Bibliografia

Źródła w języku angielskim

• Biografia Rybakowa na portalu Russia-InfoCentre. [dostęp 2014-07-01]. (ang.).
• Biografia Rybakowa i informacja o jego pochówku na portalu Find A Grave. [dostęp 2014-07-01]. (ang.).
• Anatoly Rybakov, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2014-07-01]  (ang.).

Źródła w języku rosyjskim

• Biografia Rybakowa na portalu Chronos. [dostęp 2014-07-01]. (ros.).
• Biografia Rybakowa na portalu Krugoswiet. [dostęp 2014-07-01]. (ros.).