Anders Bille

Anders Bille
ilustracja
Data urodzenia

19 marca 1600

Data śmierci

10 listopada 1657

Przyczyna śmierci

rana nabyta podczas walki

Zawód, zajęcie

wojskowy

Anders Bille (ur. 19 marca 1600, zm. 10 listopada 1657)[1]duński wojskowy, w latach 1642-1657 rigsmarsk (najwyższy dowódca sił lądowych) Danii[2].

Życiorys

Urodził się 19 marca 1600 roku[1]. Swoją karierę wojskową rozpoczął poza granicami Królestwa Danii, gdyż jego ojczyzna nie uczestniczyła wówczas w żadnych wojnach dających perspektywy na zdobycie doświadczenia i szybki awans[2]. W 1619 roku rozpoczął służbę pod rozkazami Fryderyka V, elektora Palatynatu świeżo wybranego królem Czech[3]. W 1625 roku przeszedł na służbę duńskiego króla Chrystiana IV, gdy ten zaangażował się w wojnę trzydziestoletnią[2]. W 1634 roku został dowódcą ufortyfikowanego miasta Arensburg na Saremie[1], zaś w 1642 roku został mianowany rigsmarskiem – dowódcą sił lądowych i najwyższym urzędnikiem państwowym w Danii. Uczestniczył wówczas w planowaniu budowy twierdzy na półwyspie Bersodde, której nadano później nazwę Fredericia[2].

Gdy w 1643 roku szwedzka armia pod wodzą Lennarta Torstenssona zaatakowała Półwysep Jutlandzki, Bille przy pomocy zmobilizowanych w pośpiechu oddziałów dowodził obroną w szańcach na półwyspie Bersodde i po drugiej stronie cieśniny Mały Bełt[2]. W 1644 wycofał się wraz ze swymi oddziałami na Fionię, a następnie poprowadził udany atak na szwedzką flotę transportową, uniemożliwiając tym samym Torstenssonowi przeprowadzenie desantu na Fionii[2]. Podczas kolejnej kampanii powierzono mu zadanie obrony Jutlandii wespół z księciem Holsztynu Fryderykiem Oldenburgiem, późniejszym duńskim królem Fryderykiem III. Z uwagi na konflikt pomiędzy oboma dowódcami obrona ta zakończyła się jednak niepowodzeniem[2].

Po zawarciu pokoju w Brömsebro w 1645 roku i zakończeniu wojny ze Szwecją, Bille podjął próbę doprowadzenia do reformy duńskiej armii[2]. Zaproponował w tym celu utworzenie ministerstwa wojny, wprowadzenie podatku wojskowego, a także budowę sieci twierdz i fortów na obszarze całego kraju. Ponownie sięgnął także po plany wzniesienia twierdzy Fredericia. Podczas wznoszenia twierdzy współpracował z inżynierem Georgiem Hoffmanem przy budowie bastionów i wałów obronnych[2].

W 1657 roku, po wypowiedzeniu Szwecji wojny przez króla Fryderyka III, został wysłany z duńską armią nad Łabę by rozpocząć okupację Bremy[2]. Gdy szwedzki władca, przebywający wówczas w Polsce Karol X Gustaw rozpoczął na czele swojej armii podróż w kierunku południowych granic Królestwa Danii, Bille skierował swe oddziały na północ, do Fredericii[2]. Gdy przybyli w to miejsce Szwedzi rozpoczęło się kilkumiesięczne oblężenie nieukończonej jeszcze twierdzy. 24 października 1657 roku Fredericia została zdobyta, zaś Bille wzięty do niewoli. Niebawem zmarł z powodu choroby i poważnej rany zadanej mu podczas szturmu[2].

Przypisy

  1. a b c Anders Bille. Den Store Danske. [dostęp 2016-09-06]. (duń.).
  2. a b c d e f g h i j k l Martin Mauritzen: Anders Bille. Museerne de Fredericia. [dostęp 2016-09-06]. (duń.).
  3. Frederick the Winter King. infoplease. [dostęp 2016-09-06]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Carl Leonard Sandberg - Anders Bille - Billedsamlingen - DP002612.jpeg
Kobberstik forestillende Anders Bille (1600-1657)